وحدت حوزه و دانشگاه به معنای هضم شدن یکی در دیگری نیست

آیت الله سید احمد علم الهدی در گفتگو با خبرنگار مهر در مشهد، به مناسبت 27 آذر روز وحدت حوزه و دانشگاه افزود: از اواسط قاجاریه تفکر جدایی علوم تجربی و مادی از علوم دینی در کشور به وجود آمد و اولین موسسه سکولار آموزشی، دارالفنون توسط امیرکبیر تاسیس شد که شرط آن عدم آموزش علوم دینی بود که از روی نا آگاهی یا فریب مسئولیت آن به میرزا ملکم خان و آخوندزاده اشخاصی که به عنوان دو عنصر قبیح ضد دین و مخالف دین شناخته شده بودند، داده شد.

امام جمعه مشهد تصریح کرد: ما در تمدن اسلامی سابقه ای داشتیم که دو قرن قبل توسط غربیها بکلی از بین رفت و آن اینکه هر آموزش را آمیخته با دین می دیدیم و مرکز آموزش در همه تخصصها مراکز آموزش دینی بودو اغلب اطبا به فقه و قرآن نیز آشنا بوده و آنها را نیز می آموختند.

آیت الله علم الهدی گفت: اما در غرب رنسانس علمی در بستر مدرنیته به وجود آمده و شرایطی را به وجود آورد که علوم و دانشها را سکولار کرده و دین را کنار زد و در آن هنگام  روشنفکران کشور گمان می کردند، پیشرفت غرب به دلیل کنار زدن دین از علوم تجربی و مادی است و ما نیز باید برای پیشرفت به آن سمت حرکت کنیم و این امر دلیلی جدایی علوم تجربی از علوم دین شد.

وی اظهار داشت: جدایی فضای آموزش علوم تجربی با علوم دینی موجب شد حوزه ها در جریان رشد و تعالی فکری در عرصه فن آوری عقب مانده و چه بسا بی خبر بمانند و در جریان رشد علوم مادی و اقتصادی نباشند و نتوانند در عرصه های اجرای رسالت انسان سازی خود موفق باشند و همچنین دانشگاهها نیز به انحرافها و کجرویهایی دچار شدند و از این نظر هر دو نهاد با آسیب مواجه شدند.

آیت الله علم الهدی از استاد شهید مطهری به عنوان آغاز گران وحدت حوزه ودانشگاه یاد کرد و افزود: استاد شهید مطهری در شرایطی که جریانهای برضد طاغوت در دانشگاه را جریانهای الحادی و چپی شکل داده و دانشجویان و اساتید که عقاید ضد حکومتی و طاغوت ستیزی داشتند ناخواسته در دام جریانهای الحادی و مارکسیستی قرار می گرفتند با افرادی چون دکتر مفتح که در کنارشان بودند در دانشگاه دو کار انجام داد.

وی افزود: یکی آنکه جریانهای الحادی را منزوی و بایکوت کرده، و در محیط دانشگاه جریان ضد طاغوت از نیروهای متدین دانشگاه شکل داد که در آن شرایط عناصر فکری دانشگاه اعم از دانشجو و استاد وقتی دارای آرمان طاغوت ستیزی می شدند دیگر به سراغ جریانهای الحادی نرفته و رو به جریانهای دینی آورده و انگیزه طاغوت ستیزی آنها باعث کشانده شدن آنها به بستر دین می شد.

آیت الله علم الهدی خاطر نشان کرد: اما تبلور این وحدت در زمان اوج انقلاب و مبارزه با نظام ستم شاهی بود که در نهایت به یک اتحاد و هماهنگی در قلمرو نخبگان حوزوی و دانشگاهی کشور سرانجام یافت.

وی ادامه داد: اصل وحدت حوزه و دانشگاه امروز به عنوان یک ضرورت مطرح است اما این وحدت به معنای اینکه دانشجو طلبه شود یا طلبه حوزه را رها کرده و به محیط دانشگاه برود و درسهای دانشگاهی بخواند، نیست.

وی تصریح کرد: اصل وحدت حوزه و دانشگاه یعنی اینکه کسانی که در عرصه آموزش دین هستند به طور دقیق در جریان رشد و پیشرفت فن آوریها قرار گرفته و مبانی نظری اسلامی را در سایر علوم به خصوص علوم انسانی تدوین و تنظیم کنند و در دانشگاه هم با اخذ مبانی نظری از حوزه در جهت الگو سازی و فرمول سازی که رسالت دانشگاه در علوم انسانی است بر مبنای آنچه حوزه تدوین می نماید این فرمول سازی و برنامه سازی را انجام دهند.

آیت الله علم الهدی با بیان اینکه در 30 سال گذشته آمیختگی خوبی در میان این دو نهاد داشتیم گفت: در حوزه کارهای خوبی انجام گرفته که باید سرعت گرفته و توسعه آن بیشتر شود و در دانشگاه هم اساتید متدینی هستند که به سراغ مبانی نظری اسلامی آمدند اما فراگیر نشده است چون برخی اساتید بر اساس آموخته های غربی هنوز باورمندی نسبت مبانی اسلامی ندارند.