انتقاد به بیمه محصولات تراریخته/ غفلت از عادی سازی محصولات

رئیس انجمن ایمنی زیستی با اشاره به جزئیات آیین نامه اجرایی قانون ایمنی زیستی، اظهار داشت: آیین نامه اجرایی برای توضیح آنچه که در قانون تصویب شده و فراهم آوری تمهیدات لازم برای تولید، رها سازی، واردات، صادرات، نقل و انتقال داخلی و فرامرزی و استفاده از موجودات تغییر شکل یافته ژنتیکی تدوین شد که بیش از 2 سال به طول انجامید.
 

وی با تاکید بر اینکه در این مدت کشور دچار خسران شده است، ادامه داد: در حالی که بیش از 40 میلیون هکتار به سطح محصولات تراریخته در دنیا اضافه شد و در کشور همسایه ایران پاکستان موفق به کشت حدود 3 میلیون هکتار پنبه تراریخته شده است، ایران سالیانه 5 میلیارد دلار محصول تراریخته وارد می کند.
 

قره یاضی به بیان ایرادات آیین نامه اجرایی قانون ایمنی زیستی پرداخت و خاطر نشان کرد: بر اساس قانون ایمنی زیستی کلیه امور پژوهشی اعم از گلخانه ای و آزمایشگاهی از مسیر دریافت مجوز مستثنی شده است ولی در پیش نویس آیین نامه اجرایی تاکید شده است که پس از انجام آزمایشها، برای رها سازی موجودات زنده تغییر شکل یافته ژنتیکی موظف به اخذ مجوز از دستگاه های مربوط هستند.
 

وی با تاکید بر اینکه در این آیین نامه پیشنهاداتی برای تدوین ضوابط برای انجام آزمایشهای آزمایشگاهی و گلخانه ای آورده شده است، اضافه کرد: از سوی دیگر در قانون برچسب گذاری این قبیل محصولات را محدود به محصولات تراریخته وارداتی و صادراتی و یا قصد حمل و نقل آن کرده ولی در آیین نامه اجرایی این امر به همه محصولاتی که قرار است در بازار مصرف عرضه شود تعمیم داده شده در حالی که برچسب گذاری مواد مسمومیت زا و محصولات تولید شده از طریق استفاده از سموم شیمیایی خطرناک مسکوت باقی مانده است.
 
مجری طرح برنج تراریخته، نحوه رسیدگی به تخلفات در حوزه تولید محصولات تراریخته را از دیگر موارد اشکالات این آیین نامه ذکر کرد و یادآور شد: بر اساس قانون در صورتی که خساراتی از این محل عارض شود دادگاه صالح قضایی میزان خسارت را تعیین می کند ولی در آیین نامه این امر را به دستگاه های اجرایی واگذار کرده است.
 

قره یاضی، با انتقاد از تاکید آیین نامه اجرایی قانون ایمنی زیستی بر بیمه کردن محصولات تراریخته، توضیح داد: در حالی که در هیچ جای دنیا هیچ شرکت بیمه ای برای بیمه کردن محصولات مهندسی ژنتیک شده وجود ندارد و در حالی که موضوع بیمه این قبیل محصولات در هنگام تصویب قانون در مجلس شواری اسلامی رد شد، ولی ماده 59 آیین نامه فعلی بیمه محصولات تغییر یافته ژنتیکی را الزامی کرده است.

کارشناس خبره سازمان خواروبار جهانی و بهداشت جهانی با تاکید بر اینکه در دنیا هیچ شرکتی برای بیمه این نوع محصولات وجود ندارد، کسی هم نمی تواند این نوع محصولات را تولید کند، یادآور شد: شرکتهای بیمه برای اینکه برای امری بیمه تعیین کنند اولین اقدام آنها تعیین ریسک است که برای این امر خسارات وارد شده تا امروز برآورد می شود. اگر تاکنون در مورد خاصی خسارتی وارد نشده باشد نمی توان تعیین ریسک و در نتیجه تعیین بیمه کرد.
 

وی غفلت از "عادی سازی" محصولات تراریخته را از دیگر ایرادات این آیین نامه نام برد و افزود: عادی سازی به این معنا است که اگر محصولی مجوز گرفت و چند سال پایش شد و هیچ نوع آثار سو احتمالی در آن مشاهده نشد باید مانند سایر محصولات در بسته بندی، حمل و نقل، فروش و مصرف آن عادی سازی شود مانند سایر محصولات که عادی سازی می شود که در آیین نامه از آن غفلت شده است.
 

رئیس انجمن بیوتکنولوژی ایران با بیان اینکه در این آیین نامه همچنان در برخی زمینه ها تاکید بر تدوین آیین نامه های دیگر و آماده سازی ان ظرف 6 ماه آماده دارد، ابراز امیدواری کرد که با جلسه شورای ایمنی زیستی که امروز شنبه 19 فروردین ماه به ریاست معاون اول رئیس جمهور برگزار می شود این ایرادات رفع شود.