به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" دكتر بابك عاليخاني عضو هيات علمي موسسه پژوهشي حكمت و فلسفه ايران، در همايش عرفان، اسلام، ايران و انسان معاصر به بحث ظلمت در فلسفه سهروردي پرداخت و گفت : شرق شناسان تصور مي كنند كه سهروردي نظريه نور و ظلمت خود را از مانويت گرفته كه اين باور بر خلاف مقدمه كتاب سهروردي يعني حكمةالاشراق است.
وي تصريح كرد : سهروردي نور را درك ذات خود مي داند و آن را به دو بخش نور عارضي كه جهان جسماني را در بر مي گيرد و جوهر نفس كه به ذات مي پردازد تقسيم مي كند. بر اساس حكمت و فلسفه سهروردي در صورتي كه نور عارضي در جهان وجود نداشته باشد جهان جسماني در تاريكي فرو مي رفت و جسم به صورت تاريكي مطلق پديدار مي شد.
دكتر عاليخاني افزود : در تعريف جوهر نفس از نگاه سهروردي به اين نتيجه مي رسيم كه ذات به درك و آگاهي خود مي پردازد و بر اين اساس از نورهاي قائم به ذات به شمار مي رود . به اعتقاد سهروردي ريشه همه نورها در نورالانوار جست و جو مي شود يعني نوري كه همه جسم ها و نورها جانها و خردهاي جهان به آن وابسته و قائم اند.
وي با بيان اين كه سهروردي جسم را برزخ ناميده است گفت : در اين نظريه برزخ حايلي ميان انسان و جهان بالاتر است و نمي توان ظلمت مطلق را به جسم اطلاق كرد.
دكتر عليخاني ضمن رد نظريات برخي از شرق شناسان كه سهروردي نظرياتش را از مانويت گرفته است اظهار داشت : خود سهروردي در كتابش حكمةالاشراق تصريح كرده است كه پيرو مانويت و مجوسيت يا زرتشت نيست.
وي در پايان گفت : سهروردي تحت تاثير مانويت و زرتشت نبوده بلكه پيرو فرقه اي عرفاني و معنوي در ايران باستان به نام مكتب زرواني بوده است.
نظر شما