هومان خاکپور در گفتگوبا خبرنگار مهر افزود: تشدید روند نابودی منابع آبی کشور در سال های اخیر سبب شده است که اغلب دشتهای کشور یکی از پرمخاطره ترین و خسارت زاترین پدیده های زیست محیطی شناسایی شده را تجربه کرده و خطر ویرانگر فرونشست زمین را در چند قدمی خود مشاهده کنند.
به گفته وی، کشور ایران با تجربه ۳۱ مخاطره از تعداد ۴۱ مخاطره شناسایی شده در جهان، رده های بالایی سیاهه کشورهای پرمخاطره جهان را به خود اختصاص داده و در سال ۲۰۱۰ مقام سوم کشوره های پرمخاطره جهان را کسب کرده است و در حال حاضر پدیده فرونشست زمین لرزه بر اندام خشک دشتهای حاصلخیز کشور انداخته است.
خاکپور اظهار داشت: بهره برداریهای غیراصولی و بی رویه از منابع آبی زیرزمینی مهمترین علت بروز فاجعه فرونشست زمین است که با مسدود شدن مجاری نفوذ آب به داخل سفره ها، افت شدید سطح آبهای زیرزمینی را به دنبال داشته و نهایتا با فرونشست زمین، بیابان زایی و نابودی حیات اتفاق می افتد. البته فرو نشست زمین اضافه بر خسارت های غیرقابل جبران زیست محیطی، زمینه ساز ناپایداری سازه ها و بناها شده و می تواند نرخ خسارتهای مالی و جانی پدیده هایی مثل زلزله را به طرز وحشتناکی افزایش دهد.
این فعال محیط زیست تصریح کرد: هرچند منطقه چهارمحال و بختیاری با میانگین بارش حدود ۷۰۰ میلی متر - که نزدیک به میانگین جهانی است - همواره به عنوان یکی از مهمترین منابع آبی زاگرس و کشور مطرح بوده است اما؛ ویژگی هایی مانند وضعیت کوهستانی، اقلیمی و پراکنش مکانی نامناسب بارشها موجب شده تا حدود ۹۰ درصد از این آب قابل استحصال به صورت روان آب و یا چشمه های بزرگ از طریق سرشاخه های زاینده رود، دز و کارون بزرگ از استان خارج و بیش از ۸۰ درصد از مصارف آب این استان، وابسته به منابع آب های زیرزمینی شود.
به گفته وی، آسیب پذیری چهارمحال و بختیاری در خشکسالی ها، کاهش ۵۰ درصدی میزان بارندگی، دستکاری های غیر اصولی در طبیعت و تخریب پوشش گیاهی را نیز بایستی به شناسه های بوم شناختی منحصر به فرد این منطقه اضافه کرد.
خاکپور اظهار داشت: عدم برنامه ریزی و مدیریت مناسب و درخور سال های گذشته برای بهره برداری از آبهای سطحی و همچنین اصرار بر توسعه کمی بخش کشاورزی در چهارمحال و بختیاری نیز به مانند بسیاری از مناطق کشور، سبب افزایش برداشت های مضاعف و بی رویه از منابع آبی زیرزمینی این منطقه شده است.
وی افزود: این برداشتهای بی رویه و غیراصولی تا جائی ادامه پیدا کرد که دیگر میزان تغذیه آبخوان ها از طریق نفوذ نزولات جوی، جوابگوی آن برداشت ها نبوده و هر ساله سطح آب های زیرزمینی با افت شدیدتری مواجه و نهایتا”دشت های منطقه با خطر جدی فرونشست زمین مواجه شده اند.
خاکپور تصریح کرد: در حال حاضر تمامی ۱۱ دشت بزرگ چهارمحال و بختیاری با افت شدید سطح آب زیر زمینی و کسری سالانه حدود ۱۸۰ میلیون مترمکعبی مواجه و ۴ آبخوان پر اهمیت بروجن، سفیددشت، جوانمردی و شهرکرد به عنوان دشتهای بحرانی معرفی شده اند.
نظر شما