فریاد سوگواری ماهیان "کشکان" بلند شد/ بحرانی که قربانی گرفت

به گزارش خبرنگار مهر، شهرستان پلدختر در مرز استان لرستان و خوزستان یکی از پر آب ترین شهرستانهای لرستان محسوب می شود که بستر رودخانه خروشان کشکان در آن جای گرفته است.

این شهرستان دارای آب و هوای معتدل در زمستان و گرم در تابستان است. جاده سراسری تهران به خوزستان از این منطقه می‌گذرد و رودخانه دائمی کشکان نیز از دره‌های تنگ "کوههای زاگرس" منطقه عبور می کند و کار بیشتر مردم منطقه کشاورزی است.

کشکان و تامین آب کشاورزی سه شهرستان لرستان

سالانه 12.5 میلیارد متر مکعب آب از استان لرستان خارج می شود که 63 درصد از این میزان آب از حوزه کارون بزرگ و به طور عمده رودخانه دز و مابقی از حوزه کرخه خارج می شود و در پشت سدهای دز، کرخه و کارون در استان خوزستان جمع می شود.

این در حالیست که از میزان آب خارج شده از استان لرستان در حوزه کرخه 66 درصد از سیمره تخلیه و 33 درصد باقی مانده از حوزه کشکان شهرستان پلدختر خارج می شود.

و اما در سالهای اخیر با شدت گرفتن خشکسالیها و تغییرات اقلیمی بستر خروشان رودخانه کشکان روز به روز خشک تر می شود و دیگر آن رمق گذشته را ندارد، موضوعی که کارشناسان امر را نگران کرده است.

این در حالیست که نقش مهم رودخانه کشکان و سرشاخه های آن در تأمین آب کشاورزی شهرستانهای الشتر، خرم آباد و پلدختر موضوعی غیرقابل انکار است و از سوی دیگر خشکی این رودخانه فاجعه ای زیست محیطی در منطقه را رقم خواهد زد.

کشکان بوی ماهی مرده می دهد

پیش از این نیز خبرگزاری مهر در گزارشی تحلیلی به آخرین وضعیت رودخانه کشکان پرداخت به طوریکه یک کارشناس ارشد منابع آب در گفتگو با مهر معتقد است که رودخانه کشکان نفسهای آخر را می کشد و در صورت تداوم خشکسالیها در سال آینده، رودخانه کشکان خشک می شود.

و اما استمرار وضعیت بحرانی رودخانه کشکان این روزها مرگ هزاران ماهی در بستر این رودخانه را به دنبال داشته است که البته تنها دلیل آن خشکسالی این رودخانه نیست بلکه هجوم ماهی گیران غیرمجاز از یک سو و افزایش غلظت آلودگی رودخانه با توجه به کاهش حجم آب حیات آبزیان در این رودخانه را در معرض تهدید جدی قرار داده است.

هفته گذشته بود که خبر مرگ هزاران ماهی در بستر رودخانه کشکان روی خروجی رسانه ها رفت و در آن از ورود مقدار زیادی "کلر" به رودخانه به عنوان عامل مرگ ماهی ها نام برده شد، اما تحلیل اتفاقی که این روزها در بستر رودخانه کشکان رخ می دهد دارای ابعاد دیگری است.

بحرانی که کشکان را درگیر کرده است

رودخانه کشکان که دیگر مانند گذشته جوش و خروش خود را ندارد این روزها مستعد هر گونه بحران و فاجعه زیست محیطی است و این امر زندگی آبزیان و حیات وحش منطقه را در معرض خطر قرار داده است.

رسیدن میزان دبی آب به کمترین میزان خود در طول 5 دهه اخیر، استمرار برداشت غیراصولی آب از رودخانه، ورود فاضلاب روستاها و سموم شیمیایی کشاورزی به رودخانه، شدت گرفن فعالیت واحدهای ماسه شویی در حاشیه رودخانه کشکان و دهها عامل دیگر کشکان را در وضعیت قرمز قرار داده است و اگر هر چه سریعتر چاره ای برای این موضوع اندیشیده نشود باید منتظر فاجعه ای زیست محیطی در این رودخانه بود.

رودخانه کشکان که سالهاست در مقابل ماهی گیران غیرمجاز از آبزیان و ماهی های پناه گرفته در دل خود دفاع کرده است حال در ضعف کامل قرار دارد و توان مقابل با هجمه ماهی گیران را ندارد به طوریکه ورود مقادیری سم به رودخانه به تنهایی موجب مرگ هزاران قطعه ماهی شده است.

دبی رودخانه کشکان به کمترین میزان در 50 سال گذشته رسید

مدیر کل محیط زیست استان لرستان در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: در بازدید و پایشی که از رودخانه کشکان از ورودی شهر خرم آباد تا پلدختر داشتیم به نکات قابل تاملی دست پیدا کردیم.

محمد حسین بازگیر با اشاره به حضور کارشناسان شیلات و امور آب در این بازدید عنوان کرد: متاسفانه به علت خشکسالیها حجم آب رودخانه به شدت کاهش یافته است.

وی با بیان اینکه دبی آب رودخانه کشکان به کمترین حد ممکن در 50 سال گذشته رسیده است، عنوان کرد: از سوی دیگر هجوم بی رویه مردم برای برداشت آب به بالاترین حد خود رسیده است.

بازگیر با اشاره به اینکه هزاران موتور پمپ آب را از رودخانه می کشند و مردم هر کجا در حاشیه رودخانه در حال کشت هستند، عنوان کرد: علاوه بر خشکسالی و افزایش برداشت آب از بستر رودخانه کشکان، گرمای هوا هم مزید بر علت شده و اکسیژن محلول در آب به حداقل رسیده است.

بستر زندگی برای آبزیان رودخانه کشکان نامساعد شده است

وی با بیان اینکه هم اکنون بستر زندگی برای آبزیان داخل رودخانه کشکان نامساعد شده است، بیان داشت: با این تفاسیر هر تنش کوچک باعث بروز مشکلات عدیده ای در رودخانه کشکان می شود.

بازگیر با اشاره به اینکه ورود آلودگی های متعدد به رودخانه کشکان تصریح کرد: از سوی دیگر فعالیت کارخانه ماسه شویی در طول مسیر رودخانه تخریب هایی را در این رودخانه به دنبال داشته است.

مدیر کل محیط زیست استان لرستان با بیان اینکه زباله و نخاله و فاضلاب روستاها و شهرهای مسیر نیز وارد رودخانه شده است، افزود: تنشی که سودجویان برای ماهی گیری به رودخانه تحمیل می کنند و با دستگاههایی مثل موتور برق، دینامیت و استفاده از سموم به رودخانه تجاوز می کنند خود فشارها بر رودخانه کشکان را مضاعف کرده است.

ماهیگیری به روشی غیراخلاقی و غیرانسانی و غیرمنصفانه

بازگیر از هجمه سودجویان برای ماهی گیری به رودخانه کشکان با عنوان روشی غیراخلاقی و غیرانسانی و غیرمنصفانه یاد کرد و بیان داشت: در حال حاضر مشکلات زیادی حیات رودخانه کشکان را تحت الشعاع قرار داده و موجب شده که تلفات آبزیان را داشته باشیم.

وی با بیان اینکه طی هفته گذشته عده ای سودجو با وارد کردن سم به داخل رودخانه تلفات سنگینی را بر کشکان تحمیل کردند، یادآور شد: در این راستا پرونده شکایت محیط زیست تشکیل و به مراجع قضایی داده شده و در حال سیر مراحل قانونی است.

بازگیر با اشاره به دستگیری دو اکیپ چهار نفر از ماهی گیران غیرمجاز به همراه دینامیک و موتور برق، افزود: این افراد از استان خوزستان برای ماهیگیری به لرستان آمده و متاسفانه 6 قطعه ماهی بزرگ مولد را نیز شکار کرده بودند که دستگیر شدند.

6 هزار قطعه ماهی در بستر کشکان جان دادند

وی با اشاره به ایجاد اکیپ هایی برای گشت و کنترل در حاشیه رودخانه کشکان توسط این اداره کل، یادآور شد: یگان حفاظت شهرستان پلدختر، شهرستان چگنی و مرکز استان روزانه مسیر رودخانه های استان به ویژه کشکان را از سمت جنوب استان پایش می کنند و با همه تخلفات برخورد می شود.

بازگیر به برخورد با یکی از واحدهای ماسه شویی فعال در رودخانه کشکان اشاره کرد و از تشدید نظارت اداره کل محیط زیست لرستان بر این رودخانه حیاتی خبر داد.

وی با اشاره به تلفات نزدیک به 6 هزار قطعه ای ماهیان در بستر رودخانه کشکان، از آحاد مردم حاشیه رودخانه، روستائیان و کشاورزان خواست که برای جلوگیری از وقوع بحران در این رودخانه با این اداره کل همکاری کنند.