روایت زندگی شهید حسن باقری

خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و ادب: در میان افراد شاخص و نخبگان سال‌های انقلاب و دفاع مقدس، شخصیت شهید حسن باقری (غلامحسین افشردی) به عنوان یکی از بنیانگذارن مکتب دفاعی امام خمینی (ره) وانقلاب اسلامی همواره درخششی خیره کننده داشته است و در طی سالیان پس از جنگ نوسندگان وهنرمندان زیادی به نوشتن زندگینامه وی علاقه‌مند بوده‌اند.

این موضوع از چند جهت می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد. از سویی شهد باقری طی دوران کوتاه فرماندهی خود در هشت سال دفاع مقدس، ادبیاتی را به مباحث دفاعی وارد کرد که تا پیش از آن هرگز سابقه نداشته و ماحصل این تحول، رواج فرهنگ علوی  و عاشورایی در میدان‌های نبرد بود و از سوی دیگر زندگی پرشور وی در سال‌های جوانی و قبل از آغاز جنگ و پیروزی انقلاب نیز از حیث کیفی می‌تواند برای بسیاری جوانان نسل امروز قابل اعتنا و در خور توجه باشد.

کتاب روایت زندگی شهید باقری که به کوشش سعید علامیان و از سوی موسسه فرهنگی شهید باقری منتشر شده است، نخستین مجلد از مجموعه روایتی سه جلدی درباره زندگی شهید باقری از بدو تولد تا زمان شهادت اوست که بر مبنای گفتگو با بیش از 150 راوی شکل گرفته و از میان آنها می‌توان به مصاحبه‌هایی با شهد محمدابراهیم همت، شهید مهدی زین‌الدین، شهیدمهدی باکری و شهید حمید معینیان در سال 1362 و گفتگو با شهید صیاد شیرازی در سال 1375 و مصاحبه با شهید داوود کریمی در سال 1383 اشاره کرد.

علاوه بر این برخی از مصاحبه‌های موجود در این کتاب که به تناوب در بخش‌های مختلفی از آن به کار گرفته شده است، مصاحبه‌هایی به صورت مکتوب با برخی سرداران دفاع مقدس هم به چشم می‌خورد. اغلب گفتگوها با شاهدان حاضر در این کتاب که در قید حیات هستند نیز از سال 1386 به بعد که نگارنده تالیف این کتاب را آغاز کرده است، به انجام رسیده است.

علامیان برای تالیف این کتاب خاطرات را بر مدار توالی زمان تدوین کرده و به صورت قطعات روایتی در فصل‌های مختلف  و جلدهای بعدی آن گنجانده است. شروع خاطرات راویان در فرآیند تدوینٰ بر اساس تاریخ نخستین ارتباط آنها با حسن باقری است؛ حتی اگر راوی خاطراتش را از زندگی خود در قبل و یا بعد از انقلاب آغاز کرده باشد.

همچنین این مصاحبه‌ها به صورت کامل و بدون هیچ دخل و تصرفی بر اساس متن گفتار راویان در کتاب درج شده است و حتی لحن و زبان آنها نیز در روایت مورد توجه و اعتنا قرار گرفته است.

علامیان همچنین در این کتاب عنوان داشته است که به دلیل حجم بالای اسناد بر جای مانده از شهید باقری، توانسته امکان تلفیق روایت و سند را برای مولف خود فراهم کند تا محتوای رایات به وسیله اسناد محکم و استوار شود.

در بخشی از این کتاب محسن رضایی، فرمانده وقت سپاه پاسداران در دوران دفاع مقدس در خاطره‌ای از روزهای آغازین جنگ عنوان می‌کند:

در روزهای اول جنگ، هیچ کس چیزی نمی‌دانست و از پیشروی‌های دشمن هیچ اطلاعی نداشتیم. همه گیج بودند. به داوود کریمی گفتم: شما اینجا یک ستاد درست کن و جلو نرو. بچه‌هایی را که از جاهای مختلف می‌آیند در گلف سازماندهی کن. به حسن باقری گفتم: شما کاری با ساماندهی نداشته باش. دنبال اطلاعات برو و اطلاعات نظامی را تاسیس کن. کسی از سپاه نبود که عملیات را به دست بگیرد. آقای شمخانی را به عنوان فرمانده سپاه جنوب گذاشته بودیم. همه بار فرماندهی بر عهده ایشان بود. بعد از مدتی غلامعلی رشید از دزفول و رحیم صفوی از کردستان به آنها پیوستند. عملیات جنوب را زیر نظر فرماندهی جنوب تاسیس کردند. حسن هم شروع به بنیان‌گذاری اطلاعات نظامی کرد.

کتاب روایت زندگی شهید حسن باقری در 2500 نسخه و با قیمت 14000 تومان منتشر شده است.