به گزارش خبرنگار مهر، شهر عنبران واقع در هفت کیلومتری شمال شهرستان نمین کانون اصلی بافت گلیم است که به دلیل ویژگی های منحصر به فرد و بومی خود به "گلیم عنبران" شهرت یافته است.
گلیم عنبران از قدیمی ترین زیر اندازهای ایرانی است که از تمدن غنی این مرز و بوم به یادگار مانده و به دلیل اینکه تغییرات بافت آن در طول اعصار محسوس نبوده یاد آور ایام زندگی ایرانیان باستان است.
نقوش سنتی و اساطیری گلیم های بافته شده عنبران سمبل نمادها و یا نقشهایی از خواست باطنی بافندگان و بیانگر آرزوها و نیازهای مردمان ساکن این مناطق است.
ترسیم اسطوره ها در نقش و نگار گلیم
نقوش سنتی رایج در گلیم‌های استان بیشتر نقش سماور، سینی و خرچنگ در متن گلیم و گردونه مهر (چلیپا) و نقش اژدها در حاشیه گلیم می باشد.
حاشیه های گلیم عنبران دارای چند دور نقش هستند که در درون آن نقش های اصلی گلیم بافته شده و این نقش ها عبارت اند از "بوکوگل"، "پوته"، "گانگل" و "جنگل" که هرکدام تداعی کننده ی بخشی از زندگی و محیط فکری ویژه ای با سابقه تاریخی خود است.
زنان و دختران روستایی با طرح گلیم، نه تنها هنری ماندگار بر جای می گذارند بلکه اسطورهای انسانی را که بدون توجه به محل زندگی در بین انسانها از اصول اخلاقی مشترک برخودار است، معرفی می کنند.
استفاده از الیاف بومی در بافت محصول
ویژگی منحصر به فرد گلیم عنبران بومی بودن الیاف و ابزار بافت آن است. بطوریکه هر زن روستایی می تواند با به پا کردن دار کوچکی در منزل هنر سده های متمادی را در تار و پود صنعت دست ساز خود جا دهد.
به گفته یکی از بافندگان منطقه، جنس گلیم از نخهای پشمی با ترکیب رنگهای الوان است بطوریکه تارهای آن از نخ محکم و سفید رنگ به نام "بهارش" یا "ویله" و پود ها از نخ های نرم رنگارنگ که درزبان تالشی "توق" نامیده می شود تشکیل می شود.
ملیحه نادرپور تصریح کرد: مهمترین ویژگی گلیم عنبران نقش دو طرفه آن است یعنی بیننده نمی تواند پشت و روی آن را تشخیص دهد و به همین دلیل دو روی این گلیم قابل استفاده است.
علاوه بر این گفتنی است سبکی وزن و کم حجم بودن و انعطاف پذیری آن رتبه خاصی را در بین سایر صنایع دستی موجود به این کالای ارزشمند اختصاص داده است.
بافت گلیم برای کاربری های مختلف
نادرپور اضافه کرد: برای اینکه مشتریان بتوانند در انتخاب گلیم گزینه های متعددی داشته باشند، بافت این محصول برای کاربری های مختلف انجام می شود.
وی تاکید کرد: در حال حاضر بافت این محصول به شکلهای تابلو فرش، مفرش، زیر تلفنی، کیف دخترانه، وسایل آشپزخانه، دستگیره آشپزخانه، دمکش برنج، جای سیخ و جامدادی تولید می شوند.
اردبیل قطب تولید گلیم ایران است
در حال حاضر شهرستان نمین و روستاهای تابعه آن از جمله شهر عنبران و روستاهای بخش زهرا از توابع شهرستان گرمی از مراکز عمده تولید گلیم استان به شمار می آیند.
روستاهای حومه عنبران که مردمانشان به بافت گلیم اشتغال دارند می توان به میناباد، کلش، میرزانق، عنبران علیا و سرو آباد یا ساوو پیله اشاره کرد.
ضرورت توسعه صادرات گلیم عنبران
کارشناس مطالعات هنرهای دستی در خصوص موقعیت جهانی گلیم عنبران به خبرنگار مهر گفت: با وجود اینکه این هنر بومی این منطقه بوده و حتی در تولید آن از مصالح بومی استفاده می شود اما چنان که شایسته است معرفی نشده است.
نعیم محمدی اضافه کرد: گلیم عنبران به دلیل نوع بافت، طرح و الیاف آن قابلیت معرفی به عنوان یک هنر اصیل و بی بدیل را دارا است.
وی با انتقاد از نحوه عرضه این گلیم ادامه داد: در حالی که گلیم عنبران می تواند از مبادی مناسب به کشورهای دیگر صادر شود، فروش آن همچنان به صورت محدود و سنتی انجام می شود.
محمدی خواستار توجه ویژه مسئولان به این تولید بومی شد و تاکید کرد: زنان روستاهای عنبران کارآفرینی و تولید بومی را در عمل به اثبات رسانده اند و ضروری است حمایت ویژه از این قشر به عمل آید.
عنبران از شهرهای تالش نشین استان اردبیل است که شهر و روستاهای اطراف آن زبان و فرهنگ اصیل ایرانی را در این نقطه مرزی پاس داشته اند.
از دیدنیهای عنبران می توان به پیکره سنگی بابا داوود، عقاب تالش، هفت بقعه زیارتی عنبران علیا، تفرجگاه اینرو و تفرجگاه تانگی اشاره کرد.
نظر شما