خارجی‌ها وقتی‌ می‌فهمند ما ایرانی‌ها پشت خط هستیم، تلفن را قطع می‌کنند!

به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری شانزدهمین جشنواره کتاب کودک و نوجوان پیش از ظهر امروز چهارشنبه 5 تیر با حضور سیدصادق رضایی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و حمید نوایی لواسانی دبیر این جشنواره در مرکز آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.

رضایی در این برنامه گفت: تا سال 91 بنا بر برگزاری دوسالانه این جشنواره بود اما تیراژ بالای هزار جلد کتاب کودک و نوجوان در سال می‌طلبد که سالانه این جشنواره را برگزار کنیم. فاصله‌اش هم از دوره قبلی جشنواره معقول و منطقی است. اگر دبیرخانه از بهمن سال 92 کار خود را شروع کند، تا تیرماه سال آینده فرصت کافی برای ارسال آثار ناشران خواهد بود. در طول 30 سال و 15 دوره قبلی، تنها یک روز به معرفی آثار برگزیده جشنواره اختصاص داشت اما امسال دیگر 4 روز کاری برای پرداختن به ادبیات کودک و نوجوان داریم.

وی افزود: حق هم همین است که کانون در این زمینه پیش‌قدم شوم و سال‌های بعد تمام نهادهایی که به گونه‌ای با این حوزه سر و کار دارند، برنامه‌‌ها و مراسم مختلفی به مناسبت روز ملی ادبیات کودک و نوجوان داشته باشند. به این ترتیب امیدواریم سال آینده بتوانیم هفته ادبیات کودک و نوجوان را داشته باشیم.

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: تجلی ادبیات کودک در کتاب است. باید بدانیم مخاطبان ما چه نیازهایی دارند تا بتوانیم مطابق آنها، برای کودکان و نوجوانان امروز تولید داشته باشیم. در درجه اول، عاطفی بودن و تخیل‌آمیز بودن کتاب‌های کودک و نوجوان اهمیت دارد. کتاب محور تمام فعالیت‌هایی خواهد بود که به فیلم، انیمیشن، گرافیک و ... منتهی می‌شوند. شاید از دل همین کتاب‌ها بتوانیم شخصیت‌های عروسکی خلق کنیم. پس محور همه فعالیت‌ها از نظر ما کتاب است. روز ملی ادبیات کودک و نوجوان می‌خواهد به این امر توجه داشته باشد.

رضایی ادامه داد: اگر اطلاعیه یا حمایتی بشود، باید در این روز صورت بگیرد. از طرفی می‌‌خواهیم در چند روزی که امسال به ادبیات کودک و نوجوان اخصاص پیدا کرده است، بازار ملی ادبیات کودک و نوجوان داشته باشیم تا هر کسی خود را در این بازار پیدا کند. مایل‌ایم دوستان به طور دائمی این دبیرخانه را فعال کنند تا در طول سال یک هفته را به این مساله اختصاص بدهیم. شرایط باید به گونه‌ای باشد که مثلا یک تصویرگر بگوید فرصت نشده تا من خودم را نشان بدهم و بیاید در غرفه‌ای که در این مدت به او اختصاص پیدا کرده، آثارش را عرضه کند. اگر این روز، ملی است همه باید از آن سهم مساوی ببرند. اگر قوت یا ضعفی وجود دارد باید در این مدت مشخص شود. اگر تهدیدی هست باید در این زمان به فرصت تبدیل شود.

وی گفت: نهادی که ذیل شورای عالی انقلاب فرهنگی است یعنی شورای فرهنگ عمومی، تصویب کرده است که روز 18 تیر، روز ادبیات کودک و نوجوان باشد، پس چنین روزی فقط برای کانون نیست و برای همه نهادهای فعال است، آن هم از مظهر ادبیات و کتاب.

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سپس تاکید کرد: محتوای ادبیات کودک و نوجوان ایران، یک محتوای جهانی است اما چه چیزی باعث می‌شود که تولیدات ما دیده نشود؟ علتش این است که قانون کپی‌رایت توسط مجلس ما تصویب نمی‌شود. کپی‌رایت یک جاده دوطرفه است. یعنی اگر آن را داشته باشیم، کشورهای پیشرو قطعا کتاب‌های ما را خریداری می‌کنند و از آن طرف، ما هم می‌توانیم کتاب‌های آن‌ها را خریداری کرده و انتشار بدهیم.

وی با انتقاد از عدم رعایت قانون کپی‌رایت در ایران و دیگر کشورها گفت: وقتی با مدیران نشر خارجی تلفنی گفتگو می‌کنیم، وقتی می‌فهمند ایرانی هستیم، به دلیل عدم رعایت قانون کپی‌رایت گوشی را قطع می‌کنند. این وضع موجب شده کشورهایی که ادبیات ضعیف‌تری از ادبیات ما دارند، به خاطر رعایت این قانون، کتاب‌های خود را به همه کشورها بفرستند. جا دارد این مساله در مجلس ما بررسی شود چون نیاز است که نمایندگان مجلس به عنوان نمایندگان افکار عمومی کشور، به این قضیه ورود پیدا کنند.

رضایی گفت: کشورهایی چون قطر، کره جنوبی، روسیه، چین و ... در نمایشگاه‌های خارجی شرکت می‌کنند و نمایشگاه برگزار می‌کنند اما یکی از موارد نقص ما این است که به قانون کپی‌رایت پایبند نیستیم و بزرگترین ضررش را هم ادبیات کودک و نوجوانمان می‌دهد. به قانون کپی‌رایت و ترجمه اشاره شد، البته باید توجه داشته باشیم که ترجمه هم باید مرز داشته باشد. آیا اجازه داریم ناشر کودک و نوجوان باشیم و 90 درصد آثارمان ترجمه باشد؟ پس کجای کار می‌لنگد؟ آیا نویسنده نداریم؟ آیا تصویرگر نداریم؟ آیا ناشر نداریم؟ البته همه موارد را داریم و شاهد این مثال هم این است که هر کجا که جشنواره است، ما سر هستیم اما همچنان بزرگ‌ترین عیب‌مان این است که کپی‌رایت نداریم.

وی در ادامه گفت: انصافا به این قد و بالای ادبیات کودک و نوجوان ایران نمی‌آيد کپی‌رایت نداشته باشد. از طرف دیگر کتاب‌های کانون بی‌اجازه در کشورهای همسایه چاپ می‌شود؛ بدون تغییر دادن تصویرها و حتی با آرم و نشان کانون. به شما چه حسی دست می‌داد اگر یکی از کشورهای همسایه عربی، 50 عنوان از کتاب‌های شما را بدون اجازه چاپ کند؟ و جالب است که مشتری‌هایش هم ایرانی‌ها هستند.

رضایی در پایان سخنانش در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره بین‌المللی شدن این جشنواره گفت: این موضوع، دقیقاً به همان مساله کپی‌رایت برمی‌گردد و تا قانون کپی‌رایت تصویب نشود،‌ برای شرکت‌کننده خارجی صرف ندارد اثرش را به اینجا بیاورد.

در پایان این برنامه،‌ از 16 عنوان کتاب چاپ اول زمستان 91 و 22 کتاب چاپ اول بهار 92 و نیز پوستر شانزدهمین جشنواره کتاب کودک و نوجوان رونمایی شد.