زیبای وحشی در دام روستائیان/ سکوت مسئولان به مرگ حیوان در معرض انقراض منجر شد

به گزارش خبرنگار مهر، از چند ماه قبل روستائیان ریگان گزارشهایی در خصوص حمله نوعی گربه سان به دامهایشان خبر می دادند بطوریکه تنها در چند نوبت حمله 120 راس از دامهای روستائیان در ریگان تلف شدند.

گفته می شد شواهدی از جمله چند عکس توسط روستائیان از این حیوانات درنده گرفته شده و در اختیار مسئولان قرار گرفته بود.

در ابتدا گمانه زنی ها از حمله یوز پلنگ به دامها حکایت داشت، حتی حمله یوزها به دامهای روستائیان تیتر روزنامه ها شد اما در نهایت برخی افراد در قالب کارشناس بدون اینکه تشخیص دهند نوع حیوان حمله کننده به دامهای روستائیان چه بوده است هر گونه حمله یوز پلنگ به دامها را تکذیب کردند و حتی یکی از خبرگزاری ها در اقدامی غیر حرفه ای عکسهای منتشر شده را عکس مترسک و عروسک نامید!

اینکه حیوانات حمله کننده به دامها یوز پلنگ نبودند کاملا درست است اما هیچ گاه پیگیری لازم در خصوص بررسی نوع حیوان حمله کننده صورت نگرفت.

رفع اتهام از یوز پلنگ کراکل در معرض انقراض را قربانی کرد

نگاهها در این میان به این سمت رفت که از یوز پلنگ رفع اتهام شود زیرا از این مسئله بیم داشتند که روستائیان برای دفاع از دامهای خود به یوزپلنگهای موجود در حیات وحش که تعداد آنها هم اکنون در استان کرمان به انگشتان یک دست رسیده است حمله کنند.

زیرا این مسئله متاسفانه در استان کرمان و در دشت راور که یکی از مهمترین پناهگاههای این حیوان است سابقه داشته و تله گذاری و حمله دامداران به یوزهای در معرض انقراض بارها صورت گرفته و حتی پرونده قضایی نیز در این خصوص تشکیل شد که درنهایت به دلیل عدم وجود ادله محکم پرونده بسته شد.

یوز تبرئه شد/ روستائیان دام گذاشتند

حتی کار به جایی رسید که مدیر طرح ملی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی وارد گود شد و این خبر را تکذیب کرد و گفت: تا کنون سابقه نداشته یوز پلنگ به دام حمله کند حتی اگر بدون شکار مانده باشد.

جوکار افزود: عليرغم اينكه جمعيت طعمه هاي يوزپلنگ در برخي از مناطق كشور كاهش يافته است اما تاكنون گزارش حمله يوزپلنگ ها به دام هاي مردم به دليل بي غذايي گزارش نشده است.

جوكار با اشاره به خبر حمله يوزپلنگ در ريگان استان كرمان به تعداد زيادي از گوسفندان، گفت؛ بررسي هاي اداره محيط زيست كرمان به طور قطع و يقين نشان مي دهد اين موضوع به هيچ وجه ربطي به يوزپلنگ نداشته است و مستندات كشته شدن اين گوسفند ها را تائيد نمي كند.

وي ادامه داد: تاكنون شكايات مردمي در اين خصوص به اداره كل محيط زيست كرمان واصل نشده است.

جوكار با تاكيد بر اينكه اين خبر ساختگي است و صحت ندارد، افزود؛ تصويري كه از اين حادثه گرفته شده است،هيچ موجود زنده اي را تائيد نمي كند.

مدير طرح حفاظت از يوزپلنگ آسيايي با اعلام اينكه در يك سال گذشته در منطقه ريگان تلفات يوزپلنگ آسيايي گزارش نشده است، اظهار داشت؛ مشاهده يوزپلنگ ها در منطقه حفاظت شده دربند نشان از حضور اين گونه در زيستگاه مكمل مي باشد و زيستگاه اصلي اين يوزپلنگها منطقه پناهگاه حيات وحش ناي بند در منطقه مجاور دربند است.

به گفته جوكار پناهگاه حيات وحش ناي بند يكي از مهمترين زيستگاه هاي يوزپلنگ آسيايي است.

پس از این اظهارات خیال همه راحت شد که یوز پلنگ متهم این حادثه نیست اما دیگر کسی به این پرسش جواب نداد که چه حیوانی به دلیل بی غذایی و خشکسالی به دامهای ریگانی ها حمله می کند.

هشداری که جدی گرفته نشد/ پیش بینی به حقیقت پیوست

درست درهمان زمان خبرگزاری مهر در گزارشی نسبت به تله گذاری روستائیان برای مقابله با این حملات هشدار داد. طبیعی بود وقتی اقدامی برای حل این مشکل نشد روستائیان دست به کار می شوند خود از دامهای دفاع می کنند در این میان طبق خبری که امروز منتشر شد روستائیان ریگان گربه وحشی کراکال یا همان زیبای وحشی را در دامهای خود گرفتار کرده اند و به گفته افراد محلی یک قلاده از این حیوان در حال انقراض در دام روستائیان و افراد بومی کشته شده است.

این مسئله حکایت از این دارد که دامهای بسیاری برای گرفتار کردن این حیوان گذاشته شده است و تاکنون گزارش رسمی نشان از کشته شدن یک قلاده از این حیوان دارد.

در اینجا باید به این نکته اشاره کرد که گربه وحشی کراکال نیز از جمله حیوانات در معرض انقراض حیات وحش محسوب می شود که ارزشش از یوز پلنگ آسیایی اگر بیشتر نباشد کمتر نیز نیست جایگاه این حیوان منحصر به فرد به حدی است که به آن زیبای وحشی می گویند.

روستائیان تله ها را جمع کنند/ از حیات وحش حمایت جدی می کنیم

طبق آخرین اخبار  فرماندار ریگان در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: چند ماهی است دامداران از مشاهده نوعی از گربه سانان مطالبی را مطرح می کردند وچندین نوبت هم شکایاتی داشتند که بعضا به دامهای آنان حمله می شود.

مجید اعتمادی افزود: در این رابطه کارشناسان و مسولین ذیربط ادعای آنان را رد نمودند که متاسفانه اخیرا با گذاشتن تله یکی از گربه سانان  که به نظر می رسید در  خطر انقراض قرار دارند را در یکی از روستاها به دام انداختند وگزارشهای دیگری نیز رسیده است که نمونه آن را در حوزه اب باریک و گز بهمن و ارتفاعات مشاهده نموده اند که به مسولین ذیربط گزارش شده است.

وی گفت: در این رابطه پیگیری می شود که بحث حفاظت از محیط زیست مخصوصا حیوانات وحشی به جد در دستور کار قرار گیرد.

فرماندار ریگان در پاسخ به سوال خبر نگار مهر مبنی بر اینکه ایران عضو کنواسیون سایتیس است چه اقداماتی را لازم می دانید افزود: خوشبختانه بحث تجارت و خرید و فروش وصادرات این نوع گربه سانان در این مقوله مطرح نیست بیشتر بحث حفاظت آن است که همانطور که گفته شد با توجه به گزار شهای مردمی بیش از 10مورد از این نوع گربه وحشی کارکال را مشاهده شده است.

اعتمادی افزود: این حیوان در حال انقراض به روستاهای نزدیک ارتفاعات مشاهده شده است و قابل ذکر است این حیوان وحشی برای کشاورزی مفید است به خصوص در جهت کنترل موشهای باغی که آسیب زیادی به درختان و محصولات کشاورزی می زنند بسیار مفید می باشد.

وی از مردم و کشاورزان خواست از دام گذاشتن یا شکار این حیوان مفید خودراری نمایند.

فرماندار ریگان از ویژگیهای این حیوان گفت: این حیوان تک رو و به شکار بی رویه مانند گرگ نمی پردازد و معمولا به اندازه اشتهایش شکار می کند و طعمه خود را را معمولا مثل پلنگ به بالای درختان می برد و از چالاکی خاصی برخوردار است و مانند یوزپلنگ و تکی زندگی می کند.

اعتمادی افزود: بیشتر حیوانات کوچک را شکار می کند و اخیرا گزارش شده است به دامهای محلی سبک حملاتی داشته است که موضوع در دست بررسی است.

فرماندار ریگان از راه اندازی اداره محیط زیست به زودی در این شهرستان خبر داد و افزود: با تجهیزات و یک سری از امکانات به زودی این اداره در این شهرستان راه اندازی می شود.

کراکال نیز مقصر کشتار دامها نیست/ گرگها در صدر لیست متهمان

محمد اصلانی، فعال محیط زیست در گفتگو با مهر اظهارداشت: حمله هایی که به دامهای روستائیان شده است موجب شده در هر نوبت دهها دام تلف شود که این نوع حمله نه مختص یوزپلنگ است و نه کارکال بلکه این شکار از نوع شکار گرگها است که در یک حمله دهها دام را می درند و درنهایت فقط یک شکار را می برند.

وی افزود: کراکال جثه کوچکی دارد و نمیتوان به دامهایی مانند گوسفند و گاو آسیب برساند در واقع شکار اصلی این حیوان جانوران ریز جثه هستند اما متاسفانه پس از حملات اخیر به دامهای کشاورزان اقدامی نشد و کشاورزان نیز دام گذاری کردند و یک قلاده از گربه وحشی در معرض انقراض به دام افتاد.

اصلانی افزود: فضایی موجود در این روستاها مساعد بود که روستائیان اقدام به تله گذاری کنند به ویژه اینکه آنها راهکاری را برای کاهش حملات نداشتند.

وی افزود: از سوی دیگر خشکسالی و کمبود شکار در استان کرمان موجب شده است بسیاری از حیوانات وحشی به مناطق جمعیتی نزدیکتر شوند و این امر تقابل حیوانات وحشی و انسان را بیشتر می کند.

اصلانی گفت: نباید این نکته را نیز از یاد برد که انسان نیز رفته رفته به محیط زندگی این حیوانات وارد شده است و تقابل انسان و حیوانات همیشه پایانی تلخ داشته است.

وی گربه وحشی کراکال را از جمله زیباترین گربه سانان دانست و گفت: اگر فکری به حال این مشکل نشود و تله گذاری نیز ادامه داشته باشد بیم این مسئله وجود دارد که به زودی شاهد تلف شدن تعداد بیشتری از گونه های در معرض انقراض باشیم.

وی ایجاد آبشخور در حیات وحش، تغذیه دستی و ایجاد مناطق حفاظت شده و فرهنگسازی مردم بومی را مهمترین عامل در خصوص جلوگیری از آسیب به حیات وحش دانست.

گربه وحشی و یا زیبای وحشی چیست؟

این جاندار را به‌دلیل موهای بلند سیاه‌رنگی که بر روی گوش دارد سیاه‌گوش می‌نامند. کاراکال نام علمی این جاندار است که آن نیز برگرفته از قره‌قولاق یا قره‌قولاخ در زبان ترکی به معنی سیاه‌گوش است.

در زبان‌های اروپایی از وی با نام‌هایی چون لینکس ایرانی یا صحرایی یا آفریقایی یاد می‌کردند. اما امروزه این جاندار را در رده خاص خود در زیرخانوادهٔ گربه‌سان‌های کوچک قرار می‌دهند.

سیاه‌گوش از نظر ظاهری به سیاه‌گوش اورآسیا شباهت دارد ولی کوچک‌تر است و جثهٔ لاغرتر و ظریف‌تر و دست و پای کشیده‌تری دارد. جنس نر کمی از ماده بزرگ‌تر است. وزن بدن بین ۱۶ تا ۲۲ کیلوگرم، طول بدن ۵۵ تا ۹۰ سانتی‌متر به اضافه ۲۲ تا ۳۴ سانتی‌متر دم و ارتفاع در ناحیه شانه ۴۰ تا ۴۵ سانتی‌متر است. رنگ پوست بین قرمز شرابی، خاکستری، خاکی و گاه سیاه متغیر است.

بچه‌ها خال‌های قرمز رنگ در ناحیه زیرین بدن دارند و رنگ بدنشان تیره‌تر از بالغان است. پوزه، گردن و قسمت‌های زیرین بدن کاراکال نیز سفید است و خط ِ اشک ِ سیاه‌رنگی دارند که از گوشهٔ چشم تا دماغ امتداد می‌یابد. صورتی کوچک با گوش‌های بلند دارند که موهایی سیاه‌رنگ به ارتفاع پنج سانتیمتر بر آن روئیده‌اند. گوش‌های کاراکال از گوش تمامی گربه‌سانان دیگر بزرگ‌تر است.

گوش‌ها توسط ۲۰ عضله مختلف کنترل می‌شوند. این دستگاه حساس شنوایی امتیاز بزرگی در یافتن شکار برای کاراکال محسوب می‌شود.

انواع جوندگان از جمله خرگوش‌ها شکار اصلی این حیوان است. گاه به حیوانات بزرگ‌تر از خود همچون غزال، بزهای کوهی کوچک و بچه‌های شترمرغ هم حمله می‌کند و از کوچک‌ترین گربه‌سانانی است که توانایی شکار حیوانات بزرگ‌تر از خود را دارند. وی برای شکار حیوانات بزرگ پس از پریدن بر پشت آن‌ها و گرفتن گردن با آرواره، گلوی آن‌ها را می‌درد. در هنگام شکار حیوانات بزرگ (بزرگ‌تر از خرگوش صحرایی) به خوردن امعا و احشای داخلی بدن و بخش‌های مرغوب‌تر گوشت اکتفا می‌کنند.

مهارت حیوان در شکار پرندگان نیز ستودنی است. کاراکال می‌تواند با پریدن در هوا یک یا حتی چند پرنده را بقاپد. توانایی بالای کاراکال در پرش و کوهنوردی موجب شده تا احتمالاً بهترین شکارچی خرگوش صحرایی باشد.

کاراکال‌ها می‌توانند به مدت طولانی بدون آب زندگی کنند و آب بدن خود را از تا حد زیادی از بدن شکار تأمین می‌کنند.

سیاه‌گوش تک‌زیست و به‌شدت قلمروطلب است. عمدتا شب‌گرد و شب‌کارند ولی گاهی، به‌ویژه در نواحی خنک‌تر، در روز هم دیده می‌شوند. محدوده قلمرو برای نرها بین ۳۱ تا ۶۵ کیلومتر مربع و برای ماده‌ها ۴ تا ۳۱ کیلومتر مربع است.

.........................................................

گزارش: اسما محمودی