خشکی زاینده رود ناشی از انتقال آب به خارج از حوزه آبریزاست/ رودخانه از كشاورزي زياني نديده است

حسين محمدرضايي درگفتگو با مهر درباره علت بكار بردن لفظ "مادي" به جای نهر آب در اصفهان اظهار داشت: در هيچ استاني به جز اصفهان به نهرهاي آب لفظ "مادي" اطلاق نمي شود چرا که بر اساس اقوال تاريخي نگارش طورمارهاي اوليه تقسيم آب زاينده رود در بيش از دو هزار و 700سال قبل به وسيله سلسله مادها در اين شهر اجرا شد و به همین خاطر آن نهر ها را در این شهر مادی می گویند.

وي شرق اصفهان را بخش مهمي از اين تقسیمات آب زاینده رود بيان داشت و افزود: اين بخش از استان يكي از محيط هاي تاريخي تمدن ساز در فلات مركزي ايران بوده است كه بدون ترديد اين رونق ريشه در زندگي و معيشت مردم آن بر اساس كشاورزي و زراعت داشته است.

رئيس انجمن حمايت از كشاورزان شهرستان اصفهان ادامه داد: وجود قلعه قورتان متعلق به یک هزار و 100 سال قبل است که به جرات می توان گفت این ارگ تنها قلعه خشت و گل جهان است که هنوز مسکونی است و در آن زندگی جریان دارد.

وی با انتقاد از برخي سخنان عنوان شده در خصوص بهره وري پائين كشاورزي استان ادامه داد: عده اي بدون فكر و مطالعه مي خواهند به نحوي دادن حق آبه كشاورزان را مساوي با اسراف آب قلمداد كنند اما علاوه بر وجود مستندات تاريخي گوناگون در همين سال هاي قبل از دوران خشكسالي توليد گندم در شهرستان اصفهان همواره دو برابر ميانگين كشوري بوده است و  حتی در این دوران بی آبی نیز حدود یک چهارم شیر استان از شرق اصفهان تامین می شود.

عضو هيئت مديره كانون خبرگان كشاورزي استان گفت: در صورت وجود آب همانند سابق متوسط توليد گندم در هر هكتار در كشور چهار تن و برداشت آن در شرق اصفهان نزديك به هشت تن گزارش شده است كه اين عدد در مقايسه با برداشت اين محصول در استان اصفهان و سطح كشور قابل توجه است و بهتر است اين گونه افراد ظاهر بين بيشتر به اين مسائل دقت نمايند.

محيط زيست زاينده رود از كشاورزي حق آبه داران زياني نديده است

 محمد رضایی ياد آور شد: كشاورزي در حوزه زاينده رود در طول ادوار تاريخي كاملا با حفظ اكوسيستم طبيعي اين رودخانه انطباق داشته و خشكي فعلي اين رودخانه حاصل انتقال غير اصولي آب آن به خارج از حوزه آبريز است و هرگز ارتباطي با مصرف آب بوسيله حق آبه داران ندارد.

وی بيان داشت: بيشترين ميزان آب زاينده رود در گذشته بین ماه های اردیبهشت و خردادماه در موقع آب شدن برف ها بوده كه از تیر ماه به بعد دچار كاهش مي شده است اما اين رودخانه همواره داراي زايش آب در طول مسیر بوده و به همین دلیل به زنده رود و یا زاینده رود معروف شده است.

 این کارشناس بخش کشاورزی با تاکید بر اینکه این رودخانه در بدترین دوره خشکسالی هم خشک نمی شده است،گفت: علت امر آن است كه آب هاي فرو رفته در زمين هاي كشاورزي به تدريج از مناطق بالا دستي به داخل رودخانه نشت مي كرده و  با حركت خود به  تالاب گاوخوني مي رسيد.

آمار مصرف شرب غیر واقعی است

محمدرضايي در ادامه گفت: سالانه مقادير زيادي از آب زاينده رود با عناوين ظاهري شرب به خارج از حوزه آبريز يعني كاشان، اردستان، نائین و يزد منتقل مي شود.

وی ادامه داد: برخي آمار ها به پنج ميليون مصرف كننده آب زاينده رود اشاره مي كند اما واقعيت آن است كه در داخل استان اصفهان برای شرب برخي مناطق شهري و روستايي از چشمه ها و چاهها آب تامين مي شود که ربطی به زاینده رود ندارد و باید از آمار مصرف کنندگان زاینده رود کسر شود.

رئيس انجمن حمايت از كشاورزان شهرستان اصفهان رقم واقعي مصرف كنندگان آب شرب در استان اصفهان و یزد را سه و نيم ميليون نفر دانست و گفت: استاندارد جهاني مصرف آب براي هر شهروند در 24 ساعت 150 ليتر است كه به ازاي اين جمعيت در روز معادل 525 هزار متر مكعب و در طول يكسال 190 ميليون متر مكعب است، در کشورهای مثل چین، تونس، بلژیک و آلمان با توجه به بالا بودن منابع آبی و بارش فراوان نزولات 110 لیتر مصرف سرانه دارند.

 محمد رضایی افزود: اين رقم با آمار غير واقعي 500 ميليون متر مكعب آب شرب در سال براي استان اصفهان  و یزد همخواني ندارد و بيانگر آن است كه بخش عظيمي از آب اين رودخانه  به نام شرب به صنايع داخل و خارج از استان فروخته می شود كه تاوان آن را كشاورزان يا همان مالكان حق آبه دار و محيط زيست استان به نام خشكسالي و ساير عناونين جعلی پرداخت مي كنند.

خشكي تالاب گاوخوني فاجعه اي ملي است

وی پمپاژ هاي غير قانوني در استان چهار محال را نوع ديگري از اين انتقال آب به خارج از حوزه آبريز دانست و گفت: ساخت سد زاينده رود توسط وزارت نیرو بيشتر موجب ذخيره آب براي صنايع وابسته به آب استان های اصفهان و یزد و همچنين موقعیت برداشت آب را به وسیله پمپاژ در استان بالا دست فراهم کرده و موجب نرسیدن آب برای حق آبه داران و محیط زیست پایین دست رودخانه زاینده رود شده است.

رئيس انجمن حمايت از كشاورزان شهرستان اصفهان افزود: تا قبل از ساخت سد زاینده رود در سال 1349 آب در مسير زاينده رود در بين دره هاي استان چهار محال حرکت می کرد و در نهایت پس از استفاده حق آبه داران زاینده رود مازاد بر نیاز کشاورزان به تالاب گاوخونی ریخته می شد و محیط زیست حفظ می شد.

محمد رضایی ادامه داد: در پاییز و زمستان تا نیمه های فصل بهار که بارندگی های حوزه گوهرنگ زیاد بود در استان چهارمحال و بختیاری نیازی به آب نبود و در اواخر بهار تا آخر تابستان که در آن منطقه هوا مساعد برای کشت بود زاینده رود با کمی آب مواجه می شد.

وی گفت: به همین دلیل از بدو تاریخ تا موقع احداث سد زاینده رود برداشت آب در بالا دست میسر نبود و بعداز افتتاح سد و ذخیره سازی آب در فصول پاییز و زمستان و رها سازی آب در فصول دیگر به تدریج  این امکان را برای برداشت صنایع در اصفهان و برداشت آب برای کشاورزی بالا دست و احداث باغ که توجیه اقتصای هم ندارد فراهم نمودند و با استانی شدن مدیریت آب پمپاژ های غير قانوني شدت یافت.

عضو هيئت مديره كانون خبرگان كشاورزي استان خشكي تالاب گاوخوني را فاجعه اي ملي دانست و يادآورشد: اين مكان روزگاري مركزي زيبا و كم نظير از تجمع حيات وحش همانند گورخران، آهوان و همچنين زيستگاه پرندگان سيبري در فصل زمستان بود.

تالاب گاوخونی در خطر خروج از کنوانسیون رامسر

محمد رضایی با تاکید بر اینکه با خشک شدن با تالاب بین المللی گاوخونی این تالاب از لیست کنوانسیون رامسر خارج خواهد شد،افزود: این معاهده بین المللی با هدف حفظ تالاب های جهان و پرندگان مهاجر در سال ۱۹۷۱ میلادی در شهر رامسر تصویب شده  که تالاب گاوخوني به عنوان یکی از تالاب های بین المللی ایران در آن به ثبت رسیده است.

وی یادآور شد: بر اساس آن کشورهای عضو موظف هستند تا از تالاب‌های ثبت‌شده حفاظت کنند و در ابتدا این معاهده به امضای نمایندگان ۱۸ کشور شرکت‌کننده رسید اما امروزه ۱۶۰ کشور جهان عضو این پیمان هستند به همین خاطر باید هرچه سریعتر از خشک شده کامل تالاب بین المللی گاوخونی جلو گیری شود.