ماجرای ختم به خیری چشمه آبی که "نفت" می داد/ پرونده ای که در تصفیه خانه بسته شد

به گزارش خبرنگار مهر، دو سال پیش بود که در حوالی خرداد ماه راهی روستای شهدای تنگ فنی و سراب رجب شدیم، روستاهایی که سه دهه است زندگی شان بوی نفت می دهد، آب آشامیدنی و کشاورزی، محصولات کشاورزی و حتی دامداری شان هم با نفت عجین شده تا مرغابی های سفید روستا فراموش کنند روزی سفید بوده اند!

وضعیت چشمه آب روستا پیش از احداث تصفیه خانه

چشمه آب روستا بیش از آنکه آب به روستا ببخشد، با خود نفت می آورد؛ نفتی که مربوط به خطوط انتقالی است که نفت جنوب کشور را به پالایشگاههای مرکز و شمال کشور منتقل می کند و رهاوردش برای روستائیان تنها رنج بوده است.

روایت سه دهه آلودگی در گلوگاه انتقال نفت کشور

روایت آب نفتی این روستاها که در حاشیه استراتژیک ترین تلمبه خانه نفت کشور شکل گرفته اند به دوران جنگ تحمیلی برمی گردد؛ زمانیکه تلمبه خانه تنگ فنی به عنوان گلوگاه انتقال نفت کشور به صورت مستمر و روزانه مورد حملات هوایی قرار می گرفت.

این وضعیت موجب شده بر اثر بمبارانهای متعدد نفتی که از این مسیر منتقل می شده به سفره های آب زیرزمینی راه پیدا کند و اگر در منطقه چند متری را برای رسیدن به آب حفاری کنیم شاهد خواهیم بود که بخش عمده ای از سفره های زیرزمینی آلوده شده و نتیجه تلاشها تنها رسیدن به نفت به جای آب است.

چشمه آب کشاورزی روستا

این وضعیت که سالهای سال مردم منطقه را درگیر کرده بود در خبرگزاری مهر منکعس شد و واکنش مثبت مسئولان را نیز به همراه داشت؛ واکنشی که تیم های پژوهشی و تحقیقاتی را نیز به منطقه کشاند تا راه حلی کارشناسی برای رفع مشکل پیدا کنند.

همان روزها مسئولان شرکت نفت وعده کردند تا زمان رفع کامل مشکل آب روستاهای منطقه را تامین کنند و در همین راستا طی گام بعدی احداث تصفیه خانه بر روی چشمه آب روستا در دستور کار قرار گرفت.

رنجی که هم نشینی با استراتژیک ترین خط انتقال نفت کشور به همراه داشت

وضعیت آلودگی نفتی در منطقه به گونه ای بود که بسیاری از روستاییان عزم کرده بودند تا دیار آبا و اجدادی خود را بگذارند و رخت مهاجرت بر تن کنند تا دغدغه متولیان امر در این زمینه جدی تر شود.

هم نشینی با استراتژیک ترین خط انتقال نفت برای مردم روستاهای شهدای تنگ فنی و سراب رجب تنها حامل رنج بوده است؛ روستای شهدای تنگ فنی در جریان حملات هوایی بیش از 20 شهید را تقدیم کرده تا در کنار نام "تنگ فنی" عنوان "شهدا" به نام روستا اضافه شود و خانه های روستا همچنان رد بمباران را بر خود داشته باشند.

حضور تیم خبری مهر در روستا - سال 90

در این راستا مسئولان در شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه لرستان با همکاری دیگر دستگاهها و به دنبال نتایج پژوهشهای صورت گرفته تصمیم به احداث تصفیه خانه بر روی چشمه آب روستا گرفتند؛ تصفیه خانه ای که حال در مدار فعالیت قرار گرفته تا بخشی از درد مردم این روستاها را التیام ببخشد.

با بهره برداری از این تصفیه خانه مسئولان امر در اداره کل محیط زیست لرستان برای نمونه برداری از کیفیت آب خروجی این تصفیه خانه به روستای سراب رجب رفتند تا مطمئن شوند که آب تولیدی شاهد آلودگی های گذشته نیست.

بمباران نفت را روی سفره آب رساند

مدیر کل حفاظت از محیط زیست استان لرستان در حاشیه این بازدید به خبرنگار مهر می گوید: روستای سراب رجب در منطقه تنگ فنی پلدختر و در حاشیه تلمبه خانه نفت این منطقه قرار دارد.

محمد حسین بازگیر با یادآوری اینکه این منطقه در طول جنگ تحمیلی بیش از 52 بار مورد حملات هوایی قرار گرفته است، ادامه می دهد: حتی این تلمبه خانه در جریان حملات صورت گرفته بارها ویران شده ولی دوباره کار خود را از سر گرفته است.

وی تلمبه خانه تنگ فنی را استراتژیک ترین تلمبه خانه نفت کشور می داند و می گوید: این تلمبه خانه دارای شرایط خاص و ویژه ای است و نفت جنوب کشور را به مرکز و شمال کشور پمپاژ می کند.

بازگیر به آلودگیهای نفتی ناشی از بمباران این تلمبه خانه اشاره کرده و می گوید: طی سالهایی که این تلمبه خانه زیر بمباران های هوایی قرار داشته نفت به لایه های زیرزمینی منطقه نفوذ پیدا کرده و وارد منابع آبهای زیرزمینی شده است.

انتقال آب چشمه به تصفیه خانه

وی عنوان می کند: وضعیت به گونه ای است که به جای آب از چشمه روستای سراب رجب نفت خارج می شود و همین امر زندگی مردم منطقه را با مشکلات جدی مواجه کرده است.

احداث تصفیه خانه کار بزرگی که صورت گرفت

مدیر کل حفاظت از محیط زیست استان لرستان به آلودگی آب و خاک منطقه اشاره کرده و می گوید: این وضعیت در طول سالهای طولانی این منطقه را درگیر کرده تا متولیان به فکر چاره اندیشی در این زمینه بیفتند.

بازگیر از برگزاری چندین جلسه با مسئولان شرکت نفت و پیگیرهای جدی در این زمینه خبر داده و یادآور می شود: در این راستا احداث یک تصفیه خانه آب مجهز در دستور کار قرار گرفت.

احداث تصفیه خانه آب برای روستا سراب رجب

وی می گوید که این تصفیه خانه در حال حاضر آماده و در مدار بهره برداری قرار گرفته است تا بتواند برای رفع مشکل آب شرب و کشاورزی به کمک اهالی روستاهای منطقه بیاید.

مدیر کل حفاظت از محیط زیست استان لرستان به انجام نمونه برداری از آب خروجی تصفیه خانه اشاره کرده و می گوید: در راستای اطمینان از کیفیت آب خروجی و رفع آلودگیهای نفتی این کار به صورت مستمر انجام می شود.

بازگیر معتقد است احداث تصفیه خانه بر روی چشمه آب روستا با صرف هزینه های زیاد کار بزرگی بوده که صورت گرفته است.

وی ادامه می دهد: در حال حاضر آب خروجی از تصیفه خانه مشکلی به لحاظ آلودگیهای نفتی ندارد و قابل استفاده برای مصارف مختلف به ویژه کشاورزی است.

آتش زدن نفت برای استفاده از آب

وی با اشاره به وضعیت چشمه روستای سراب پیش از ساخت تصفیه خانه می گوید: پیش از این دستگاهی بر روی آب رودخانه برای جداسازی نفت از آب نصب شده بود که شاخصها و استانداردهای لازم را نداشت.

بازگیر ادامه می دهد: حتی در برخی مواقع شاهد بودیم که روستائیان برای استفاداه دام ها نفت روی آب را آتش می زدند تا با سوختن نفت دام ها بتوانند از آب چشمه استفاده کنند.

وی با اشاره به اینکه تصفیه خانه جدید احداث شده در منطقه دارای استانداردهای لازم بوده و کار تصیفه آب را در حد خوبی انجام می دهد، افزود: این تصفیه خانه مجهز به فیلترهای متعدد اعم از فیلتر شنی و کربن فعال است و همین امر به تصفیه مطلوب آب چشمه کمک می کند.

مدیر کل حفاظت از محیط زیست استان لرستان با یادآوری اینکه کار بررسی کارایی سیستم و انجام آزمایشهای تخصصی توسط آزمایشگاه محیط زیست در حال انجام است، می گوید که تا پایان هفته جاری تاییدیه نهایی در زمینه وضعیت آب خروجی از تصفیه خانه اعلام خواهد شد.

ورود آب نفتی به تصفیه خانه

بنابر این گزارش، پرونده "آب نفتی" که در پلدختر به عنوان شاهراه انتقال نفت کشور به پرونده ای تکراری تبدیل شده است این بار پس از روستای جلگه خلج در روستای شهدای تنگ فنی و سراب رجب بسته می شود، هر چند باید منتظر ماند و دید راهکار مسئولان در احداث تصفیه خانه تا چه اندازه می تواند در کم کردن از بار مشکلات اهالی روستایی که سه دهه با بوی نفت زندگی کرده اند موثر باشد، مشکلاتی که برخی از آنها را ناگزیر به کوچ اجباری کرد.
................................
گزارش: فاطمه حسینی