عمری در محضر اساتید موسیقی سنتی/ عرصه برای هنرمندان موسیقی يكسان آماده شود

به گزارش خبرنگار مهر، اوج فعالیت طیبی؛ از سال 74 در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی صدا و سیما که امروز مرکز آموزش و پژوهش نام دارد شروع شد. مرکزی که آخرین فارغ التحصیلان آن از جمله سید رضا طیبی از محضر استاد برجسته ردیف کریم صالح عظیمی استفاده های بسیار بردد.

محسن کرامتی شاگرد برجسته استاد شجریان از دیگر اساتید طیبی بودند که در فراگیری شیوه آوازی به وی کمک کرد و پس از آن، از کلاس صدا سازی و تکنیکهای آوازی حمیدرضا نوربخش بهره های فراوان برد و در ادامه به تلمذ در محضر استاد محمدرضا لطفی در زمینه آشنایی با مکتب آوازی اصفهان و تحلیل ردیف آوازی پرداخت.

طیبی پس از تلمذ در محضر استاد و نوازندگی ساز تنبک از راهنمایی های حضوری و آثار خصوصی استاد ناصر فرهنگ فر بهره مند شد و بواسطه بیماری استاد، در مدت چهار سال شاگردی پسر استاد آرش فرهنگ فر شیوه نوازندگی در زمینه تصنیف و ضربی خوانی بهره مند شد. همچنین نوازندگی ساز سه تار، را از استادان محمود فرهمند و مسعود شعاری آموخت.

وی همچنین مباحث تئوری موسیقی و سلفژ موسیقی غربی را نزد استادان الهامیان و کلانتری و کوهستانی آموخته است.

تیتراژ پایانی مجموعه تلویزیونی «قاب‌های خالی»  و فیلم سینمایی" آنکه دریا می رود" با آهنگسازی محمدمهدی گورنگی با قطعاتی مثل «برای گل روی تو» با شعر قیصر امین‌پور و آهنگسازی داوود ورزیده و «برکه نیلوفری» سروده بیژن ارژن و ساخته محسن حسینی نمونه کوچکی از هنرنمایی این هنرمند به شمار می رود.

طیبی هم اکنون دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت امور فرهنگی و عضو پیوسته انجمن راهبردی مدیریت استراتژیک و باشگاه فرهنگ ایرانیان است که نام این هنرمند در سال 1380 در کتاب نام های ماندگار استان مــرکزی و در ســــال 1389 در دائره المعارف 18 جلدی دانش گستر به چاپ رسیده است. با وي در زمینه آغاز فعالیت تخصصی خود و برخی مشکلات هنرمندان موسیقی سنتی به گفتگو نشستيم:

چرا موسيقي و  چرا آواز را انتخاب كرديد؟

صداي خوش در خانوادة پدري و مادري من موروثي است. پدرم در دوران جواني با صداي خوب خود آوازمي خواند و مرحوم پدر بزرگ مادري من نيز كه طبع شاعري داشتند و تخلص  آن نيز عشقي بود با صداي دلنواز خود مداحي مي كرد.

در مدرسه و با خواندن قرائت قرآن اولين جرقه هاي آواز در من زده شد و  قرائت قرآن از دو جهت در خوانندگي من تأثير داشت اول اينكه با خواندن قرائت قرآن با صوت در مدرسه اعتماد به نفس در من ايجاد شد و از نظر اجتماعي به پختگي رسيدم و دوم اينكه كشف اين صدا و خوانندگي از همان سنين درمدرسه و قرائت ها آغاز شد.

از چه سالي رديف هاي آوازي را به صورت حرفه اي شروع كرديد؟

بيش از 20 سال است كه در زمينه رديف هاي موسيقي و  آواز فعاليت مي كنم  و نيمي از عمر من صرف شاگردي استادان بزرگ موسیقی ایران شده است به این دلیل که عشق به یادگیری از محضر استادان بزرگ یک هنرمند را از درون می سازد.

از بين سازهاي موسيقي سنتي يادگيري سه تار را شروع كردم چون به شناخت فواصل موسيقي ایرانی و  آواز کمک می کند و نوازندگی تنبک نیز به شناخت ریتم های مختلف در موسیقی ایرانی و درک ریتم کمک می کند.

در سال 77،78 استاد شجريان دو كارگاه تخصصي آموزش آواز برگزار كرد كه در هر دو كارگاه شرکت کردم و در سال 86 نيز این كارگاه با داوری و کارشناسی چهار نفر از برجسته ترین شاگردان استاد آقایان محسن کرامتی، علی جهان دار، مظفر شفیعی و حمید رضا نوربخش برگزار شد که در نهایت اینجانب افتخار عضویت در این کارگاه را پیدا کرده و این عضویت کارگاه زیر نظر استاد شجریان هم اکنون نیز ادامه دارد.

عضویت در این کارگاه چه ویژگیهای برای یک هنرمند دارد؟

بدون شک عضویت در این کارگاه باعث افتخار هنری یک خواننده موسیقی محسوب می شود و در این کارگاه شرکت کنندگان می توانند از تجربیات پنجاه ساله استاد شجریان در زمینه موسیقی بهرهمند شوند و نکات بسیار ویژه ای را در زمینه تکنیکها آوازی و ارائه آواز صحیح و زمان بندی و جمله بندی آواز، تحریر های متنوع و درک بهتر شعر کلاسیک کسب کنند.

11برگزاری كنسرت در شهر محل تولدتان که در مهر ماه برگزاری شد چه تفاوتي با اجراهاي ديگر داشت ؟

من قبلاً در شهرهای مختلف ایران و كشورهاي چون دانمارک، سوئد، فنلاند، قزاقستان، تایلند، قرقیزستان و فیلیپین اجراي كنسرت داشتم اما اجراي اين كنسرت براي اولين بار در شهر خودم ، افتخاري بود براي من  و تجربه خوبی برای گروه خورشید. خصوصا اینکه اعضای گروه و استاد مجید درخشانی از مهمان نوازی مردم اراک و شرایط اجرا بسیار راضی بودند.

در سال 81  به منظور همکاری با اركستر ملي دعوت شديد اما اين اتفاق نيفتاد چرا ؟

در اركستر ملي مشکلات خاصی وجود دارد و به دلايل همین مشکلات كه البته يك نوع آسيب جدي براي موسيقي سنتي ايران است موفق نشدم به اركستر ملي راه پيدا كنم .

در زمستان سال 87 با نظر مساعد استاد فخرالدینی قطعه ای را به صورت تمرینی با استاد اجرا کردم که این اجرا مورد توجه ایشان قرار گرفت و استاد قول داد در سال 88 ما حتما با آقای طیبی با ارکنسرت کنسرت خواهیم داشت ولی با کناره گیری ایشان از ارکستر ملی این اتفاق نیفتاد.

با توجه به اینکه از سال 79 به عنوان خواننده سنتی با مرکز موسیقی صدا و سیما همکاری دارید عملکرد این مرکزر را چگونه ارزیابی می کنید؟

موسیقی دانهای برجسته ای در شوراهای مختلف مرکز موسیقی صدا و سیما  حضور دارند که طی این سالها آثار فاخری در ژانرهای ملی، میهنی، مذهبی، عرفانی و اجتماعی تولید شده است اما مهمترین مسئله در این مرکز انتخاب شعر است که گرفتار انتخابهای سلیقه ای شده است و هر شعری چه در بخش کلاسیک و ادبیات کهن در این مرکز شانس اجرا را پیدا نمی کند. این که آهنگساز برای انتخاب شعر دستش باز نیست ایجاد مشکل می کند.  به این ترتیب از سوی در صدا و سیما تصنیف و ترانه تولید می شود که به موسیقی آوازی و غزل ضربه می زند.

و حرف آخر؟

اميدوارم عرصه براي تمام هنرمندان موسیقی سنتي به صورت يكسان و  برابر آماده شود حداقل بيش از 20 خواننده مستعد و هنرمند در ايران هستند كه مي توان گفت صداي منحصر به فردی دارند.

اين خواننده ها به رديف هاي آوازي مسلط اند اما به دليل عدم ایجاد زمینه فعالیت و حمایت توسط سازمانهای فرهنگی، مردم از صداي آنها محروم شده اند. اين در حاليست كه در طی این مدت، زمينه براي رشد موسيقي غربي و پاپ فراهم تر شده و موسيقي سنتي نتوانسته جايگاه واقعی خود را پيدا كند.

موسیقی پاپ هر کشوری باید ریشه در فرهنگ آن سرزمین داشته باشد که متاسفانه در ایران اینگونه نیست و بیشتر فعالان موسیقی پاپ هیچ شناختی از موسیقی سنتی و دستگاهی ندارند که باعث می‌شود اثرشان از فرهنگ ایرانی فاصله بگیرد.

....

گفتگو: سمیه بصیرت