ماندلا چه کرد که ماندگار شد ؟

به گزارش خبرگزاری مهر، محمد دهقانی کارشناس افریقا در یادداشتی در خصوص درگذشت نلسون ماندلا رهبر فقید افریقای جنوبی نوشت:
                                             
قاره آفریقا به عنوان پرتنش‏ترین قارة جهان از سویی همیشه شاهد انقلاب‏ها و نهضت‏های خونین بوده است و از طرف دیگر، در قرن اخیر صلح‏جو‏ترین و ماندنی‏ترین چهره جهانی (نلسون ماندلا) را به جهان معرفی کرده است.
نلسون ماندلا، یکی از رهبرانی است که با وجود تلاش و مبارزه‏اش برای نابودی آپارتاید، امروز نه فقط محبوب سیاهان است که محبوب همان سفید‏پوستان نیز است و در‏ واقع او محبوبیت فوق العاده‏ای در سراسر جهان دارد.

رهبران زیادی آمدند و رفتند، بعضی ها با رفتن شان، نام شان هم رفت،  اما عده ای گو اینکه برای همیشه در تاریخ می مانند "نلسون ماندلا" یکی از آنهاست، البته که فراز و فرود نام رهبران جهان تابعی از رفتار خود آنان است با این حال جای این سوال است، ماندلا چه کرد که ماندگار شد ؟ به چه دلیل،   مردم ماندلا را دوست دارند و او را تحسین می‏کنند، درحالی که ماندلا نه چون ناپلئون فاتح جهان بود، نه چون لنین بنیانگذار مارکسیسم و نه چون بودا مؤسس یک آیین جهانی بود.

بنظر می رسد علت این محبوبیت، به عملکرد ماندلا ارتباط دارد، عملکردی که تفاوت رهبران را نشان داده و به جهانیان می‏آموزد که بدون خشونت، هم می‏توان انقلاب کرد، هم آن ‏را اداره کرد. او در زمره کسانی است که فقط در کشورش و برای مردمش زندگی و مبارزه کرده است.

سه رویکرد ساده ولی مهم  در زندگی سیاسی وی رخ داد  که رمز ماندگاری اش شد: ماندلا در صدد انتقام بر نیامد و از همه گذشت . دوم آنکه وی  انحصار طلب و تمامیت خواه نبود، بلکه همه خواه" بود و دست آخر اینکه داوطلبانه از قدرت خداحافظی کرد؛ همین و بس.

نلسون ماندلا به قدرت که رسید بگیر و ببند راه نینداخت و انتقام نگرفت، سفید پوستانی که زجرش دادند و شکنجه اش کردند، را بخشید تا ملتش درس بردباری و بخشندگی از او  بیاموزند  و تخم نفرت و انتقام جائی کاشته نشود. در واقع وی  سینه را از کینه ها شسته بود. به تعبیر مولانا شاعر بزرگ ایرانی ؛ سینه خود را با « هفت آب» از هر کینه شسته بود.

«می بخشم اما فراموش نمی کنم » مشهور ترین جمله نلسون ماندلا ست که در ادبیات سیاسی جهان به ضرب المثل بدل شده است؛ همان سخنی که وی در کاخ باکینگهام بریتانیا – بزرگ ترین حامی رژیم آپارتاید- بر زبان آورد.

ماندلا همه خواه و کثرت گراست، وقتی که بقدرت رسید  نگفت حالا که ما سیاهان مسلط شدیم پس فقط حزب  و همفکران من، باید در راس قدرت باشند.  بین مردمش تبعیض قائل نشد، اجازه داد هر کسی خودش باشد و توی میدان بماند و زمانیکه در اوج بود، همان زمان "داوطلبانه"  از قدرت خداحافظی کرد.  

اما ماندلا، چهره ای نام آشنا برای مردم ایران است؛ مردمی که تاریخ شان مملو از پیشتازی در مبارزه با استعمار و استکبار است، بنابراین حمایت از مردم مظلوم جهان بخصوص ارج گذاشتن  به مبارزات ضداستعماری مردم آفریقا و در راس آن مبارزات ماندلا، همواره مورد توجه نظام جمهوری اسلامی ایران و ملت ایران بوده است.

قطع مناسبات سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با رژیم نژاد پرست آفریقای جنوبی، حمایت از مبارزات ماندلا، پذیرایی رسمی مقامات کشورمان از از وی در تهران و اعطای دکترای افتخاری دانشگاه تهران پس از آزادی از زندان، نشان دهنده عمق توجه جمهوری اسلامی ایران به مبارزات ضد استعماری و شخصیت ماندلا است . همین همسویی، افق هایی جدیدی را درمسیر مناسبات دو کشور قرار داد و موجب نزدیکی دو ملت و دو کشور گردید.