مشکلاتی که سرِ صنعت سنگ لرستان را شکست/ گنجینه ای که "مفت" از دست می رود

به گزارش خبرنگار مهر، نام صنعت سنگ ایران و بازار برخی سنگهای ساختمانی در جهان با نام استان لرستان پیوند خورده است به طوریکه این استان با معادن غنی خود 27 درصد تولیدات این صنعت را در ایران و سه درصد تولیدات صنعت سنگ دنیا را در اختیار دارد.

بنابر آمار اعلام شده از سوی کانون سنگ لرستان در حال حاضر بیش از 500 واحد سنگبری در استان لرستان در حال فعالیت هستند که البته بخش عمده ای از این واحدها کمتر از ظرفیت و توان خود مشغول به تولید هستند.

به رغم همه این چالشها در حال حاضر بخش عمده ای از اشتغال حوزه صنعت لرستان در اختیار صنعت سنگ است به طوریکه برخی آمارها از اشتغال نزدیک به 17 هزار نفر در این بخش خبر می دهد.

صنعت سنگ زیر بار مشکلات خرد شد

با این تفاسیر لرستان با گنجینه ای که از سنگهای ساختمانی و به خصوص سنگهای تزئینی و نما در اختیار دارد، در زمینه سرمایه‌گذاری در راستای فرآوری انواع سنگهای تزئینی، ساختمانی و مواد کانی غیرفلزی استانی مستعد است.

بیشتر معادن استان لرستان به سنگهای نما و تزئینی اختصاص دارد به طوریکه با داشتن حدود یک چهارم ذخایر سنگهای تزئینی کشور حائز رتبه اول در این زمینه است. از انواع معادن این استان می توان به سنگ گچ، سنگ آهک، سنگ چینی، فروسیلیس، فلدسپات، تالک، نمک و سنگ لاشه پالون اشاره کرد.

این در حالیست که به رغم ظرفیت تولید و اشتغالی که در صنعت سنگ لرستان وجود دارد، متاسفانه این صنعت با مشکلات عدیده ای دست به گریبان است که فعالیت سنتی واحدهای سنگبری، خام فروشی سنگ لرستان و ضایعات بالای این صنعت به تنهایی برای عدم کامیابی این صنعت جهانی کافی است.

60 درصد سنگ لرستان به صورت خام راهی جیب کشورهای خارجی می شود

این در حالیست که باید آمار پایین صادرات و خلاء بازرگانی مطلوب را مجموع چالشهای این صنعت پرزحمت و پردرآمد اضافه کرد به طوریکه برخی آمارها حکایت از آن دارد که به رغم ظرفیت موجود در حوزه صنگ لرستان میزان صادرات سنگ این استان نسبت به صادرات جهان کمتر از دو درصد است.

چالشی دیگر که سر صنعت سنگ لرستان را شکسته است معضل خام فروشی سنگ تولیدی در این استان است به طوریکه اظهارنظر مسئولان مرتبط حکایت از آن دارد که  نزدیک به 60 درصد سنگ لرستان به صورت خام صادر می شود تا سنگ لرستان به صورت خام به کشورهایی خارجی فروخته شود و این استان از عواید فرآوری و ارزش افزوده آن محروم بماند.

ضرر و زیانهای ناشی از این معضل را می توان آنجا به صورت محسوس مشاهده کرد که نایب رئیس و دبیر کانون سنگ ایران می گوید: در صورت عدم خام فروشی سنگ، این صنعت می تواند بیش از 5 برابر سنگ کوپ برای لرستان ارزش افزوده داشته باشد.

ماجرای 100 میلیارد تومانی که در صنعت سنگ لرستان دور انداخته می شود

همچنین ضایعات بالای این صنعت از دیگر مشکلاتی است که فریاد متولیان حوزه سنگ را بلند کرده و دل محیط زیست را خون کرده است به طوریکه مدیر کل محیط زیست استان لرستان معتقد است 60 درصد سنگ واحدهای سنگبری لرستان تبدیل به ضایعات می شود تا سرمایه ای نزدیک به 100 میلیارد تومان دور انداخته شود.

و اما اینجا پایان مشکلات این صنعت جهانی نیست. مشکل آنجا بیشتر نمود پیدا می کند که ساختار سنتی و عدم تجهیز واحدهای سنگبری به تکنولوژی نوین در این حوزه موجب شده است تا در بازار پرهیاهوی امروز که هر روز محصولی نو راهی سبد مردم می شود شاهد عقب گرد صنعت سنگ لرستان باشیم، صنعتی که محصولاتش به نظر "دل آزار" شده اند.

کم توجهی به اصلاح ساختار، سنگبریها را ورشکست کرد

فرماندار الیگودرز در این رابطه به خبرنگار مهر می گوید: در حال حاضر 125 واحد معدنی به ویژه در حوزه سنگ در شهرستان الیگودرز مشغول به فعالیت است.

رضوی نژاد ادامه می دهد: این در حالیست که از این تعداد تنها 20 درصد دارای اشتغال کامل هستند و 80 درصد مابقی به لحاظ کاری نیمه فعال شده اند.

وی با تاکید بر ضرورت اصلاح ساختار سنگبری های این شهرستان عنوان کرد: متاسفانه به دلیل عدم توجه به این موضوع و به روز رسانی این صنعت ما شاهد خروج صنایع این بخش به مناطق دیگر از جمله سلفچگان و دلیجان هستیم.

فرماندار الیگودرز عنوان کرد: با توجه به تغییر ذائقه مصرف کننده و ارتقا نیازهای بازار ما باید به سمت بهبود تولیدات خود در صنعت سنگ حرکت می کردیم ولی متاسفانه حرکت چندانی در این زمینه صورت نگرفته است.

وقتی ذائقه بازار در تولید محصولات در نظر گرفته نمی شود

رضوی نژاد با بیان اینکه اگر امروز بسیاری از صنایع این بخش ورشکست شده اند به دلیل کم توجهی به تغییر رویکرد و اصلاح ساختار است، بیان داشت: متاسفانه در صنعت سنگ این شهرستان کار پژوهشی و دانشگاهی برای شناسایی نیازهای بازار صورت نداده ایم و همین امر موجب ناکامی محصولات تولیدی در بازار شده است.

فرماندار شهرستان ازنا نیز در این رابطه به مهر گفت: واحدهای سنگبری این شهرستان بیش از 62 واحد است که در حال حاضر تنها 40 واحد به صورت فعال و نیمه فعال مشغول به فعالیت هستند.

محمود بوالحسنی به مشکلات پش روی صنعت سنگ در این شهرستان اشاره کرد و بیان داشت: یکی از مشکلات ما در این بخش، عدم همکاری مسئولان معادن کوثر است.

وی عنوان کرد: متاسفانه این معدن سنگ های با کیفیت پایین و درجه دو را تحویل واحدهای سنگبری شهرستان می دهد و واحدهای ازنا در این زمینه گلایه مند هستند.

فرماندار ازنا خواستار مساعدت مسئولان استان در این زمینه شد و عنوان کرد: در صورتیکه این مشکل رفع شود و سنگ با کیفیت بالاتر و میزان بیشتر تحویل واحدهای سنگبری این شهرستان شود بخشی از مشکلات مربوط به این واحدها رفع خواهد شد.

تنها 20 درصد واحدهای سنگبری لرستان فعالیت مدرن دارند

به هر روی روایت صنعت سنگ لرستان روایتی تلخ از صنعتی است که در آمار تنها 20 درصد واحدهای فعال در آن به صورت مدرن فعالیت دارند تا شاهد استمرار فرصت سوزی در این بخش باشیم.

فرصت سوزی که میلیاردها تومان پول را از جیب مردم لرستان خارج می کند در حالیکه این درآمد باید راهی حساب لرستان شود.

معطل ماندن احداث پایانه های صادراتی سنگ مصوب در سفر دولت و بلاتکلیفی احداث پژوهشکده سنگ در لرستان شاید می توانست مرحمی بر زخم های بی شمار این صنعت باشد که آنها نیز عطای اجرایی شدن را به لقایش بخشیدند. با این تفاسیر باید منتظر ماند و دید که صنعت اصیل لرستان که امروز از اسب افتاده است روزی با استمرار این مشکلات از اصل هم خواهد افتاد یا نه!