به گزارش خبرنگار مهر، استان اردبیل یکی از تاثیر گذارترین شهرهای کشور در برهه های مختلف تاریخی بوده و این اهمیت در قالب سندهای تاریخی بسیاری مورد تاکید قرار گرفته است، اسنادی که گویای تاریخ و فرهنگ این منطقه بوده و نقش آن را در مبارزات تاریخی بازگو می کند.
بخشی از این اسناد مربوط به دوران مشروطه و نقش اردبیل در این برهه تاریخی است، چنانچه احمد کسروی برای نگارش کتاب "تاریخ مشروطه" به اسناد بسیاری در اردبیل استناد و بساری از سندهای مربوط به استان را در اختیار گرفت.
اما امروز بخش عمده ای از اسناد تاریخی این استان به دلیل عدم وجود مرکز اسناد، عدم دلسوزی مسئولان فرهنگی، بی توجهی بنیادها و مراکز فرهنگی و تاریخی و... از دست رفته و یا نابود شده است تا حلقه گمشده بسیاری در نقش تاریخی اردبیل در کشور دیده شود.
ایجاد مرکز اسناد استان اردبیل به عنوان یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین شهرهای کشور بویژه از زمان صفویان به بعد خواست تمام فعالان فرهنگی و اجتماعی است، چنانچه مدیر موسسه مطالعات و تدوین تاریخ اردبیل عدم وجود این مرکز را در اردبیل قابل توجیه نمی داند.
اردبیل مرکز اسناد ندارد
محمود محمد هدایتی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه در حال حاضر اردبیل با وجود نقش شاخص در برهه های تاریخی مرکز اسناد ندارد، اضافه کرد: با وجود پیشنهاد طرحی مبنی بر راه اندازی سازمان اسناد در این شهر، مرکز اسناد در یکی از تاثیر گذارترین شهرهای کشور موجود نیست.
وی با اشاره به وجود برخی از اسناد استان در مرکز اسناد وزارت امور خارجه تاکید کرد: اسناد موجود در نمایندگی وزارت امور خارجه نیز مرتبط با مکاتبات دولتمردان و سرکنسول گری اردبیل است و پاسخگوی نیاز محققان نیست.
هدایتی با اشاره به جمع آوری اسناد صنایع مستظرفه سال های 1304 تا 1324 در اردبیل اضافه کرد: با این وجود عدم دقت در نگهداری بسیاری از اسناد مطالعه نشده و خام و البته با بی توجهی برخی از مسئولان فرهنگی قبلی طرح ساماندهی متوقف شد.
پرداخت اندک به مشروطه در اردبیل
وی از جمله خلاءهای مطالعاتی در خصوص اسناد تاریخی اردبیل را پرداخت اندک به محدوده تاریخی شکل گیری مشروطه و نقش اردبیل در آن برهه عنوان کرد.
مدیر موسسه مطالعات و تدوین تاریخ اردبیل افزود: با وجود اینکه احمد کسروی برای نگارش کتاب "تاریخ مشروطه" از اردبیل سند می گرفته است، امروز اسناد اندکی در این حوزه موجود است.
وی خواستار توجه دستگاه های فرهنگی نسبت به جمع آوری اسناد تاریخی استان شد و تاکید کرد: اسناد تاریخی می تواند گره های تاریخی را گشوده و زمینه مطالعه احوال گذشتگان را فراهم کند.
هدایتی با اشاره به تالیف، تدوین و انتشار کتب تاریخی متعدد از سوی این موسسه با هدف جمع آوری و حفظ برخی اسناد موجود تاکید کرد: این کتب می تواند بخشی از تاریخی این استان را در حوزه های مختلف شفاف و نمایان کند.
وی تاریخ آموزش و پرورش، وقف نامه های موجود در اردبیل و وقف نامه شیخ صفی الدین، تاریخ شهر و شهرداری های استان، عشایر و امنیت ملی و... را از جمله این کتب برشمرد و یادآور شد: البته مهمترین بخش در این زمینه گردآوری و تدوین کتاب تاریخ نمایندگان اردبیل در مجالس قانونگذاری بود که هم اکنون جلد اول آن در حال چاپ است.
حضور نمایندگان اردبیلی از مجلس چهارم
مدیر موسسه مطالعات و تدوین تاریخ اردبیل با بیان اینکه در این زمینه اسناد بسیار مهم و قابل توجهی در این استان وجود دارد ادامه داد: جلد اول این کتاب از آغاز فعالیت مجلس تا پیروزی انقلاب اسلامی است.
وی با بیان اینکه اردبیل از انتخابات دور چهارم مجلس پیش از انقلاب نماینده به خانه ملت فرستاده است، تصریح کرد: تا قبل از دوره چهارم به دلیل شرایط ویژه این منطقه و عدم آمادگی برای رای گیری نماینده از اردبیل معرفی نمی شد.
.jpg)
هدایتی در عین حال با بیان اینکه در چهار دوره اول با وجود عدم وجود نماینده مستقل اردبیل دو نماینده اردبیلی از شهرهای دیگر کشور به مجلس معرفی شده اند، یادآور شد: سید حسین اردبیلی نماینده مشهد و سید جلیل اردبیلی نماینده تبریز از نمایندگان مجلس بوده اند.
وی افزود: در دور چهارم شیخ حسین لنکرانی ار اردبیل به مجلس معرفی می شود که ویژگی برجسته فعالیت های وی مذاکره پیشه وری بوده است.
این کارشناس تاریخی اردبیل با بیان اینکه فعالیت برجسته این نماینده موجب شناخته شدن هر چه بیشتر اردبیل می شود، اضافه کرد:از دور پنجم سه نماینده معرفی شده و این روند تا مجلس پیش از انقلاب تداوم داشته است.
فعالیت اولین زن نماینده در سال 54
وی با بیان اینکه اسناد بازگو کننده بسیاری از ابهامات در این زمان و فعالیت های صورت گرفته است، عنوان کرد: اردبیل پیش از انقلاب اولین نماینده زن را در دوره 24 ام انتخابات مجلس و بین سال های 54 تا 57 معرفی کرده است.
هدایتی با تاکید بر اینکه این دوره آخرین دوره مجلس پیش از انقلاب بوده است و لطیفه وحیدی از آخرین نمایندگان اردبیل در این مجلس بشمار می رود، افزود: موسسه مطالعات تاریخ اردبیل در نظر دارد مطالعه نمایندگان اردبیل را در جلد دوم خود از بعد از انقلاب تا دوره نهم دنبال کند.
نظر شما