در حالی که تمام تلاشها برای به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران و 1+5 متمرکز شده و مقامات جمهوری اسلامی ایران با حسن نیت کامل در این گفتگوها حاضر می شوند اما برخی از سناتورهای آمریکایی که از همان ابتدای توافق هسته ای ایران و 1+5 در نوامبر سال گذشته میلادی با آن مخالف بودند، تلاشهای خود را برای به شکست کشاندن گفتگوهای هسته ای ادامه می دهند.
در همین رابطه طی روزهای اخیر سناتورهای آمریکایی دو اقدام جدید را علیه ایران انجام داده اند و گویا رفته رفته بحران اوکراین و تنشهای ایجاد شده میان روسیه و آمریکا بر سر کی یف بر مذاکرات هسته ای 1+5 با ایران سایه می اندازد.
در این که آمریکا و روسیه دو کشور تاثیرگذار در مذاکرات 1+5 با ایران هستند شکی نیست، اما آیا آنها قصد دارند دعوای خود بر سر اوکراین را به سایر کشورها گسترش داده و پای ایران را نیز به آن باز کنند تا بدین ترتیب قدرت چانه زنی خود را در برابر یکدیگر افزایش بدهند؟
انتقام از یکدیگر با تحت فشار قرار دادن ایران
پس از امضای توافق نامه هسته ای در آذرماه گذشته میان ایران و 1+5، رویترز در خبری از مذاکرات تهران و مسکو برای عقد قراردادی نفتی به ارزش 20 میلیارد دلار خبر داد. آمریکا در ابتدا اعلام کرد که این قرارداد به توافق هسته ای ضربه می زند و ممکن است در بلندمدت سبب بی میلی تهران برای رسیدن به توافق جامع هسته ای شود اما مقامات ایرانی و روس اعلام کردند که این قرارداد با تحریمهای بین المللی و همچنین توافق هسته ای منافاتی ندارد.
با وجود این گفته ها اما آمریکا همچنان به این قرارداد بدگمان است. این بدگمانی با اوج گرفتن تنش های میان مسکو و واشنگتن بر سر کی یف افزایش یافته و کاخ سفید که در تلاش است با کمک کشورهای اروپایی به نوعی پاسخ اقدامات کرملین در کریمه و اوکراین را بدهد اکنون نگاهی ویژه به گفتگوهای نفتی تهران و مسکو دارد.
سناتور رابرت منندز
اما از سوی دیگر روسیه نیز چند روز قبل اعلام کرده بود که در صورت افزایش تحریم های غرب علیه مسکو، کرملین از ادامه همکاری با دیگر کشورهای 1+5 برای به سرانجام رساندن مذاکرات با ایران سرباز خواهد زد.
در این میان روز گذشته دو سناتور آمریکایی از باراک اوباما، خواستند تا در صورت نهایی شدن توافق تهران با مسکو برای فروش پایاپای نفت در برابر کالا، محدودیت هایی را بر تهران اعمال کند.
به نوشته رویترز، سناتور "رابرت منندز" از حزب دموکرات و "مارک کرک" از حزب جمهوریخواه در نامه ای به رئیس جمهور آمریکا نوشته اند: اگر ایران در این اقدام خود پیش رفت، واشنگتن باید در کاهش تحریم ها تحت توافق نامه موقت ژنو تجدید نظر کرده، کاهش خرید نفت آن کشور را سبب شده و هر گونه عملی خلاف قوانین را مجازات کند.
در بخشی از این نامه این دو سناتور از اوباما خواسته اند تا توجه ایران را به این موضوع جلب کند که ایالات متحده آماده است تا تحریم ها را در صورت تلاش تهران برای نادیده گرفتن و سرباز زدن از فشارها (تحریم ها) یا نقض موارد مربوط به توافق نامه ژنو، دوباره برقرار کند.
این دو سناتور همان کسانی هستند که در سال گذشته مشغول آماده کردن طرحی شدند که تحریم صادرات نفت ایران و تبادلات ارزی آن را تشدید می‌کرد. طرحی که با حمایت گروهی از قانونگذاران روبرو بود ولی دولت آمریکا مخالفت خود را با آن نشان داده و باراک اوباما آن را تهدید به وتو کرد.
هشدار کاخ سفید به کرملین
آنچه در این میان ارتباط این نامه با تحولات اوکراین را نشان می دهد هشداری است که شب گذشته کاخ سفید به کرملین داده است.
به گزارش آسوشیتد پرس، به دنبال انتشار گزارشهایی درباره تصرف ساختمانهای اداری سه شهر اوکراین توسط نیروهای هوادار روسیه٬ کاخ سفید با تاکید بر وجود شواهدی در خصوص دست داشتن روسیه در این اقدامات٬ به مسکو هشدار داد که از تصرف آشکار یا مخفیانه مناطق شرقی اوکراین خودداری کند.
"جی کارنی" سخنگوی کاخ سفید دیروز دوشنبه، با اشاره به تصرف ساختمانهای اداری در سه شهر خارکف٬ دونتسک و لوهانسک گفت: شواهد قوی وجود دارد که نشان می دهد برخی از تظاهرات کنندگان در این شهرها از قبل پول دریافت کرده بودند و از ساکنان محلی نبودند.
اقدامی یدگر بر برهم زدن مذاکرات
همانطور که اشاره شد برخی از سناتورهای آمریکایی با به سرانجام رسیدن مذاکرات 1+5 و ایران مخالف هستند و بعد از آنکه تلاش آنها برای اعمال تحریم های جدید علیه جمهوری اسلامی ناکام مانده تلاش دارند تا با طرح مسائل دیگر تنش جدیدی میان تهران و واشنگتن به وجود بیاورند.
در همین رابطه شب گذشته سنای آمریکا طرحی را تصویب کرد که بر اساس آن "حمید ابوطالبی" سفیری که ایران برای نمایندگی خود در سازمان ملل متحد پیشنهاد کرده، اجازه ورود به خاک آمریکا را نخواهد داشت.
حمید ابوطالبی
دلیل این درخواست، گزارشی است که چند روز قبل بلومبرگ در مورد ابوطالبی منتشر کرد و وی را جزو افرادی دانست که در حمله به سفارت آمریکا و تسخیر آن در 13 آبان سال 1358 حضور داشتند.
این طرح از سوی تد کروز سناتور ایالت تگزاس پیشنهاد شده است. این طرح برای اجرایی شدن باید به تایید مجلس نمایندگان و امضای رئیس جمهور آمریکا برسد.
این در حالی است که پیشتر سخنگوی کاخ سفید اعلام کرده بود که معرفی حمید ابوطالبی به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل تاثیری در مذاکرات هسته ای نخواهد داشت.
جی کارنی در این رابطه گفته بود: معرفی حمید ابوطالبی به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل متحد تاثیری بر مذاکرات هسته ای نخواهد داشت.
وی با اشاره به حضور حمید ابوطالبی در ماجرای تسخیر لانه جاسوسی در تهران در این خصوص گفت: انتخاب کسی که گزارش شده در تسخیر سفارت آمریکا مشارکت داشته است تاثیری در مذاکرات هسته ای با ایران نخواهد داشت.
نتیجه
مجموع این تحولات نشان می دهد که تندروهای حاضر در نهاد قانونگذاری آمریکا تلاش های ضد ایرانی خود را متوقف نکرده اند و هر چند برنامه های قبلی آنها برای برهم زدن میز مذاکرات نقش برآب شده اما با این وجود با طرح مسائل جدید سعی دارند تا این مذاکرات را بر هم زده یا دست کم هزینه های آن را برای ایران افزایش دهند. در این میان اوج گرفتن تنش های میان روسیه و امریکا بر سر اوکراین نیز سبب شده تا دو طرف به دنبال اهرم های جدیدی برای امتیاز گرفتن از یکدیگر باشند و در این میان ایران از دید کرملین و کاخ سفید یک اهرم مناسب به نظر می رسد.
---------------------------------------------
گزارش از عبدالحمید بیاتی
نظر شما