به گزارش خبرگزاری مهر، اندیشکده آمریکایی "بنیاد دفاع از دموکراسیها" در گزارشی به قلم مارک دوبوویتز مدیر اجرائی خود نوشت: همزمان با مذاکرات ایران و گروه 5+1 بر اساس یک شاخص کمی که با همکاری موسسه "اقتصاد جهانی روبینی" (Roubini Global Economics) محاسبه شده است، "با تغییر فضای تحریمی و دمیدن روح تازهای به اقتصاد ایران، موضع غرب در مذاکرات تضعیف شده است".
بر اساس شاخص فوق، تغییر روند تحریمها که تا اواسط 2013 رو به افزایش بود و همچنین تزریق مستقیم 7 میلیارد دلار بر اساس برنامه اقدام اشتراک باعث ایجاد فضای مثبت هم در داخل و هم در خارج شده است "به نظر میرسد این حس مثبت در رشد ناچیز اقتصادی ایران کمک مستقیمی داشته است."
این شاخص کمی جهت گیری و شدت تغییرات را در نگرش بینالمللی شده است. بر اساس داده فوق، ارتباطی میان تغییر احساسات از یک سو و ارزش ریال (در بازار آزاد) و تولید ناخالص ملی (هم در مجموع و هم در بخش غیرنفتی) وجود دارد. ارتباط با نرخ تبدیل ارز به نظر مقارن میآید (نمودار پایین).
شاخص احساسات شدیداً با نرخ تبدیل ریال به دلار آمریکا ارتباط مستقیم دارد
خط آبی: فضای تحریمی (90 روز) خط نارنجی: نسبت ریال به دلار
بر اساس یک نمودار دیگر، نقاطی که تغییرات روال در احساسات ایجاد میشود متناظر نقاط تغییر در تولید ناخالص ملی، است.
نگرش چگونه اندازهگیری شد؟
برای ردیابی نگرش از نرم افزاری به نام RavenPack News Analytics (تحلیلگر خبری رونپک) استفاده شد که احساسات آنی، ارتباط و تازگی تمام متون خبری که بر روی 22 هزار سایت خبریِ سنتی و شبکههای اجتماعی در سراسر دنیا را رصد میکند. الگوریتم این نرم افزار طوری طراحی شده است که تک تک متون خبری را بر اساس حس مثبت یا منفی، طبقهبندی میکند.
در مرحله اول، تنها مطالبی که مرتبط با تحریمهای ایران بودند، استخراج شدند. در مرحله دوم، برای بالابردن دقت، بازه زمانی 90 روزه را برای اخبار مثبت و منفی در نظر گرفته شد.
اگر تعداد اخبار مثبت و منفی یکسان بود، شاخص صفر قرار داده میشد. اگر اخبار منفی بیشتر بود، شاخص به تعداد اخبار منفیِ بیشتر، منفی میشد.
با بررسی تغییر روند افزایشی تحریمها (از اواسط 2013)، فضای خوشبینی از زمان انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری ایران (ژوئن 2013) و اعلام توافق "برنامه اقدام مشترک JPOA" (ژانویه 2014) و در نتیجه کاهش تحریمها، شاخص نشان از تغییر ذهنیت ایران در عرصه جهانی و در داخل داشت تا ارزش ریال بالا برود و این مساله تاثیر مثبتی بر اقتصاد ایران بگذارد.
علاوه بر این، از شاخص احساسات میفهمیم اگر کاهش تحریمها و اخبار مثبت درباره شرایط اقتصادی ایران ادامه یابد، همچنان شاهد رشد اقتصادی خواهیم بود. از سوی دیگر بهبود حس نسبت به ایران باعث شده که اقتصاد بیشتر از آنچه به صورت مستقیم از کاهش تحریمها میتوانست سود ببرد، بهبود یافته است.
در این گزارش آمده است: "تاثیر روانی تحریمها همواره به همان اندازه تاثیر قانونی آنها بوده است. هدف از تحریمها، ایجاد حس ریسک بالا و رو به افزایش است. همچنین شبکهای از محدودیتها به صورت موثر توانسته است مانع از تجارت خارجی -از جمله سرمایهگذاری و معامله- شده است."
بنیاد دفاع از دموکراسیها ادامه میدهد: "تصمیم کاخ سفید مبنی بر محدود ساختن تحریمها علیه ایران و بلوکه کردن قوانین تحریمی جدید توسط کنگره، باعث بالارفتن خوشبینی و رشد جزئی اقتصادی شده است.
دوبوویتز در پایان نسبت به کاهش تحریمها ابراز نگرانی کرده است زیرا باعث فضای روانی مثبتی به نفع ایران و رشد اقتصادی خواهد شد و مدعی شده این مساله باعث به خطر افتادن روند مذاکرات جامع خواهد شد.
نظر شما