مسئولان پاسخگوی غیبت عکاسان ایرانی در اتفاقات منطقه باشند/ دوربین‌های غربی جولان می‌دهند

حسن قائدی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره دلیل خالی بودن جای عکاسان ایرانی در شرایط بحرانی منطقه خاورمیانه از جمله اتفاقات اخیر در سوریه و عراق گفت: عکاسان ایرانی که در زمینه عکاسی بحران فعالیت دارند به طور کلی دو دسته هستند یا برای آژانس های عکس خارجی کار می کنند یا عکاسانی هستند که برای آژانس های عکس داخلی کار می کنند. گروه اول هیچ مشکلی ندارند چون سازمانهای متبوع آنها از دهها سال قبل شروع به فعالیت در زمینه عکاسی بحران کرده اند و حالا ثمره تلاش خود را با اعزام عکاسانی به مناطق مختلف بحرانی در جهان برداشت می کنند. عکاسان آنها می توانند به محض بروز شرایط بحران و جنگ در هر منطقه ای از دنیا به سرعت آن جا حاضر شوند و بعد از آن دیگر به همت و دغدغه و توانایی خود عکاس بازمی گردد که چگونه این رویدادهای بحرانی را عکاسی کند.

برنده مدال ویژه عکس خبری در جشنواره عکس سال آمریکا با ابراز تأسف از حمایت نشدن عکاسان ایرانی برای حضور در مناطق بحرانی و جنگی منطقه افزود: متأسفانه آن دسته از عکاسانی که دغدغه و احساس مسئولیت بیشتری در این زمینه دارند، عموما یا برای رسانه های داخلی کار می کنند و یا آن که مستقل هستند که در نهایت از حمایتی برخوردار نیستند. البته شاید دلیل اراده آنها برای حضور در این مناطق بحران زده نیز همین باشد که بتوانند چند پله جلوتر بروند و ارتقا پیدا کنند و از این طریق آثارشان از سوی آژانس های خارجی بهتر دیده شود.

سهم‌خواهی از عکاسان مستقل در برابر حمایت های ناچیز

این عکاس خبری با بیان این که عکاسان مستقل برای عکاسی از شرایط بحرانی کار سخت تری را در پیش دارند، ادامه داد: عکاسان مستقل را هیچ سازمان و آژانس عکسی حمایت نمی کند و فضای رسانه های داخل کشور ما نیز آن قدر نظام مند نیست که با خرید عکس بتواند حمایتی از این عکاسان داشته باشد بنابراین چون هیچ ضوابطی برای خرید و فروش عکسهای خبری وجود ندارد و حمایتی هم از عکاسان مستقل نمی شوند. این عکاسان مستقل عموماً تنها هستند و باید حجم عظیمی از کار را خودشان به عهده بگیرند اما اگر کوچکترین حمایتی از آنها صورت بگیرد، زمانی که دوندگی های این عکاسان در شرایط سخت و بحرانی به ثمر می رسد آن گاه است که عده ای سهم خواهی می کنند.

او با انتقاد از شرایط سخت عکاسان مستقل که علاقه مند به عکاسی بحران و جنگ هستند، افزود: عکاس علاقه مندی که با صرف وقت و هزینه های بسیار به مناطق بحرانی و جنگی می رود، چنانچه در مسیر رفتن او سازمان یا نهادی یک قدم برایش برداشته باشد، هنگام بازگشت و ثمردهی کارش، سهمی بیش از آن چه هزینه کرده اند مطالبه می کنند در حالی که از صد قدمی که عکاس به همت و هزینه شخصی خود برداشته است، آن نهاد و سازمان ممکن است تنها یک گام در جهت حمایت از او برداشته باشد.

پیش‌بینی‌های عکاسان بحران 

قائدی با یادآوری سفری که به سوریه و عکاسی از جنگ این کشور داشته است، گفت: پروژه عکاسی من از جنگ سوریه خودتعریف بود و زمانی آن را مطرح کردم که هنوز هیچ جنگی در سوریه درنگرفته بود و تازه اعتراض های مردمی شروع شده بود. آن زمان طی نامه ای به برخی نهادها پیش بینی کرده بودم که اتفاقات بیداری اسلامی در مصر، لیبی و تونس در سوریه نیز تداوم خواهد یافت و همان زمان خواستم که به سوریه اعزام شوم تا از سوریه قبل از جنگ، در زمان جنگ و پس از جنگ، عکاسی کنم.

برگزیده مدال طلای فیاپ در ایتالیا ادامه داد: این پروژه الهام گرفته از پروژه یک عکاس ویتنامی بود اما با توجه به مشکلاتی که سر راه عملی شدن این پروژه وجود داشت، حدود یک سال بعد از آن بود که به سوریه اعزام شدم.

وی افزود: در مجموع چهار سفر به سوریه داشتم که یک سفر آن را با هزینه کاملاً  شخصی رفته بودم و در سه سفر دیگر بخشی از هزینه هایم را از سوی انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس با همکاری مرکز مستند حقیقت دریافت کرده بودم که از این بابت باید از این دو مرکز قدردانی کنم که این هزینه ها را متقبل شدند و مرا همراهی کردند.

عکاسان ایرانی توانایی رقابت با عکاسان خارجی را ندارند

قائدی تأکید کرد: من برای عکاسی از جنگ در سوریه مجبور شدم ماشینم را بفروشم و از وسایل شخصی خودم استفاده کنم حتی هزینه درمانم را نیز خودم پرداخت کردم.

قائدی معتقد است که در ایران به دلیل نبود آژانس های عکس حرفه ای که کارشان خرید و فروش عکس است، نمی توانیم با عکاسان خبری دنیا در شرایط بحرانی رقابت کنیم.

آژانس های عکس ایرانی عکس رایگان عرضه می کنند!

برنده بخش خبری دهمین دوسالانه عکس ایران بیان کرد:  ما هیچ سازمان و آژانس عکسی به معنای واقعی نداریم. برخی موسسات فقط اسمشان آژانس عکس است درحالی که عکس مجانی عرضه می کنند. اگر بنگاه و آژانس عکس حرفه ای در کشور داشتیم که سفارش عکس بگیرد و به کار تولید عکس و فروش آن بپردازد، بخشی بسیاری از مشکلات عکاسان علاقه مند به عکاسی بحران برطرف می شد. بنابراین در نبود چنین بنگاه های عکس است که عکاسان علاقه مند به عکاسی از جنگ های منطقه خاورمیانه، مجبورند با هزینه شخصی خود فعالیت کنند.

آمادگی عکاسان ایران برای عکاسی از جنگ های خاورمیانه

او با اظهار تأسف از این که مسئولان، قدر عکاسان معدود علاقه مند به عکاسی بحران و جنگ را نمی دانند، ادامه داد: عکاسان خارجی در بحران ها و جنگ هایی که ریشه در اعتقادات و مسائل  ایدئولوژیک دارد، حضورشان کمرنگ است به ویژه در جنگ سوریه این در حالی است که این موضوع دغدغه من و بسیاری از عکاسان دیگر است.

دلیل حضور نداشتن عکاسان ایران در جنگ داعش را از مسئولان بپرسید

دبیر سابق عکس خبرگزاری فارس، با اشاره به حضور داعش در عراق گفت: داعش هم از جمله بازماندگان تروریست های سوریه هستند که حالا در قالب داعش وارد عراق شده اند. اگر ما اکنون در عراق نیستیم که بتوانیم عکاسی کنیم باید از مسئولان دلیل آن را پرسید. اگر مدیران و مسئولان، عراق و سوریه را همچون شلمچه بدانند، در این زمینه نیز وارد عمل خواهند شد و با اختصاص بودجه بدون انتظار بازگشت سرمایه، عکاسان را به  خوبی حمایت و تجهیز خواهند کرد.

عکاسی بحران برای ترس از کشته یا اسیر شدن تعطیل نمی شود

این عکاس خبری درباره تأمین  امنیت عکاسان خبرگزاری ها و نگرانی از این بابت گفت: مگر خبرگزاری های دنیا تاکنون کم کشته داده اند، آیا به دلیل احتمال کشته شدن عکاسان و خبرنگاران باید عکاسی و ثبت این رویدادها را تعطیل کرد و آیا آنها تعطیل کرده اند؟

عکاسان غربی تاریخ ما را می نویسند

برگزیده دور دوم جایزه عکس کاوه گلستان در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به لزوم ثبت رویدادهای خاورمیانه از زاویه دید عکاسان و خبرنگاران این منطقه گفت: تاکنون تمام اتفاقات خاورمیانه را در سالهای اخیر از جمله رویدادهای بیداری اسلامی در این منطقه، رسانه  های غربی و امریکایی ثبت کرده اند و این نکته بسیار مهمی است  چراکه آنها از هم اکنون برای 40 سال آینده تاریخ نویسی می کنند.

قائدی گفت: نسل بعدی این منطقه، این بخش از تاریخ کشورشان را به روایت خودشان ندارند. اسناد آن جای دیگری ثبت و ضبط شده است. ما به عنوان یک مسلمان که هدف اصلی این رویدادهای اخیر بوده ایم، چه نقشی در ثبت این رویدادهای تاریخی منطقه خود ایفا کرده ایم؟

برنده مدال آساهی شیمبون ژاپن همچنین تأکید کرد: مسئولان باید نگران این اتفاقات در عراق و سوریه باشند و سعی کنند این رویدادها از زاویه نگاه عکاس ایرانی ثبت و ضبط شود تا این تاریخ به روایت خودمان نوشته شود نه آن گونه که کشورهای غربی و عربی می خواهند بنویسند.

عکاس خوب داریم، سیستم عکاسی خوب نداریم

این عکاس خبری تأکید کرد: ما در نازل ترین سطح از عکاسی خبری در دنیا هستیم نه به این دلیل که عکاس خوب نداریم که اتفاقاً عکاسان خبری بسیار خوب و توانمندی هم داریم بلکه به این دلیل که سیستم عکاسی خوب نداریم که بتواند عکاسان ما را حمایت کند. درست مثل یک تیم فوتبال که نیاز به یک مربی دارد تا بتواند درست سازماندهی شود. در چنین شرایطی است که استعدادهای عکاسی ما در سراسر ایران هرز می روند.

حسن قائدی در پایان درباره چگونگی سفر عکاسان مستقل به کشورهای بحران‌زده از جمله سوریه و عراق هم گفت: بهتر است که عکاس از طریق وزارت امور خارجه و سازمان های مرتبط وارد عمل شود و همراه با معرفی نامه معتبر وارد کشور بحران زده شود.

گفتگو از فاطمه حامدی‌خواه