بهانه ای جدید برای فشار بر ایران در دوره چهارماهه

به گزارش خبرگزاری مهر، ایران و کشورهای 1+5 در هفته گذشته و پس از سه هفته رایزنی با تمدید مذاکرات هسته ای برای رسیدن به توافق جامع موافقت کردند و پس از آن نیز آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارشی کاملا مثبت در مورد همکاری های تهران با این نهاد منتشر کرد.

اما در کمال تعجب شب گذشته رویترز مطلبی را منتشر کرده که نشان می دهد غربی ها در صدد تراشیدن بهانه ای جدید برای فشار بر ایران هستند.

رویترز به نقل از برخی دیپلمات ها گزارش داد که آژانس بین المللی انرژی اتمی روند همکاری های ایران با این نهاد برای انجام تحقیقات را کُند خوانده و نسبت به آن ابراز نگرانی کرده است.

آژانس بین المللی انرژی اتمی، به موازات شش قدرت جهانی مذاکراتی جداگانه را با ایران در دست دارد. در همین رابطه ایران دو توافق با آژانس بین المللی انرژی اتمی را به شکل کامل انجام داده و توافق سوم نیز تا روز 25 آگوست باید به مرحله عمل رسیده باشد.

در توافق دوم، یکی از سوالات آژانس که پاسخ داده شده موضوع چاشنی های انفجاری بوده که هنوز نتیجه تحقیقات آژانس در این زمینه اعلام نشده است. با این حال "علی اکبر صالحی" رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در مصاحبه با پایگاه اینترنتی اینترپرس گفت که به نظر او پاسخ ایران با یافته های آژانس منطبق بوده و هر زمان آژانس نتیجه را اعلام کند همکاری های بعدی ایران در چارچوب توافق ادامه خواهد یافت.

رویترز در گزارش شب گذشته خود می نویسد: اگرچه برخی از دیپلمات ها از کند شدن همکاری ایران با آژانس ابراز نگرانی کرده و از سویی همکاری ایران و آژانس نیز می تواند بر روند گفتگوهای ایران و گروه ۱+۵ برای دستیابی به توافق جامع و نهایی تاثیرگذار باشد، اما "یوکیا آمانو" دبیر کل آژانس در ماه گذشته از همکاری سازنده ایران خبر داده و گفته بود: نمی توان گفت که روند بررسی همه ابعاد برنامه هسته‌ای ایران چه زمانی کامل خواهد شد.

او در کنفرانس خبری دوم ماه ژوئن در وین دراین باره گفت: برای ارائه نتیجه ارزیابی خود باید تمام تصویر را در نظر بگیریم و درک درستی از آن داشته باشیم. موضوعات مرتبط با ابعاد احتمالا نظامی برنامه هسته‌ای مانند یک پازل پیچیده است و این موثر نخواهد بود که ما نتیجه را با عجله اعلام کنیم. با این وجود اگر ایران به صورت سازنده با ما همکاری کند، به اشتراک گذاشتن برخی اطلاعات و برآوردها درباره برخی مسائل ممکن است.

رویترز در ادامه با اشاره مجدد به موضوع کند بودن همکاری ایران می نویسد: اما دیپلمات ها می گویند که هنوز زمان برای این که تهران به تعهداتش عمل کند، وجود دارد.

دیپلمات ها همچنین به رویترز گفته اند که سابقه همکاری های ایران با آژانس نشان می‌دهد که در برخی مواقع، ایران در آخرین لحظه مهلت توافق، به سوالات آژانس پاسخ داده است.

رویکرد تحلیلگران درباره تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را شاید بتوان به دو دسته تقسیم کرد. تحقیقات آژانس در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران، خصوصا به فعالیت‌هایی بازمی‌گردد که ایران بیش از یک دهه پیش انجام داده است، و این نهاد بین‌المللی بیم آن دارد که این فعالیت‌ها ابعادی نظامی هم داشته باشد.

گروهی از تحلیلگران می‌گویند آژانس باید پاسخ به همه سوالات گذشته را دریافت کند و به موازات این اطمینان، شش قدرت جهانی می‌توانند با ایران به توافق نهایی برسند.

اما گروه دومی هستند که بر این باورند از آنجا که پاسخ به همه سئوالات آژانس به صورت مطلق ممکن نیست، جامعه بین‌المللی باید سئوالات خود را اولویت بندی کرده، و به جای تاکید بر گذشته، به نظارت و کنترل برنامه هسته‌ای ایران در آینده بیاندیشد.