به گزارش خبرنگار مهر، نشست تحلیل و بررسی ادبیات داستانی اتریش، سه‌شنبه شب 29 مهر با حضور الکساندر پر رمان‌نویس اتریشی، علی‌اصغر حداد و علی‌اصغر محمدخانی در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.
محمدخانی در ابتدای این نشست خطاب به پر گفت: در داستانی که ابتدای جلسه از شما خواندند، می‌توان آمیختگی فلسفه و ادبیات و همچنین عشق و عقل را دید. به نظر شما، در تقابل عقل و عشق یکی از آن‌ها به پیروزی رسیده‌اند یا خیر؟
پر پاسخ داد: مجاله بین عقل و عشق همچنان ادامه دارد و رمان من هم مسیر همین مجادله است؛ یعنی شخصی در آن هست که فکر می‌کند ولی در عرصه عمل، جا می‌ماند. من این را می‌دانم که نیچه در ایران، صاحب نام و شناخته‌شده است البته نه فقط به خاطر «چنین گفت زرتشت» بلکه به خاطر نظریه درگیری عشق و تفکرش که این اندیشه در رمان من هم وجود دارد.
در ادامه حداد خطاب به پر گفت: ما در ایران مفهومی به نام ادبیات آلمانی را می‌شناسیم و ادبیات همه کشورهای آلمانی زبان از جمله سوئیس و اتریش را زیرمجموعه ادبیات آلمانی می‌دانیم در حالی که ادبیات اتریش ویژگی‌هایی دارد که آن را از ادبیات آلمانی متمایز می‌کند. به نظر شما، چه چیزی ادبیات اتریش را از ادبیات آلمانی متمایز می‌کند؟
پر در پاسخ حداد گفت: اگر بخواهیم در این باره صحبت کنیم، باید دو هفته بنشینیم و حرف بزنیم. اما کوتاهِ سخن این که این تمایز با دو عنصر ایجاد می‌شود؛ اول تاریخ و دوم تاثیر نویسندگان اسلاو در ادبیات اتریش. عامل متمایزکننده دیگر، سبک نوشتن است. یکی از ویژگی‌های سبک اتریشی، زبان است. در اتریش شاعری به نام «یان‌دل» داریم که اشعاری با چند کلمه می‌سرود و شعرهایش آوانگارد و حاوی مفاهیم طنز بود.
حداد نیز گفت: من این نکته را اضافه کنم که در ادبیات اتریش، خود زبان سوژه است. اگر نمایشنامه «کاسپر» نوشته هنکه را خوانده باشید، در داستان اثر می‌بینید که کاسپر مردی است که زبان نمی‌داند و فکر می‌کند با یاد گرفتن زبان می‌تواند شخصیت خودش را بروز بدهد در حالی که آن‌هایی که به او زبان یاد می‌دهند، متعاقبا به او شخصیت می‌دهند.
پر در ادامه سخنان حداد گفت: هنکه، مثال خوبی است. او اتریشی است ولی آلمانی‌ها مصادره‌اش کرده‌اند. این حالت نه فقط در ایران که در کشورهای دیگر هم وجود دارد و فکر می‌کنند این نویسنده، آلمانی است. این که آثار نویسندگان اتریشی در آلمان چاپ می‌شود، به این علت است که ناشران آلمانی وضعیت بسیار بهتری دارند. باید خیلی از ناشران اتریشی را جمع کنید تا با یک ناشر آلمانی همسنگ شوند. این می‌شود که نهایتا نویسندگان اتریشی به اسم آلمانی مطرح می‌شوند.
این رمان‌نویس اتریشی در بخش دیگری از سخنانش گفت: در سال‌های پیشین، مقوله‌ای به نام آژانس ادبی وجود داشت و کسانی که در آن بودند، نقش دلال را بازی می‌کردند و کارشان مطرح کردن نویسنده‌های ناشناس یا پیدا کردن آثار گم‌شده و گمنام بود. این آژانس‌ها تا زمان درگرفتن جنگ جهانی از بین رفتند ولی اخیرا 20 سال است که دوباره در آلمان به راه افتاده‌اند. در آلمان 80 آژانس ادبی فعال هستند که آثار ناشناخته را معرفی می‌کنند اما در اتریش تنها یک آژانس ادبی وجود دارد. در آلمان پیش‌پرداخت کردن برای کتابی که هنوز به چاپ نرسیده، انجام می‌شود ولی ناشران اتریشی چنین امکانی ندارند و به تعداد کتاب فروخته شده، حق‌الزحمه مولف را پرداخت می‌کنند که زمانش گاهی 2 سال طول می‌کشد.
نظر شما