به گزارش خبرنگار مهر، آمار تلفات در زمینه پلنگ ایرانی در استان لرستان به گونه ای است که در سالهای گذشته بارها شاهد گزارش هایی در زمینه تصادف، شکار و کشته شدن این گونه بوده ایم که آخرین نمود آن مرگ "لورا" ماده پلنگ زیبای زاگرس بود که پس از فلج شدن در جریان حادثه رخ داده با مرگ بی درد از صحنه حیات وحش لرستان کنار رفت.
این در حالیست که تنها در سال ۸۹ شاهد مرگ نزدیک به ۹ قلاده پلنگ در استان لرستان بودیم تا استمرار بدبیاری های این گونه منجصر به فرد طبیعت این دیار را دغدار کند.
مهرداد فتحی بیرانوند پیش از ظهر سه شنبه در کارگاه آموزشی مهارتی منطقه ای پلنگ ایرانی به نقش طبیعت و حیات وحش به عنوان بخشی از اکوسیستم استان اشاره کرد و اظهار داشت: انسان برای تامین مایحتاج خود به طبیعت و اکوسیستم های طبیعی نیاز دارد و در چرخه حیات موجودات نقش اساسی ایفا می کنند.
تصادف پلنگ در لرستان- سال ۹۲
وی به برخی عوامل برای حفظ پایداری اکوسیستم ها و چرخه طبیعت اشاره کرد و بیان داشت: پایداری اکوسیستم ها از طریق تنظیم جمعیت، گرده افشانی، پراکنش و کاشت بذرها، کنترل موجودات بیماری زا، حفظ پاکیزگی محیط با از بین بردن لاشه خواری حیوانات اهلی و وحشی، شخم زدن خاک، افزایش هوادهی خاک، افزایش نفوذ پذیری آب در خاک و ده ها آیتم دیگر تامین می شود.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان عنوان کرد: وقتی که یک گونه شکارگر در طبیعت از بین می رود در حقیقت یکی از حلقه های هرم و زنجیره غذایی مورد آسیب قرار می گیرد تعداد طعمه هایی که متعلق به این گونه شکارگر هستند به سرعت افزایش می یابند و با زیاد شدن نسل آن ها تعادل اکوسیستم بر هم می خورد.
فتحی بیرانوند بر حفظ تعادل اکوسیستم از طریق حفظ تمامی گونه های جانوری تاکید کرد و افزود: افزایش تعداد گرازها در سطح استان لرستان می تواند خسارات زیادی به باغات و محصولات کشاورزی وارد کند که یکی از علت های اصلی ازدیاد جمعیت گراز کمبود پلنگ است زیرا پلنگ موجودی است که از گراز به صورت مستقیم تغذیه می کند.
وی به بیان گزارشی از میزان خسارات وارده از طریق سن به محصولات کشاوری پرداخت و یادآور شد: سن بعنوان یک آفت کل محصولات کشاورزی بخصوص غلات را در سطح کشور تحت تاثیر قرار داده و علت این امر این است که ما انسان ها تمامی زیستگاه های سن را که همان مراتع و گون ها هستند را از بین برده ایم.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان در اینباره افزود: سن موجودی است که بطور غریزی دنبال منابع غذایی می گردد به سطح مزارع هجوم آورده و برای تغذیه طبیعی خود به مزارع خسارت وارد می کند و انسان نیز برای مبارزه با سن مجبور به سم پاشی است.
فتحی بیرانوند ادامه داد: بر اثر جهش های ژنتیکی که در سن صورت می گیرد این موجود در برابر سموم مقاومت پیدا می کند و برای از بین رفتن سن بایستی سم پاشی را بارها تکرار کرد که با این عمل سموم فراوانی وارد مواد غذایی شده و انسان مجبور به استفاده از مواد غذایی مسموم می شود.
وی ارزش حیات وحش را به مسائل اقتصادی نیز مربوط دانست و گفت: در بسیاری از کشورهایی که دارای تنوع زیستی و جانوری هستند درآمدهای بسیار بالایی را از این محل بدست می آورند که تانزانیا و کنیا دو کشور آفریقایی هستند که درآمد آن ها از این محل بیشتر از درآمد سالیانه حاصل از منابع نفت و گاز درکشور ما است.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان اضافه کرد: در این کشورها علاوه بر حفظ منابع طبیعی سرمایه های ملی خود را نیز حفظ می کنند و این در حالی است که در کشور ما علاوه بر از بین رفتن محیط زیست منابع طبیعی بصورت مجانی به تاراج می رود.
فتحی بیرانوند به برخی ارزش های حیات وحش اشاره کرد و بیان داشت: این موضوع علاوه بر ارزش های اقتصادی از نظر تفریحی و تفرجی، از نظر علمی، فلسفی، آموزشی و پژوهشی، از لحاظ اجتماعی و فرهنگی، از لحاظ تامین فرآورده های غذایی، از لحاظ شاخص سلامت و محیط زیست و همچنین از لحاظ اخلاقی دارای ارزش است.
وی بسیاری از مشکلات محیط زیست را بدلیل کاهش یا انقراض حیات وحش و زیستگاه های طبیعی دانست و عنوان کرد: این کارگاه آموزشی می تواند با اطلاع رسانی های مناسب زمینه حفظ حیات وحش را از جانب اقشار مختلف مردم فراهم کند.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان به برخی ویژگی های پلنگ ایرانی اشاره کرد و بیان داشت: پلنگ ایرانی یکی از بزرگترین نژادهای پلنگ در دنیا است که بر اساس آمارهای "آی یو سی ان" (اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست) این گونه زیبا در معرض نابودی قرار گرفته است و در فهرست سرخ این اتحادیه قرار گرفته است.
فتحی بیرانوند افزود: این موضوع زنگ خطر را برای ما به صدا درآورده است لذا می بایست برای حفظ این گربه سان بزرگ که می تواند نقش موثری در هرم غذایی و چرخه اکوسیستم ایفا کند چاره ای اندیشیده شود.
وی تصریح کرد: پلنگ ایرانی در سراسر حوزه زیستی کشورهای منطقه که شامل افغانستان، ترکمنستان، ارمنستان، آذربایجان، روسیه، گرجستان، قفقاز شمالی و ترکیه می شوند یافت شده که در سراسر این سرزمین ها بین ۸۷۱ تا هزار و ۲۹۰ قلاده پلنگ ایرانی وجود دارد.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان تعداد پلنگ های ایرانی موجود در کشور را بین ۵۵۰ تا ۸۵۰ قلاده برشمرد و گفت: اگر در زمینه حفظ این گونه جانوری و با حمایت های دولتی و تشکل های زیست محیطی فرهنگسازی های لازم صورت گیرد می توانیم نسل پلنگ ایرانی را از خطر انقراض نجات دهیم.
فتحی بیرانوند به خطراتی که حیات پلنگ ایرانی را تهدید می کند اشاره کرد و اظهار داشت: مهمترین این خطرات بحث جدا شدن پلنگ ها از زیستگاه ها بوده که بر اساس آمارهای اعلام شده تعداد بیشتر از ۱۰۰ قلاده پلنگ در هیچ زیستگاه و منطقه ای وجود ندارد لذا این قطع ارتباط ژنتیکی می تواند یک خطر بالقوه برای انقراض این گونه باشد.
وی کاهش طعمه بر اثر شکار انسان ها، از بین رفتن زیستگاه ها و تیر اندازی برای حفاظت خانگی را از دیگر خطرات انقراض پلنگ ایرانی دانست و افزود: یکی از اصلی ترین دلایل انقراض پلنگ نوع نگرش و ترس کاذبی است که مردم از آن دارند و برای حفاظت از خود اقدام به از بین بردن این گونه می کنند.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان با اشاره به اینکه لرستان با وجود شرایط اکوسیستمی خوبی که دارد می تواند زیستگاه مناسبی برای پلنگ ایرانی باشد بیان داشت: از سال ۸۸ تا کنون ۱۵ تا ۱۷ قلاده پلنگ ایرانی بخاطر حوادث جاده ای، ریلی و شکار دامداران تلف شدند که این یک ضایعه جبران ناپذیر است.
فتحی بیرانوند از دست دادن حتی یک قلاده پلنگ ایرانی را برای حیات وحش و محیط زیست فاجعه بار خواند و ابراز امیدواری کرد با تغییر نگرش افراد محلی نسبت به این موجود زیبا شاهد ازدیاد و عرض اندام این گونه جانوری در چرخه محیط زیست باشیم.
