انقراض آرتمیای دریاچه ارومیه/ نمک آب به مرز فوق اشباع رسید

به گزارش خبرنگار مهر،خشکسالی های دهه اخیر در منطقه و تبخیر بسیار بالا به همراه گرمای بیش از حد، کاهش آب ورودی دریاچه ارومیه سبب شده است که غلظت نمک به بالای 400 گرم بر لیتر رسیده و شرایط مطلوب برای ادامه حیات آرتمیا ارومیانا از بین برود.

این روزها در کنار هزاران مشکل متعدد ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه و از بین رفتن افزون بر 90 درصد مساحت این تالاب، آرتمیا ارومیانا تنها موجود زنده آن نیز از بین رفته تا بحران به نقطه اوج برسد.

خشکسالی حاکم بر دریاچه ارومیه، تبخیر بالای آب، تغییر وضعیت زیستی دریاچه، مدیریت ناصحیح در استفاده از منابع آبهای سطحی و زیر زمینی، احداث سدها به همراه دخالت عوامل انسانی را از اهم دلایل به خطر افتادن حیات دریاچه ارومیه و تنها موجود زنده آن آرتمیا به شمار می رود.

معاون امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی در این باره گفت: از سه الی چهار سال گذشته آرتمیا تنها موجود زنده دریاچه ارومیه در این تالاب مشاهده نشده و تقریبا آرتمیا از بین رفته است.

از سه سال گذشته تاکنون هیچ آرتمیایی در دریاچه ارومیه مشاهده نشده است

هادی بهادری در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار مهر با بیان اینکه از سال 1391 تاکنون هیچ آرتمیایی در دریاچه ارومیه مشاهده نشده است، اظهارداشت: غلظت بالای نمک دریاچه ارومیه هم اکنون به بالای 400 گرم بر لیتر و به حالت فوق اشباع رسیده و این امر حیات آرتمیا را با مشکل اساسی مواجه کرده است.

وی ادامه داد: آرتمیا تنها موجود زنده دریاچه ارومیه از خانواده سخت پوستان است که می تواند در آب غلیظ و شور زندگی و از جلبکهای موجود دریاچه تغذیه کند اما هم اکنون وضعیت دریاچه ارومیه در حدی از بحران قرار گرفته که دیگر آرتمیا قادر به زیست نیست.

بهادری در خصوص احیای آرتمیا به عنوان تنها موجود زنده دریاچه ارومیه به مهر گفت: باید اول دریاچه ارومیه احیا و به شرایط نرمال برسد که بتوان آرتمیا را نیز احیا کرد.

معاون امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی با اشاره به هدررفت منابع آبی در استان عنوان کرد: آذربایجان‌غربی به اندازه کافی آب دارد و مشکل تنها در بخش مدیریت آن است که بخشی از این مدیریت به دستگاه‌های اجرایی استان و بخش دیگر به مردم مربوط می‌شود.

بهادری تصریح کرد: مردم هنوز باور نکرده‌ اند که این دریاچه به دست عوامل انسانی خشکیده و باید به دست خودشان نیز احیا شود و تا به این باور نرسند کاری پیش نمی‌رود.

از سه الی چهار سال گذشته آرتمیای زنده در دریاچه ارومیه مشاهده نشده و هم اکنون این موجود به صورت فعال در این تالاب وجود ندارد.رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور نیز دیروز دوشنبه در نشست احیای دریاچه ارومیه در خصوص آخرین وضعیت آرتمیا ارومیانا اظهارداشت: از سه الی چهار سال گذشته آرتمیای زنده در دریاچه ارومیه مشاهده نشده و هم اکنون  این موجود به صورت فعال در این تالاب وجود ندارد.

یوسفعلی اسدپور ادامه داد: تحقیقات آرتمیا، پژوهش‌های خود را به صورت کشوری انجام می‌دهد و به سبب توسعه صنعت آبزی‌ پروری هر اقدامی که نیاز باشد بر روی آرتمیای دریاچه ارومیه انجام می‌شود.

تحقیقات و مطالعات بر روی آرتمیا ادامه دارد

رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور یاد آور شد: از سال 1990 مطالعات در رابطه با آرتمیای دریاچه ارومیه شروع شده و علاوه بر آن با ایجاد ارتباطات بین المللی با دانشگاه‌ها به تحقیق پرداخته شده است.

اسدپور با اشاره به اینکه تمامی امکانات مطالعاتی و تحقیقاتی به جز هیدرولوژی در این مرکز تحقیقات فراهم است گفت: در 10 بخش تخصصی اعم از لحظه‌های تکثیر و پرورش، اکولوژی، ارزیابی ذخایر، هیدروشیمی، بیوتکنولوژی، تولید و تکثیر و پرورش آرتمیا و سایر آبزیان بر روی دریاچه ارومیه و آرتمیای ایران کار می‌کنیم.

این جاندار شاخص ترین موجود زنده دریاچه است که غذای اصلی پرندگان را تشکیل می دهد و بیشترین منبع غذایی برای ماهیان خاویاری است.

این جاندار تکسلولی با شرایط آب شور دریاچه ارومیه سازگاری پیدا کرده است و هم میتواند زنده زایی و هم تخمگذاری کند البته در شرایطی که استرس محیطی نباشد این جاندار زنده زایی می کند.

آرتمیا اورمیانا یکی از هفت گونه شناخته شده آرتمیای دو جنسی در جهان است، ارزش غذایی آن در حد مطلوب است و دارای بیش از 52 درصد پروتئین و چهار درصد چربی است و ترکیب و میزان اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب آن در حدی است که نیازهای آبزیان آبهای شیرین را به طور کامل برآورده می سازد.

از آن می توان مستقیما یا پس از منجمدکردن و یا خشک کردن به عنوان یک خوراک پروتئینی مغذی برای پرورش انواع ماهیان، میگوها و خرچنگ های آب شیرین استفاده کرد و یا می توان پس ازغنی سازی برای پرورش ماهیان و میگو های آب شور به کار برد.

تخم آرتمیا را در هر زمان که لازم باشد در طی 24 ساعت می توان به لارو تبدیل کرد و به عنوان غذایی زنده در اختیار لارو ماهی و میگو قرار داد.

آرتمیا از بین کل جانوران پرسلولی در کره خاکی مقاوم ترین در خصوص زیست در آب با میزان شوری بالاست ولی متاسفانه شرایط موجود دریاچه ارومیه و رسیدن آب آن به حالت فوق اشباع موجب به خطر افتادن حیات آتمیا نیز شده است.

پارک ملی دریاچه ارومیه یکی از ۵۹ ذخیره گاه طبیعی محیط زیست جهان است که به دلیل طبیعت مناسب برای زیست دائمی و موقت انواع پرندگان کمیاب و نادر جهان و زیبایی های طبیعی سواحل و جزایر آن از سوی یونسکو به عنوان یک ذخیره گاه بیوسفری در جهان شناخته شده است.

سکینه اسمی