آسمان آبی و قوهای آوازه خوان/کوچ بهاره پرندگان در منظر گردشگران

به گزارش خبرنگار مهر، آخرین دسته ها و گله پرندگان مهاجر با حضور مسافران نوروزی اراضی تالابی مازندران به سرزمین های دور بدرقه شدند، اگرچه مهاجرت پرندگان آبزی و کنارآبزی از نیمه اسفندماه از اراضی تالابی مازندران شروع شد اما آخرین گله از این پرندگان مهاجر در روزهای آغازین فصل بهار با بدرقه مسافران نوروزی، تالابهای استان را ترک کرده اند.

اراضی تالابی روستای ازباران، سرخرود و میانکاله از جمله مناطقی است که هر ساله پرندگان مهاجر در آن زمستان گذرانی می کنند و اکنون همزمان با شخم و شیار اراضی شالیزاری و گرم شدن تدریجی دما بسوی سرزمین های شمالی و سیبری کوچ کرده اند.

ازباران؛ زیستگاه پرندگان نادر

ازبارانی ها که امسال شاهد حضور چشمگیر پرندگان مهاجر و قوه های آوازه خوان بودند، در روزهای گذشته آخرین گله از این پرندگان نایاب را نیز بدرقه کرده اند.

یک مسافر شیرازی که برای دیدن جاذبه های پرنده نگری و قوه های آوازه خوان در هفته اول سفرهای نوروزی به روستای ازباران سفر کرده بود در گفتگو با خبرنگار مهر می گوید: یکی از دلایل سفرم به مازندران دیدن قوهای آوازه خوان و پرندگان مهاجر بود که بارها اطلاعاتی در این زمینه از طرق مختلف کسب کرده بودم.

حیدر مسعودی افزود: در روزهایی که ما در منطقه اقامت داشتیم دسته های اندکی از پرندگان مهاجر در اراضی تالابی روستای حضور داشتند و با این حال، دیدن این پرندگان نایاب برایم خاطره انگیز است.

چنگر، خوتكا، اردك سرسفید، اردك بلوطی،‌ قو، غاز، باكلان، كشیم ها‌،‌ حواصیل ها، اگرت ها، پرستوهای دریایی، سلیم ها و كاكایی ها' با طی هزاران كیلومتر از نواحی سردسیر شمالی به تالاب های استان مهاجرت كرده و نیمی از سال را در این مكان ها سپری می كنند و همزمان با روزهای بهاری، تالابهای مازندران را ترک می کنند.

هرساله نزديك به ۳ ميليون پرنده از مناطق مختلف سيبري براي زمستان گذراني به ايران مهاجرت مي كنند كه به دليل موقعيت خاص تالاب هاي كشور يك ميليون از اين پرندگان فقط در مازندران فرود مي آيند. از اين رو مي توان استان مازندران را در صدر ليست استان هاي با قابليت اكوتوريستي در ايران قرار داد كه اگر زمينه جذب گردشگر با آموزش هاي لازم به آنها در تالاب هاي اين استان فراهم شود، هر ساله از محل جذب تماشاگران پرندگان (Bird Watchers) درآمدهاي خوبي نصيب مردم محلي و استان خواهد شد.

صنعت تماشاي پرندگان با تماشاي پرندگان هرساله در ايالات متحده معادل ۶۰ ميليارد دلار براي اين كشور درآمدزايي دارد و گردشگران طبيعت بدون آن كه به شكار اين پرندگان بپردازند تنها با پرداخت وجوه سنگين در تورهاي تماشاي پرندگان شركت مي كنند تا لحظاتي را در كنار يك تالاب به تماشاي صحنه هاي بي بديل طبيعي بپردازند. حال آن كه در ايران هنوز به تالاب ها با ديد جذب توريست توجه نشده كه در صورت توجه، استان مازندران در صدر استان هاي ديگر در جذب طبيعت گردها قرار خواهند گرفت.

پرنده نگری یکی از شاخه های پرطرفدار صنعت گردشگری در طبیعت (اکوتوریسم) است که در کشور ما که یکی از غنی ترین کشورهای دنیا به لحاظ داشتن انواع پرندگان است مورد غفلت واقع شده است، پرنده نگری به شیوه ای از گردشگری اطلاق می شود که گردشگر برای مشاهده گونه های مختلف پرندگان عازم سفر می شود اما پرنده نگری در مازندران هنوز غریب مانده است.

همه ساله هزاران قطعه انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی از هزاران کیلومتر دورتر از ایران اسلامی از مناطق شمالی روسیه و سیبری برای زمستان گذارانی به تالاب ها و آبگیرها و شالیزارهای مملو از آب مازندران مهاجرت می کنند تا زمستان سرد را در این مناطق مرطوب و معتدل سپری کنند.

مهاجرت پرندگان به پناهگاه های حیات وحش مازندران به خصوص به تالاب بین المللی میانکاله و تالاب فریدونکنار هرساله در فصول سرد سال انجام می شود و سالانه افزون بر یک میلیون و هزار و پانصد قطعه پرنده تالاب های مازندران را برای زمستان گذرانی انتخاب می کنند.

پرندگان خانواده مرغابی همچون غاز ، اردک ، اردک بلوطی ، اردک نوک پهن ، خوتکا ، گیرال ، حواصیل و باکلان از جمله پرندگانی نام برد که تالاب فریدونکنار را برای زمستان گذرانی انتخاب می کنند. 

سرخرود شهر قوه های آوازه خوان

سرخرود شهری که به دلیل مهاجرت بی شمار پرندگان مهاجر به شهر قوهای آوازه خوان معروف شده است نیز با آخرین گله از پرندگان مهاجر خداحافظی می کند و این تالاب امسال نیز همانند سالهای قبل، میزبان تنها بازمانده درنای سفید سیبری بوده است.

تنها بازمانده درنای سیبری امسال ۹ آبانماه در تالاب بین المللی فریدونکنار دیده شد که موجبات شادی مردم منطقه را فراهم آورد و چند روزی است که مازندران را به مقصد سفری دور و دراز ترک کرده است.

سالانه لانه  بیش از ۵۶۵ هزار قطعه از ۸۰ گونه پرندگان در ۴۰ سایت حیات وحش استان زیست می کنند و برخوردهای نامهربانه با پرندگان از یکسو و خشکی و کم شدن آب خلیج و تالابها از سوی دیگر از جمله دلایل کاهش شمار این پرندگان منحصر بفرد بوده است.

از بین زیستگاه های مازندران، تالاب سرخرود امسال میزبان شش هزار قطعه قوی سپید و مهاجر بود که در اراضی شالیزاری منطقه زمستان گذرانی کردند و این را به گذران در تالابهای استان از جمله میانکاله ترجیح داده اند.

گونه های زمستان گذری که در تالابهای مازندران بسر می برند شامل ۲۰ گونه کنارآبزی، ۱۶ گونه اردکها، سه گونه قو سه گونه غاز، فلامینگو، ۱۱ گونه پرستو و کاکایی ها، ۱۰ گونه پرنده شکاری مثل عقابهای دریایی و ... هستند.

ناصر مهردادی مدیرکل محیط زیست مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه دیدن جاذبه های طبیعی و پرنده نگری از مقوله های مهم در صنعت گردشگری است افزود: خوشبختانه مازندران با داشتن اراضی تالابی هر ساله میزبان شمار زیادی از پرندگان مهاجر است و آخرین دسته از این پرندگان زیبا در حال کوچ هستند.

وی اظهار داشت: بدون شک پرنده نگری از زیرشاخه های صنعت توریسم است که باید به آن توجه ویژه و اساسی کرد.