خط انتقال آب کوچری؛ راهی برای نجات خمین از خشکسالی

این گزارش از سلسله گزارشهای «پرونده ویژه بررسی پدیده کم آبی و مدیریت بحران آب در استانهای کشور» منتشر شده است. دومین «پرونده ویژه» مجموعه گزارشهای تولیدی دفاتر سرپرستی استانهای خبرگزاری مهر، در یک موضوع مشترک است. نخستین پرونده ویژه استان ها  با عنوان«پرونده ویژه بررسی پدیده حاشیه نشینی در استانهای کشور» را می توانید در اینجا بخوانید.

به گزارش خبرنگار مهر، تعداد قنوات موجود در شهرستان خمین ۳۱۱ رشته و ۱۵ حلقه چاه است که ۱۲۷ رشته قنات خشک شده و هیچ گونه آب دهی ندارند. بحران کم آبی قنوات و چاه های شهرستان خمین زنگ خطر کم آبی را به صدا در آورده است و وقوع خشكسالی به محصولات كشاورزی، فضای سبز و دامپروری آسیب وارد کرده است.

در حال حاضر در خمین ۱۳۸ رشته قنات بین یک تا ۱۰ لیتر آب در ثانیه دارند، ۴۴ رشته قنات بین۱۰تا ۲۰ لیتر آب در ثانیه و دو رشته قنات نیز بین۲۰ تا ۲۵ لیتر در ثانیه آبدهی دارند که با خشک شدن ۱۲۷رشته قنات این شهرستان، شش هزار نفر از بهره برداران بخش کشاورزی که از آب قنوات استفاده می کردند، دچار بحران اقتصادی شده اند.

روند کند پروژه آبرسانی به خمین از شاخه های دز در کوچرِی

سیدمهدی ساداتی، فرماندار خمین در رابطه با معضل کم آبی و خشکسالی شهرستان خمین اظهار کرد: کاهش نزولات آسمانی باعث شده وضعیت مطلوبی در حوزه آبرسانی نداشته باشیم و از طرف دیگر پروژه آبرسانی و برخورداری خمین از شاخه های دز در کوچری بسیار به کندی پیشرفت می کند و نگرانی هایی را برای مسئولان و مردم در این زمینه ایجاد کرده است.

وی افزود: تاکنون همه موانع انجام این پروژه از سوی مسئولان شهرستان خمین مرتفع شده و هیچ توجیهی برای کندی این عملیات وجود ندارد.

ساداتی گفت: مردم باید در مصرف آب نهایت صرفه جویی را داشته باشند و مطمئنا با برنامه ریزی دقیق مسئولان و مدیریت مطلوب برای بهینه سازی مصرف آب و درایت مردم در سطح شهرستان می توانیم به دنبال ایجاد راه های آبی جدیدی برای تامین آب شرب مردم خمین باشیم.

ضعیت منابع آب شهرستان خمین مطلوب نیست؛ سطح سفره های آب زیر زمینی کاهش یافته و در حال حاضر تعدادی از روستاهای شهرستان توسط تانکر آب رسانی می شوندفرماندار خمین اظهار کرد: وضعیت منابع آب شهرستان خمین مطلوب نیست؛ سطح سفره های آب زیر زمینی کاهش یافته و در حال حاضر تعدادی از روستاهای شهرستان توسط تانکر آب رسانی می شوند.

وی تصریح کرد: فضای سبز شهری نیز به علت خشک شدن چاه ها به مشکل کم آبی دچار شده که اگر از پساب فاضلاب شهری برای آبیاری فضای سبز به شهرداری تعلق گیرد، این مشکل مرتفع می شود.

ساداتی خاطرنشان کرد: برای اختصاص پساب فاضلاب برای آبیاری فضای سبز تاکنون بیش از ۷۰ درصد شبکه جداسازی آب فضای سبز از آب شرب شهری ایجاد شده و یک مخزن هزار متر مکعبی هم برای این منظور در نظر گرفته شده است.

 بخش کشاورزی بیشترین مصرف و هدررفت آب را در شهرستان خمین دارد

سعید سرآبادانی، رئیس اداره آب و فاضلاب شهری خمین نیز در گفتگو با خبرنگار خمین گفت: طبق آنچه که در جلسات مختلف با مسئولان نیز مطرح شده، ۹۲ درصد آب شیرین شهرستان خمین برای فعالیت های کشاورزی صرف می شود، شش درصد برای شرب و دو درصد نیز در مصارف صنعت به کار می رود که در بخش کشاورزی با توجه به میزان مصرف بالای آب باید روش های صرفه جویی در مصرف آب به کار گرفته شود؛ افزون بر آن هدر رفت آب نیز در بخش کشاورزی بیشتر از سایر بخش ها است.

وی اظهار داشت: ۱۵حلقه چاه آب در شهر خمین وجود دارد که از اواخر تیر ماه آب دهی آنها کمتر می شود و ممکن است شهر را با کمبود آب مواجه کند.

سرآبادانی تصریح کرد: در شهر خمین از دو سال پیش تاکنون قطعی آب نداشتیم و میزان مصرف آب روزانه بالغ بر ۱۶ هزار متر مکعب است.

وی افزود: امسال برای آبرسانی۵۰۰ میلیون ریال هزینه تخصیص یافته و مهمترین دغدغه آب و فاضلاب شهری خمین نیز همین تخصیص اعتبار بسیار پایین است.

برای رفع بحران کمبود آب شهرستان خمین، خواستار تسریع در اجرای طرح انتقال آب از کوچری به این شهرستان هستیمرئیس اداره آب و فاضلاب شهری خمین گفت: وضعیت آب روز به روز رو به بحران است و با توجه به اینکه در مرز این بحران قرار گرفته ایم، باید تلاش شود که این کمبود با اقدامات مناسب جبران شود.

سرآبادانی خاطرنشان کرد: برای رفع بحران کمبود آب شهرستان خمین، خواستار تسریع در اجرای طرح انتقال آب از کوچری به این شهرستان هستیم.

 پنج روستا در خمین جیره بندی آب شده اند

داود رضایی، رئیس آب و فاضلاب روستایی خمین در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: هم اكنون پنج روستا در شهرستان خمین با جیره بندی آب مواجه هستند و پیش بینی می شود با شروع تابستان و کاهش منابع آب، تعداد آنها به ۲۰ روستا افزایش یابد.

وی افزود: متاسفانه كمبود اعتبارات این شركت باعث مشكلات زیادی شده است و برای تامین آب مورد نیاز مردم روستاها و اجرای پروژه های آبرسانی با مشکلات اعتباری عدیده ای مواجه هستیم.

نصب انشعابات غیر مجاز و استفاده از آب شرب برای مصارف كشاورزی، شرایط كمبود آب را در برخی از روستاها فراهم و تشدید كرده است كه در صورت تداوم این وضع، تعداد روستاهایی كه دچار مشكلات کمبود آب و آب رسانی هستند، افزایش خواهد یافترضایی تصریح کرد: الگوی مصرف آب برای هر نفر ۱۲۰ لیتر در شبانه روز است، اما هم اكنون سرانه مصرف هر فرد در شبانه روز در روستاها به ۲۵۰ لیتر هم می رسد، لذا روستاییان باید الگوی مصرف آب را رعایت و از استفاده از آب شرب كه با هزینه های بالا آماده مصرف می شود برای مصارف كشاورزی خودداری کنند.

وی اظهار داشت: نصب انشعابات غیر مجاز و استفاده از آب شرب برای مصارف كشاورزی، شرایط كمبود آب را در برخی از روستاها فراهم و تشدید كرده است كه در صورت تداوم این وضع، تعداد روستاهایی كه دچار مشكلات کمبود آب و آب رسانی هستند، افزایش خواهد یافت.

رئیس آب و فاضلاب روستایی خمین گفت: شهرستان خمین دارای ۱۳۷ روستا است كه ۱۲۱ روستای این شهرستان، تحت پوشش شركت آب و فاضلاب روستایی است و این شرکت هم اكنون در حال انجام ۳۴ پروژه آبرسانی به روستاها است که نیازمند تخصیص اعتبارات است.

در صورت برداشت غیرمجاز از منابع آب برخورد قانونی می کنیم

محمود قدبیگی، رئیس منابع آب شهرستان خمین در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: سه حلقه چاه در شهرستان خمین برای انتقال آب به اراضی کشاورزی برای کاشت هندوانه مصرف می شده که به دلیل مغایرت این عمل با مواد ۲۷ و ۲۸ قانون توزیع عادلانه آب و به علت جلوگیری از بهره برداری غیرمجاز از منابع آب زیرزمینی، پس از اخذ دستور از مقامات قضایی آب آنها قطع شده و اگر باز هم چنین تخلفاتی دیده شود، حتما برخورد قانونی خواهیم کرد.

وی افزود: پروژه انتقال آب از کوچری به خمین به طریق B.O.T انجام می شود به این صورت که سرمایه گذار طرح را اجرا می کند و بعد از دوره ای مثلا ۲۰ سال وقتی به بهره برداری می رسد به کارفرما واگذار می شود.

سهم خمین از پروژه انتقال آب کوچری ۱۸۲ لیتر در ثانیه است که از این میزان ۱۲۲ لیتر برای آب شرب، ۲۰ لیتر برای صنایع و ۴۰ لیتر برای تامین آب روستاها در نظر گرفته می شودقدبیگی اظهار داشت: سهم خمین از پروژه انتقال آب کوچری ۱۸۲ لیتر در ثانیه است که از این میزان ۱۲۲ لیتر برای آب شرب، ۲۰ لیتر برای صنایع و ۴۰ لیتر برای تامین آب روستاها در نظر گرفته می شود.

وی تصریح کرد: انتقال آب از سد کوچری از محل مخزن شماره دو خط انتقال آب کوچری به قم انجام می شود و قرارداد اولیه این پروژه ۲۴ ماهه بود که با توجه به دوره شش ماهه اضافه شده از زمان کلنگ زنی، ۳۰ ماهه شد.

گفتنی است شهرستان خمین استان مرکزی با ۱۱۰هزار نفر جمعیت، سومین شهرستان پرجمعیت استان محسوب می شود که با ۶۱ هزار هکتار اراضی و مزارع کشاورزی، ۱۴هزار خانوار کشاورز در این شهرستان زندگی می کنند.