خبرگزاری مهر-گروه استان ها: آفتاب داغ برتن حیوانات تلف شده از طاعون می تابد و آنها را در لابلای سنگ ها و بوته ها نمایان می کند. خودروی محیط بانان از میان مسیرهای سنگی عبور می کند و قوچ های وحشی در میان صخره ها می گریزند و محو می شوند. آنها که نزدیک تر هستند و نمی گریزند بی جان روی زمین افتاده اند و در تب طاعون سوخته اند و قرار است باز هم بسوزند تا این تب که هفتادقله دو ماه است میزبان آن است شاید فروکش کند.
از میان صخره های سنگی همیشه فقط صدای سکوت می آمد، اما این بار صدای مرگ، قوی تر از هر صدایی شنیده می شود و بوی لاشه ها شدیدتر از صدای مرگ، مشامت را اذیت می کند.
لاشه ای دیگر پیدا می شود و چند دقیقه بعد در آتش می سوزد؛ اما شاخ های قوچ وحشی هفتادقله، هنوز در میان آتش و دود خودنمایی می کنند. کمی آن طرف آتشی دیگر برپا است و حیوان دیگری می سوزد و لکه لکه های سیاه بر تن عریان هفتادقله می نشیند و همه منتظرند تا ببیند این تب بی رحم که تقریبا علاجی جز گذشت زمان ندارد، بالاخره چه زمانی فروکش می کند.
تلفات بیماری طاعون ممکن است مجددا افزایش پیدا کند
علی خسروان، مسئول منطقه حفاظت شده هفتادقله اراک در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: آخرین آمار تلفات طاعون نشخوارکنندگان طی پایش ۳۱ تیرماه که ۲۰ لاشه دیگر یافت شد، به ۳۵۰ راس رسید و از این تاریخ تاکنون لاشه دیگری یافت نشده، اما این به معنای خروج بیماری از منطقه نیست و ممکن است تلفات دوباره افزایش پیدا کند و طی این دو ماه نیز بارها میزان تلفات نوسان داشته و کم و زیاد شده است.
وی افزود: البته این میزان تلفات شامل لاشه هایی است که یافت شده و سوزانده یا دفن شده اند و قطعا تعداد زیادی از حیوانات تلف شده نیز در نقاط صعب العبور و نقاط دور از دید و دسترس قرار دارند که آمارگیری آنها غیرممکن است.
خسروان خاطرنشان کرد: بیشترین میزان تلفات بیماری طاعون نشخوارکنندگان، مربوط به دره چکاب و سیبک با ۱۱ هزار هکتار وسعت در میان منطقه هفتادقله است که از ۳۵۰ راس تلفات جمع آوری شده، حدود ۲۹۰ راس در این منطقه قرار داشتند و علت بالا بودن میزان تلفات در چکاب و سیبک، تراکم بالای جمعیت کل و بز در آن است که احتمال انتقال و ابتلا را بسیار بالا می برد و به دنبال آن تلفات افزایش می یابد.
مسئول منطقه حفاظت شده هفتادقله اراک بیان داشت: ۹۵ درصد از کل تلفات نشخوارکنندگان کوچک و تقریبا ۳۳۰ لاشه یافت شده در منطقه را کل و بز تشکیل می دهند و پنج درصد از تلفات یعنی۲۰ لاشه نیز قوچ و میش(گوسفند وحشی) هستند که البته این آمار فقط مربوط به لاشه های یافت شده است و از تعداد لاشه های مناطق صعب العبور آماری در دست نیست.
طبق آمار سال گذشته حدود یک هزار و ۶۰۰ راس کل و بز در این منطقه زندگی می کردند که تاکنون ۲۰درصد از این جمعیت کل و بز، بر اثر ابتلا به طاعون نشخوارکنندگان کوچک از بین رفته اندخسروان افزود: طبق آمار سال گذشته حدود یک هزار و ۶۰۰ راس کل و بز در این منطقه زندگی می کردند که تاکنون ۲۰درصد از این جمعیت کل و بز، بر اثر ابتلا به طاعون نشخوارکنندگان کوچک از بین رفته اند.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر اینکه آیا سوزاندن روش مناسبی برای از بین بردن آثار بیماری است یا لاشه ها باید حتما دفن شوند، گفت: بهتر است که لاشه ها در گودال های دو متری و با ریختن آهک دفن شوند اما با توجه به شرایط خاص زمین منطقه و صخره های سخت و سنگی که امکان حفر گودال وجود ندارد اگر لاشه ها به طور کامل سوزانده شوند احتمال انتقال بیماری از این طریق وجود ندارد.
مسئول منطقه هفتادقله اراک با اشاره به اینکه در حال حاضر تنها راه مقابله با بیماری ضدعفونی کردن مناطق آلوده و آبشخورها است، افزود: از ۲۰ روز پیش محلول قوی پرسیدین برای ضدعفونی کردن منطقه جایگزین آهک شد که به علت قوی بودن این ماده احتمال می رود سریعا اثرگذار شده و روند شیوع طاعون را در منطقه کاهش دهد.
خسروان در مورد عامل انتقال بیماری طاعون نشخوارکنندگان به این منطقه تصریح کرد: احتمال می رود این ویروس از طریق دام های اهلی مبتلا، به نزدیکی این منطقه رسیده باشد و از طریق عامل انسانی یا حیوانی یا پرندگان، به آبشخورهای منطقه هفتادقله راه پیدا کرده باشد و با توجه به اینکه در مناطقی همچون هفتادقله به هیچ وجه امکان واکسینه کردن حیوانات و وحوش وجود ندارد، این حیوانات در مقابل بیماری سریعا واکنش نشان می دهند و ویروس فورا انتقال پیدا می کند.
وی اظهار داشت: دره چکاب و سیبک به عنوان منطقه کانونی این بیماری در حال حاضر تا شعاع ده کیلومتر قرنطینه است و این قرنطینه تا پایان شهریور ماه سال جاری ادامه دارد و در صورت ادامه تلفات بیماری طاعون، منطقه تا زمان پاکسازی کامل از بیماری، قرنطینه خواهد ماند.
مسئول منطقه حفاظت شده هفتادقله اراک خاطرنشان ساخت: از ابتدای شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان در منطقه تاکنون پنج پایش عمومی با مشارکت سازمان های مربوطه و همینطور مردم صورت گرفته است، اما با توجه به وسعت منطقه هفتادقله، در حال حاضر با کمبود نیرو مواجه هستیم و برای تشدید نظارت ها بر منطقه حفاظت شده هفتادقله باید محیط بانان بیشتری در منطقه حضور داشته باشند.
راهی برای درمان نیست و باید منتظر ایمنی اکتسابی در حیات وحش منطقه باشیم
حبیب اسحقی، رئیس شبکه دامپزشکی اراک در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: با توجه به عدم امکان واکسینه کردن دام های حیات وحش، فقط می توانیم محیط و آبشخورها را ضدعفونی و پاکسازی کنیم و منتظر باشیم تا بالاخره ویروس بیماری در بین کل و بزهای منطقه چرخیده و ضعیف شود و در واقع یک ایمنی اکتسابی در مقابل بیماری ایجاد شود.
وی افزود: بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در دام های مربوط به حیات وحش که امکان مهار آنها و انجام واکسیناسیون وجود ندارد، تلفات زیادی می گیرد و گاهی اوقات تا ۹۰ درصد از دام های حیات وحش بر اثر این بیماری از بین می روند.
بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در دام های مربوط به حیات وحش که امکان مهار آنها و انجام واکسیناسیون وجود ندارد، تلفات زیادی می گیرد و گاهی اوقات تا ۹۰ درصد از دام های حیات وحش بر اثر این بیماری از بین می روندرئیس شبکه دامپزشکی اراک در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر اینکه در یکی از روستاهای شهرستان اراک چند مورد تلفات دام اهلی مشکوک به طاعون نشخوارکنندگان کوچک مشاهده شده است، اظهار داشت: اطلاعی از این مساله ندارم و گزارشی در این زمینه ارائه نشده است، اما با توجه به اینکه برخی علائم طاعون نشخوارکنندگان کوچک با بیماری های دیگر نظیر تب برفکی و اکتیمای واگیر مشابهت دارد ممکن است دامداران تصور کنند دام هایشان به بیماری طاعون نشخوارکنندگان مبتلا شده اند.
اسحقی با اشاره به عدم امکان کنترل ورود و خروج دام ها از استان های دیگر به داخل استان و بالعکس تصریح کرد: سوای منطقه هفتادقله که در حال حاضر قسمتی از آن قرنطینه است در مورد مراتع نمی توان مرزبندی مشخصی را ارائه داد و امکان کنترل دقیق برای خارج نشدن دام ها از استان و جلوگیری از ورود دام های استان های دیگر به منطقه وجود ندارد.
رئیس شبکه دامپزشکی شهرستان اراک گفت: تاکنون بیش از ۳۰ هزار راس دام در مناطق و روستاهای اطراف هفتادقله در شهرستان اراک از جمله روستاهای ابراهیم آباد، شانق و مشک آباد در مقابل بیماری واکسینه شده اند.
اسحقی افزود: طبق استانداردهای واکسیناسیون بیماری های دامی، معمولا بین سه تا پنج کیلومتر از مناطق اطراف منطقه آلوده به بیماری مایه کوبی می شوند اما دام های اهلی مناطق اطراف هفتادقله تا شعاع ۱۵ کیلومتر واکسینه شده اند.
دام های شش روستای همجوار با هفتاد قله در خمین واکسینه شده اند
محمود بهروزی، رئیس شبکه دامپزشکی شهرستان خمین در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: تاکنون گزارشی دال بر ورود بیماری طاعون نشخوارکنندگان به دام های شهرستان خمین دیده نشده است، اما به علت همجوار بودن شهرستان خمین با منطقه آلوده، پنج هزار و ۵۰۰ هزار راس از دام های همجوار، در مقابل بیماری طاعون هفتادقله واکسینه شده اند.
وی اظهار داشت: دام های روستاهای چنار، سیان، آشیانه، سده، حمزه لو و خوگان برای چرا به سمت مراتع منطقه هفتاد قله می روند به همین علت، جهت جلوگیری از انتشار بیماری، طی هفته های اخیر مایه کوبی این دام ها در مقابل بیماری طاعون نشخوارکنندگان آغاز شده است.
بهروزی گفت: با توجه به اینکه هر روستا یک همیار محیط زیست دارد، گزارش ها بیماری ها و تلفات توسط آنها به دامپزشکی ارائه می شود اما تا کنون هیچ گزارش مشکوکی در این زمینه ارائه نشده است.
رئیس شبکه دامپزشکی خمین افزود: با توجه به وضعیت خشکسالی و کمبود آب، جمعیت دام متغیر است و پیش بینی می شود تا حدود ۱۵ هزار دام دیگر باید مایه کوبی و واکسینه شوند.
بهروزی به نحوه شیوع بیماری در دام ها اشاره کرد و افزود: تردد دام برای چرا همواره مشکلاتی ایجاد می کند از جمله اینکه گاهی بیماری به داخل منطقه منتقل می شود و یا اگر دام بیمار باشد بیماری را به خارج از منطقه منتقل می کند و مهمترین عامل در شیوع بیماری های دامی، حمل و نقل و جابجایی دام است.
وی اظهار داشت: با توجه به شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان در منطقه هفتادقله، نیروی انتظامی پیگیر تردد و جابجایی دام ها است و از تردد دام های بدون مجوز جلوگیری کرده و با متخلفین طبق قانون و با جدیت برخورد خواهد شد.
۱۴هزار راس از دام های اهلی محلات بر علیه طاعون واکسینه شدند
حمیدرضا غفاری، رییس شبکه دامپزشکی شهرستان محلات در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: تاکنون حدود ۱۴هزار راس از دام های اهلی سبک شهرستان محلات برای پیشگیری از ابتلا به بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک مایه کوبی شده اند و این عملیات تا مایه کوبی کامل دام های محدوده همجوار با منطقه هفتاد قله ادامه می یابد که پیش بینی می شود ۱۰ هزار راس دام دیگر نیز باید واکسینه شوند.
وی افزود: بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک، نوعی بیماری ویروسی است که از طریق تماس مستقیم و ترشحات دام های آلوده به سرعت منتقل شده و باعث بیماری دام های اهلی کوچک از جمله گوسفند و بز می شود.
غفاری تصریح کرد: در پی وقوع این بیماری در منطقه هفتادقله شبکه دامپزشکی محلات اقدام به اعزام اکیپ های واکسیناسیون به روستاهای همجوار با منطقه هفتادقله از جمله عیس آباد، ورین و طایقان برای واکسیناسیون دام ها کرد و در حال حاضر نیز واکسیناسیون دام های دو روستای بزیجان و خورهه در حال انجام است و تاکنون مورد ابتلا به این بیماری در دام های اهلی این محدوده مشاهده نشده است.
اینکه چند راس کل و بز و قوچ وحشی در منطقه تلف شده اند، اینکه آیا باز هم امکان شدت بیماری و افزایش مجدد تلفات وجود دارد یا نه و اینکه این بیماری از چه طریق به حیات وحش هفتادقله نفوذ کرده است سوالاتی است که همچنان در ذهن باقی مانده است و ظاهرا چاره ای جز تماشا و صبر نداریم تا ببینیم چند راس دیگر کل و بز و قوچ و میش هفتادقله باید در تب طاعون بسوزند تا آنها که تلف نشده اند مقاوم شوند و کابوس طاعون از هفتادقله رخت بربندد.
گزارش: ثمین مامقانی نژاد
نظر شما