بررسی كاربرد موشك‌های بالستیك/موشک‌های ضدکشتی وزمین به زمین ایران

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه پژوهشی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، وقتی از موشك بالستیك نام برده می‌­شود، ناخودآگاه باید به فكر دوران آلمان نازی افتاد. «فون براون» اولین سازنده موشك بالستیك در جهان است. او یك دانشمند آلمانی با ایده‌های زیاد در حوزه هوافضا بود كه در دوران جنگ جهانی دوم با ساخت اولین موشك‌های بالستیك، شهرتی جهانی پیدا كرد.

براون با حمایت‌هایی كه از سوی هیتلر داشت، توانست در همان دوران جنگ موشك كروز بسازد، موشكی كه به «وی ۱» مشهور شد و بعدها نیز نمونه‌های دیگری از همین موشك را با نام «وی ۲» ساخت كه البته بالستیك عمل می‌كرد و اولین موشك بالستیك جهان لقب گرفت.

او با این كارش باعث شد كه آلمان نازی در جنگ جهانی دوم، بسیاری از شهرهای مهم اروپایی از جمله لندن را با موشك هدف قرار دهد و بسیاری در این موشك­باران‌ها كشته شوند.

انتقال فناوری موشک‌های بالستیک از آلمان به آمریکا

اما هنوز جنگ به پایان نرسیده بود كه آمریكایی‌ها به ضعف آلمان‌ها پی برده و در جریان جنگ، به مخازن انبوه موشك‌های وی ۱ و وی ۲ دست یافتند. آمریكایی‌ها همچنین موفق شدند كه براون و جمعی از تیم موشكی­‌اش را ربوده و به آمریكا ببرند.

این كار آنقدر دقیق انجام شده بود كه در روزهای پایانی جنگ جهانی دوم، براون و تیم موشكی‌اش تحقیقات روی نسل جدید موشك‌های بالستیك و دوربرد را این بار در آمریكا كلید زدند. همزمان شوروی نیز كه توانسته بود به بخشی از طرح‌های موشكی «اس اس»ها دست یابد، تحقیقات موشكی خود را آغاز كرد.

طرز كار موشك‌های بالستیك

موشك­های بالستیك از لانچرهای ثابت و متحرك پرتاب می‌شوند و طرز كارشان بدین شكل است كه به صورت عمودی و یا زاویه دار(بسته به برد و كار كرد) پرتاب شده و از جو زمین خارج می‌شوند.

پس از خروج موشك از جو زمین، موشك حالت افقی به خود گرفته و در خارج از جو شروع به حركت میكند و به محض رسیدن به بالای سر هدف، موشك مجددا وارد جو شده و با استفاده از جاذبه زمین و با سرعت بسیار بالا، روی هدف خودش سقوط می‌كند.

موشك‌های بالستیك از انوع مختلفی از هدایت‌ها بهره می‌گیرند و قابلیت پرتاب با استفاده از سوخت‌های متنوعی از جمله سوخت مایع، جامد و جامدمركب را دارا هستند.

سوخت مایع در مورد موشك‌های بالستیك كمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و بیشتر برای پرتاب موشك‌های حامل ماهواده استفاده می‌شود. اما «سوخت‌های جامد» و «سوخت‌های جامد مركب» كه برخلاف سوخت‌های جامد در آنها، ماده سوختی و اكسید كننده مخلوط شده و سوخت به صورت بلورهایی درآمده و فرآیند احتراق را ادامه می‌دهد، امروزه مرسوم‌ترین سوخت ها هستند، البته هنوز هم بسیاری از كشورها در تولید موشك‌های بالستیك، همچنان از سوخت‌های مایع استفاده می‌كنند.

یكی از مهمترین مزایای استفاده از سوخت‌های جامد به نسبت سوخت‌های مایع، ماندگاری این سوخت‌هاست. سوخت‌های مایع ماندگاری بسیار كمی داشته و باید بعد از مدتی حتما سوخت موشك تعویض شود اما سوخت‌های جامد چیزی در حدود ۹ سال ماندگاری دارند.

ایران؛ قدرت منطقه‌ای در تولید موشک‌های بالستیک

نكته دیگر اینكه زمان آماده­‌سازی موشكی كه از سوخت مایع برای احتراق و حركت موشك بهره می‌برد، بسیار بالاست و احتمال شناسایی و انهدام لانچر و موشك در همین حین(در دوران جنگ) زیاد است ولی این موضوع در مورد موشك‌هایی كه از سوخت جامد بهره می‌برند، صدق نمی‌كند و زمان آماده­‌سازی موشك‌های سوخت جامد برای پرتاب، بسیار كمتر است.

جمهوری اسلامی ایران با در اختیار داشتن انواع موشك‌هایی كه بالستیك عمل می‌كنند در ۲حوزه ضدكشتی و زمین به زمین، جزو قدرت‌های منطقه‌ای در تولید موشك‌های بالستیك است.

سجیل (۱ و ۲)، قدر (H، F و S)، قیام، شهاب ۳ و فاتح (در مدل های مختلف)، مشهورترین موشك‌های بالستیك ایران هستند و جمهوری اسلامی ایران توانسته این موشك‌ها را با اتكا به توان داخلی تولید كند.