تابناک نوشت: در روزهای اخیر، نزدیک ۱۵۰ هکتار از جنگل ها و مراتع شهرستان گیلان غرب استان کرمانشاه در نهمین آتش سوزی سال جدید این شهرستان در آتش سوخت. چهار روز پیش نیز در هجدهمین آتش سوزی گسترده در شهرستان فریدونشهر استان اصفهان، ۸۸ هکتار از جنگل ها و مراتع این شهرستان به آتش کشیده شد. هرچند دو مورد اخیر، به رغم حجم گسترده آتش، تنها بخش کوچکی از آتش سوزی های گسترده در طبیعت کشور است، فرصت مناسبی است تا چرایی وقوع این حوادث بررسی شود..
از بامداد روز پنجشنبه تا عصر جمعه، آتش‌سوزی گسترده در منطقه «بان گلین» و مناطق پیرامونی آن، سبب شد، بیش از ۱۵۰ هکتار از مراتع و جنگل های بلوط شهرستان گیلان غرب طعمه آتش شود و تحت تأثیر عواملی نظیر دمای بالای هوا، دسترسی دشوار به منطقه به دلیل صعب العبور بودن و وزش شدید باد عملیات اطفای آن بیش از ۳۰ساعت به طول بینجامد.
در همین رابطه، روابط عمومی فرمانداری شهرستان گیلان غرب، روز پنجشنبه با تشریح جزئیاتی از ابعاد آتش سوزی از مردم و نیروهای داوطلب برای کمک به مسئولین در جهت خاموش کردن آتش یاری خواست؛ اما با وجود کمک مردم و همه نهادهای دولتی، این آتش سوزی تا بعد از ظهر روز جمعه ادامه یافت.
کرم محمدی، فرماندار این شهرستان پس از خاموش شدن کامل آتش در روز جمعه و چرایی آتش گرفتن دوباره جنگل های این شهرستان به رسانه ها گفت: «از ساعت ۲۱ شب گذشته به علت سقوط کنده درختان سوخته، بار دیگر آتش از سمت جنوبی ارتفاعات سرکش در محورهای تنگه دیاره تا تنگ حاجیان و ارتفاعات مشرف بر دهستان حومه شعله ور شد که بلافاصله همه نیروهای مردمی، نظامی، انتظامی، بسیج، دستگاه های امدادی و خدماتی شهرستان به منظور مهار مجدد آتش بسیج شدند».
وی با بیان اینکه این آتش سوزی ساعت ۱۴ بعد از ظهر روز جمعه برای دومین بار مهار شد، گفت : «در مرحله دوم آتش سوزی بیش از ۵۰ هکتار دیگر از مراتع مشجر ارتفاعات زاگرس طعمه حریق شد که در مجموع از صبح پنجشنبه تا بعد از ظهر جمعه در دو مرحله آتش سوزی، بیش از ۱۵۰ هکتار از مراتع مشجر شهرستان در آتش سوخت».
فرماندار گیلان غرب در رابطه با دلایل وقوع این آتش سوزی های مکرر، عواملی نظیر خطای انسانی، گرمای هوا، وزش باد و صعب العبور بودن مناطق درگیر آتش را موثر دانست.
جدا از شهرستان گیلان غرب در استان کرمانشاه، یکی دیگر از شهرستان هایی که در سال جدید به ویژه روزهای اخیر با حجم بالایی از آتش سوزی مواجه شده، شهرستان فریدونشهر در غرب استان اصفهان است.
در این شهرستان نیز بنا به گفته مسئولین در سال جدید، تاکنون ۱۸ آتش سوزی رخ داده که جمعاً ۱۲۸ هکتار از مراتع و جنگل های این منطقه را نابود کرده است. آخرین آتش سوزی در این شهرستان به ۲۸ تیر بازمی گردد که در بر اثر آن ۸۸ هکتار از اراضی در آتش سوخت.
در رابطه با ابعاد و چرایی آتش سوزی در فریدونشهر، «امین حافظی»، مدیر کل منابع طبیعی شهرستان فریدونشهر به «تابناک» گفت: «تا کنون ۱۹ فقره آتش سوزی در مراتع و جنگل‌های شهرستان رخ داده که باعث تحمیل خسارت جدی به ۱۲۸ هکتار از مراتع و جنگل‌های شهرستان شده است.»
حافظی در مورد دلایل وقوع این آتش سوزی ها ادامه داد: « ما در شهرستان آتش سوزی با عامل طبیعی نداریم و بیشتر آتش سوزی‌های شهرستان بر اثر حضور گردشگران در منابع طبیعی و عدم اطلاع آنها از وضعیت و عدم رعایت نکات ایمنی توسط آنها رخ می‌دهد».
در همین رابطه «ناصر اسدی»، فرماندار شهرستان فریدونشهر نیز به «تابناک» گفت: «علی رغم تلاش‌ها و پیگیری‌های ما و آماده باش روستاییان، مرتع داران، دهیاری‌ها و کارکنان منابع طبیعی حجم زیادی از آتش سوزی در شهرستان فریدونشهر رخ می‌دهد که بخش عمده‌ای از آن به دلیل رعایت نکردن نکات ایمنی توسط گردشگران است».
فرماندار فریدونشهر اضافه کرد: «ما در فریدونشهر به دلیل صعب العبور بودن مراتع و جنگل‌ها و همچنین حجم بسیار پایین نیروی محیط‌بان (دو نفر) برای اطفای حریق در جنگل به شدت نیازمند بالگردهای آب پاش دائمی و نیروی بیشتر محیط بان هستیم که در این زمینه با نظر مساعد مسئولین استان در حال رسیدن به نتیجه مطلوب هسیتم. از سویی نیز گردشگران باید فرهنگ صحیح برخورد با طبیعت را داشته باشند و ما در این زمینه تلاش می‌کنیم تا بتوانیم آموزش و هشدارهای لازم را به آنها بدهیم».
بنا بر مطالب بالا و در جمع بندی، ذکر چند نکته ضروری است؛ نخست اینکه آتش سوزی در مراتع و جنگل های کشور، منحصر به یک منطقه جغرافیایی خاص نیست و این مشکل دامنگیر بخش گسترده ای از فضاهای مستعد آتش سوزی در کشور است که نیازمند بررسی دقیق در مورد چرایی وقوع آن و انجام اقدامات پیشگیرانه است.
با این حال، از مجموع دلایلی که در رابطه با آتش سوزی در جنگل های فریدونشهر و گیلان غرب حاصل می شود، مهم ترین دلایل عبارتند از: رعایت نکردن نکات ایمنی توسط گردشگران، نبود سیستم و نیروی نظارتی کافی و قوی در مراتع و جنگل های کشو ر(برای مثال فریدونشهر با ۱۵۰ هزار هکتار تنها دو محیط بان دارد)، صعب العبور بودن جنگل های زاگرس و نیاز ضروری آنها به بالگردهای آب پاش که موارد نامبرده، از جمله مهم ترین عوامل مستقیم در بروز چنین حوادثی است.
از سوی دیگر، یکی از عواملی که غیر مستقیم در بروز چنین حوادثی مؤثر است، فعالیت نامناسب دستگاه های فرهنگی کشور در زمینه اشاعه فرهنگ صحیح تفریح و گردش در طبیعت است. به بیان بهتر، اگر دقت شود شهرستان های فریدونشهر و گیلان غرب هر دو در فصل تابستان از حجم مسافر و گردشگر بالایی برخوردارند؛ برای مثال، شهرستان فریدونشهر با وجود اینکه ۴۰ هزار جمعیت دارد، بنا به گفته فرماندار این شهرستان همراه با آغاز تعطیلات تابستانی و تا کنون میزبان ۱۰۰ هزار گردشگر بوده است.
در بسیاری از موارد این گردشگران ضمن عدم رعایت نظافت طبیعت بدون توجه به آتش های روشن شده در مراتع و جنگل ها محل استراحت و تفریح خود را ترک می کنند که همین آتش، عاملی برای بروز آتش سوزی های گسترده است.
ناگفته پیداست که تلاش دستگاه های فرهنگی کشور در اشاعه فرهنگ صحیح گردشگری نیز می تواند نقش مهمی در کاهش بروز چنین حوادثی ایفا کند.
نظر شما