وحید فرازان منتقد سینما و تلویزیون در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به برنامه های تلویزیونی که قابلیت جذب مخاطب را دارند، بیان کرد: «خندوانه» یکی از این برنامه هاست که من گاهی قسمت هایی از آن را می بینم و حتی گاهی قسمت های قدیمی آن را که گفتگو با بعضی از چهره هاست نگاه کرده ام.
وی با اشاره به ویژگی های این برنامه و همچنین به روز بودن آن عنوان کرد: رامبد جوان به کارش مسلط است و شخصیت جناب خان نیز در این برنامه جا افتاده است. از طرفی این برنامه گاهی همزمان با موضوعات روز جامعه جلو می رود و اینها باعث شده مردم این برنامه را دوست داشته باشند و مدیر شبکه نسیم هم به خواست مخاطب احترام گذاشته است. اگر این روند ادامه نداشته باشد و یا این برنامه متوقف شود ممکن است این شبکه هم مخاطب خود را از دست بدهد.
مستندهای تلویزیونی بهتر از سریال ها
فرازان ادامه داد: این برنامه گروه موسیقی خوب و جنبه سرگرمی دارد و مخاطب جامعه امروز را که با مشکلات زیادی مواجه است، می خنداند. از طرف دیگر یکی از مشکلات برنامه ها و فیلم و سریال هایی که از رسانه ملی روی آنتن می رود بُعد پروپاگاندای آنهاست که «خندوانه» خیلی کمتر این مساله را داراست.
این منتقد سینما و تلویزیون با اشاره به پروپاگاندایی که در سریال ها وجود دارد، اظهار کرد: بیشتر سریال های تلویزیون از این پروپاگاندا خالی نیستند و همین باعث می شود مخاطب از آنها زده شود. به همین دلیل خود من بیشتر مستندهای تلویزیونی را می بینم، آثاری مثل «کاوش در اعماق خلیج فارس» اثری از علی عبدی پور بود که چندی پیش از شبکه سه و شبکه مستند روی آنتن رفت و کاری بسیار عالی و حرفه ای بود و فکر می کنم بازخوردهای خوبی هم دریافت کرده بود. مستندهای ایرانگردی جواد قارایی نیز آثار خوبی هستند و من آنها را هم می بینم.
فرازان با اشاره به اینکه در مستندها نگاه پروپاگاندا وجود ندارد، بیان کرد: فیلم و سریال های خارجی هم این پروپاگاندا را دارند اما مساله این است که حرف خود را به گونه ای بیان می کنند که مخاطب آن را پس نمی زند و اتفاقا جذب هم می شود. معنای هنر هم همین است که شما ابتدا مخاطب خود را جذب کنید و بعد پیامتان را ارایه کنید. درحالیکه در کشور ما نوعی بی هنری صورت می گیرد و مخاطب جدی گرفته نمی شود شاید هم نویسنده تلاش خود را انجام می دهد اما عده ای در تلویزیون مانع می شوند که نویسنده حرف خود را بزند.
«دورهمی» سوپاپ اطمینان تلویزیون است
وی اضافه کرد: بعضی از نویسندگان خود صداوسیما بیان می کنند که تلویزیون حدود ۶ درصد مخاطب دارد و باید فکر کرد که چگونه می توان این مخاطب را افزایش داد. همانطور که گفتم در کشورهای دیگر هم پیام های مورد نظر خود را ارایه می کنند اما به گونه ای که مخاطب از همان صحنه اول جذب فیلم و سریال می شود. به طور مثال سریال «هوملند» یک اثر کاملا سیاسی است اما ساختار آنقدر جذاب است که مخاطب از ابتدا تا انتها را نگاه می کند.
این منتقد و روزنامه نگار در واکنش به فیلم و سریال های دهه ۶۰ و پیام ها و شعارهایی که در برداشتند، تصریح کرد: دهه ۶۰ همه چیز به اقتضای زمان شعاری بود بنابراین اگر فیلم و سریال ها شعار می دادند برای مخاطب گل درشت و آزاردهنده نبود. مخاطب کنونی هوشیار است و در دسترس بودن ماهواره و انواع فیلم و سریال ها با زیرنویس و دوبله باعث شده است که بین آثار ایرانی و خارجی قیاس کند و ترجیح می دهد کمتر کارهای ضعیف و یا شعاری ببیند.
فرازان با اشاره به اینکه خودش بیشتر برنامه های شبکه نسیم را می بیند و کمتر سریال های تلویزیون را نگاه می کند، اشاره کرد: «دورهمی» را هم گاهی نگاه می کنم ویژگی این برنامه هم استندآپ کمدی های آن است و به نظرم در فضایی که همه چیز پروپاگاندایی است چنین کارهایی نوعی سوپاپ اطمینان است. اگر این برنامه ها نبودند همان چند درصد مخاطب تلویزیون هم ریزش داشت اما اکنون مخاطب به جای اینکه آثار مهران مدیری را از شبکه نمایش خانگی بخرد ترجیح می دهد خودش را رایگان در تلویزیون ببیند.
«کتاب باز» جذاب برای کتاب بازها
وی همچنین با اشاره به برنامه دیگر این شبکه با عنوان «کتاب باز» بیان کرد: «کتاب باز» با اجرای امیرحسین صدیق برنامه خوب دیگر این شبکه است که متاسفانه ساعت دقیق آن را نمی دانم و به طور تصادفی هر بار تماشایش کرده ام. صدیق بازیگر است و مخاطب از او خاطره هایی دارد به همین دلیل اجرایش به دل می نشیند. همچنین مهمانان خوبی هم به برنامه دعوت می کند و برای کسانی که به مطالعه علاقه دارند و به اصطلاح کتاب باز هستند برنامه خوب و جذابی است.
فرازان ادامه داد: شاید این برنامه نسبت به «خندوانه» و «دورهمی» مخاطب کمتری داشته باشد اما به دلیل فضا و حتی آیتم هایی که دارد مخاطبش را جذب می کند. البته شاید انتظار می رفت که چنین برنامه ای در شبکه چهار پخش شود که شبکه فرهیختگان است چون گاهی برنامه هایی درباره کتاب ساخته می شود که جذابیتی برای مخاطب ندارند.
وی درباره بعضی از برنامه های شبکه چهار نیز بیان کرد: البته شبکه چهار برنامه ای مثل «نقد موسیقی» با اجرای پیروز ارجمند دارد که مهمانان این حوزه را دعوت می کند. این شبکه برنامه «معرفت» را هم دارد که علی رغم اینکه از مخاطب خاص برخوردار است اما مورد توجه است. غلامحسین ابراهیمی دینانی در این برنامه درباره مسایل عرفانی حرف می زند که ممکن است تعصباتی هم نسبت به آنها وجود داشته باشد و بسیار خوب است که تلویزیون چنین کسی را به برنامه می آورد.
تابوشکنی خوب در رسانه ملی
این منتقد همچنین به «پریا» ساخته حسین سهیلی زاده که این شب ها از شبکه سه سیما پخش می شود، اشاره و بیان کرد: به نظرم با تولید این سریال نوعی تابوشکنی در سازمان صداوسیما صورت گرفت که خوب هم بود. پیش از این دور ایدز یک خط قرمز می کشیدند و شخص مبتلابه مستوجب نوعی عذاب بود اما این سریال نشان می دهد که ایدز هم مثل بیماری های دیگر است و باید درباره اش حرف زد.
وی با اشاره به قسمتی از سریال «پریا» عنوان کرد: در قسمت هایی از «پریا» از اینکه خانواده ها از مبتلایان حمایت نکرده اند سخن گفته می شود و اینها برای بالا بردن سطح آگاهی در جامعه مفید است. ممکن است در تئاتر و یا سینما نیز به چنین مسایل و موضوعاتی پرداخته شود اما تلویزیون بخش عمومی تری از جامعه را شامل می شود. خیلی از خانواده ها همانطور که گفته شد ایدز را گناه می دانستند و حالا این سریال روی ذهنیت ها تاثیر می گذارد و می تواند به روند درمان کمک کند و همچنین راه های انتقال را نشان می دهد تا خانوادها از رفت و آمدهای فرزندانشان بی خبر نباشند.
فرازان در پایان با اشاره به اینکه چند قسمت از سریال «پریا» را بیشتر ندیده است، تصریح کرد: آخرین سریالی که من در تلویزیون دیدم «پرده نشین» بود و بعد از آن دیگر کاری را دنبال نکردم اما «پریا» ساختار خوبی دارد و فکر می کنم، توانسته مخاطبش را هم جذب کند. این سریال هم جنبه آموزشی دارد و هم در مقایسه با سریال هایی که در چند ماه اخیر روی آنتن رفته اثر بهتری است.
نظر شما