جشنواره ملی یوز در بیارجمند خاتمه یافت/ یوز نماد محیط زیست ایران

خبرگزاری مهر، گروه استان ها: گردهمایی دوروزه همایش ملی یوز همزمان با چهارم و پنجم شهریور ماه۹۵، به میزبانی احمد آباد بیارجمند شاهرود در حالی برگزار شد که فعالان محیط زیست، کارشناسان، سخنرانان و مسئولان محیط زیست کشور و بومی، خطر انقراض یوزپلنگ آسیایی محور غالب مباحث بود.

فعالان محیط زیست و اعضای سازمان های مردم نهاد فعال در حوزه طبیعت و مشخصا حراست از یوزپلنگ آسیایی برای دومین بار در زیستکره توران شاهرود، آفریقای ایران و دومین زیستکره و اکوتون دنیا پس از سرنگیتی تانزانیا گردهم آمدند تا در همایشی دو روزه، راه های جلوگیری از انقراض این گونه نادر گربه سان را مورد بحث قرار دهند.

حفظ محیط زیست یکی از اولویت های زندگی ایرانیان

روستای احمد آباد بخش خارتوران بیارجمند شاهرود این بار نیز مانند سال گذشته مملو از جمعیت بود جمعیتی که نوید روزهای خوب برای حفظ محیط زیست را می دهد چرا که در سال های گذشته این مقوله در زمره اولویت های دورقمی زندگی مردم در ایران حضور داشت اما این بار محیط زیست و نگین انگشتری اش یعنی یوز آسیایی، بار دیگر نشان داد که دوران لوکس پنداشتن تفکرات محیط زیستی تمام شده و امروز، محیط زیست پیرامون مان اولویت است.

سمن های محیط زیستی امروز خطری را گوشزد می کردند که دوباره از تهدید به انقراض بدل شده و جانوری را نشانه گرفته که به گفته بسیاری از کارشناسان جمعیتش به ۶۰ قلاده نمی رسد و خشکسالی، کمبود غذا، کشتار تعمدی و غیر سهوی توسط انسان و سایر درنگان، تصادفات جاده ای و مرده زایی باعث شده تا روئیتش سخت ترین کار محیط زیستی در سال های اخیر باشد.

چه زیباست گردهمایی بیش از ۷۰۰دوستدار محیط زیست که همه برای یک هدف آمده اند و صدای قلبشان را می توان شنید که برای نگهداشتن نادرترین گونه بومی گربه سان ایران می طپد.

امیدواری برای تکثیر یوز آسیایی

همایش ملی یوز امروز میهمانان ویژه ای هم دارد مدیر پروژه یوز ایران و تنی چند از چهره های تلویزیون وسینما کیلومترها راه را طی کرده اند تا اینجا در روستای دور افتاده احمد آباد خارتوران گردهم آیند تا حمایت خود را از گربه سانی اعلام کنند که روزهای سختی را می گذراند و شاید امیدواری به روزهای آینده با اجرای طرح های زیست محیطی، امید تک تکشان باشد.

مدیر پروژه حفاظت یوز ایرانی در خلال این مراسم با اشاره به ضرورت حفاظت از این گونه نادر حیات وحش، گفت: یوز آسیایی در سال های اخیر به دلیل خشکسالی و مهاجرت برای یافتن غذا دچار مشکلاتی از قبیل تصادفات جاده شده که این امر جمعیت گونه در حال انقراض یوز را تحت تاثیر قرار داده است.

هومن جوکار با اشاره به تلاش ویژه محیط زیست و فعالان این حوزه در حفظ و حراست این گونه نادر، ابراز داشت: امیدواریم بتوانیم با اقدامات شایسته از تلفات بیشتر این گونه نادر جلوگیری کنیم و در مرحله بعد بتوانیم شاهد تکثیر این گونه جانوری باشیم.

یوز نماد محیط زیست ایران است

رئیس پارک ملی توران نیز در این همایش، گفت: خوشبختانه امروز یوزپلنگ به عنوان نماد حیات وحش در ایران شناخته شده است و پارک ملی توران به عنوان مهمترین خواستگاه یوزپلنگ آسیایی با تعداد ۷۰ الی ۱۰۰ قلاده محسوب می شود.

علی اکبر قربانلو درباره اقدامات صورت گرفته در زیستکره توران، بیان داشت: در چند سال اخیر با نصب دوربین های تله ای توانسته ایم تصاویر زیبا و بکری از منطقه به ثبت برسانیم و امروز نوید بخش این خبر هستیم که با هماهنگی وزارت راه مسیر پرخطر عبور یوز در جاده شاهرود-عباس آباد به طول تقریبی ۲۵کیلومتر فنس کشی می شود با این کار امیدواریم در کاهش تلفات این گونه در معرض خطر انقراض گامی برداریم.

وی افزود: در جشنواره یوز که به همت پارک ملی توران و موسسه حیات وحش میراث پارسیان و همکاری بخشداری بیارجمند، اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان، انجمن های محلی و شورای اسلامی روستای احمد آباد برگزار شد امیدواریم این امر فرصت مناسبی برای شناخت گردشگری اکوتوریسم در این منطقه فراهم کند و همپنین بتوان با معرفی و شناخت یوزپلنگ آسیایی در حفظ و پایش مطلوب و به حداقل رساندن تلفات یوز نقش موثری ایفا کنیم.

یوز حیوان منحصر به فردی است

یک فعال محیط زیست نیز در این همایش بیان داشت: اقدامات خوبی برای نجات یوز از مخاطرات جاده ای اندیشیده شده که نمونه آن در روگذر های جاده ای و فنس کشی راه ها مشاهده می شود اما باید بدانیم که برای آغاز تمام این طرح ها، نیازمند مطالعه و شناخت دقیق از این گونه نادر گربه سان هستیم.

محمدرضا مهاجری درباره ویژگی های یوز، بیان داشت: یوز گربه سانی بسیار ترسو با اخلاقی منحصر به فرد است یوز به دلیل حمله سایر گربه سانان بسیار در معرض خطر است و به دلیل جثه کوچک همواره مظلوم واقع می شود لذا باید توجه داشت که این موجود محتاط از گذرگاه های تنک، تاریک و زیرزمینی مانند تونل های راه آب و ... می ترسد پس ارائه طرح های زیرگذر برای این جانور منتفی است.

وی افزود: از سوی دیگر پنجه این حیوان در برخورد با آسفالت سرد شب هنگام، غروب و یا سپیده دم، به وی احساس لذت می دهد و این جانور دوست دارد شکم خود را صبحگاهان بر روی آسفالت قرار دهد تا بدنش را خنک کند و زمانی که نور اتومبیلی به چشمانش برخورد می کند متاسفانه نمی تواند حرکت خاصی را برای عدم برخورد انجام دهد لذا شناخت این موارد به ما کمک می کند تا با قرار دادن سنسور های هوشمند، چراغ خطر، تابلوهای هشدار دهنده و ... از مخاطرات محیطی برای یوز جلوگیری کنیم اما متاسفانه این اقدامات تا بحال صورت نگرفته است.

دولت به فکر پروژه یوز باشد

این فعال محیط زیست درباره فشار مالی طرح های حمایتی از یوز، گفت: پروژه جهانی یوز اعتبارات ارزی و دلاری ویژه ای داشت که متاسفانه بر اثر تحریم ها این اعتبارات بلوکه شدند و یوز از این بازی سیاسی ضرر دید و دقیقا از همان زمان تلفات یوزهای آسیایی به یکباره 10 برابر شد که امیدواریم تلاش مسئولان در آزادسازی تمام این پول ها موثر واقع شود.

مهاجری درباره گروه های داوطلب حمایت کننده از یوز هم بیان داشت: امروز مردمی در این مکان حضور دارند که داوطلبانه زندگی شان را وقف یوز کرده اند افرادی مانند کوشکی، نجفی و ... که حتی با خودروی شخصی شبانه روز در کنار جاده ها کشیک می دهند تا از یوزهای مراقبت کنند لذا دولت باید قدردان این افراد باشد و حدالامکان برای پروژه یوز مبالغ قابل توجهی را کمک رسانی کند.

وی افزود: امروز تکنولوژی تکثیر یوز که امری بسیار سخت است تنها دردست برخی کشورها مانند امارات متحده عربی است که ما انتظار داریم این مهم به زودی در کشورما نیز رواج یابد چرا که دو یوز به نام های دلبر و کوشکی را قریب به دو سال در تهران نگهداری می کنیم و هنوز این جفت صاحب توله نشده اند البته باید گفت یوز سخت ترین نوع جفتگیری را دارد و از سوی دیگر بالاترین آمار مرده زایی گربه سانان را به خود اختصاص داده است اما به هرحال باید کاری کرد.

یوز نیازمند حمایت مردمی

بخشدار بیارجمند نیز در این مراسم با اشاره به اقدمات صورت گرفته در حفاظت این گونه نادر جانوری، گفت: خوشبختانه سازمان های مردم نهاد و فعالان محیط زیست دغدغه انقراض این گونه جانوری نادر را بهتر از مسئولان دارند و این امر به ترویج فرهنگ سازی در حفظ و حراست از گونه های حیوانی در خطر انقراض به خصوص برای نسل های بعد بسیار درخور توجه است.

روح الله کریمی درباره دیدگاه مثبت مردم بیارجمند نسبت به محیط زیست نیز بیان داشت: مردم منطقه دوستدار محیط زیست هستند و نگرانی تصادفات جاده ای، انقراض گونه یوز و سایر جانوران در خطر انقراض را درک می کنند و ما نیز به دنبال آن هستیم که امروز هر خانواده یک محیط بان را در خود پرورش دهد.

وی ادامه داد: محیط زیست امروز دغدغه مردم حاشیه کویر است و به ویژه در بیارجمند که خاستگاه یوز آسیایی است این مهم به وضوح دیده می شود.

آغاز طرح نگهداری از یوز

جشنواره ملی یوز در حالی به خط پایان رسید که آغاز طرح هایی مانند مطالعات یوز + ۱۰ و خط سیر حرکتی یوز در شرق کشور ماحصل این جشنواره ملی دو روزه بودند که درباره آنها بحث و تبادل نظر شد.

در نهایت باید گفت یوزهای آسیایی در دوران سختی به سر می برند و اگر کاری برایشان صورت نگیرد دوران سیاهی را در پیش خواهند داشت و امکان تکرار شدن خاطرات سال سیاه۹۴ که در آن هر دو ماه یکبار خبر تلفات جاده ای یوزها به گوش می رسید، بیش از هر زمانی به ما نزدیک است.

زیستکره توران شاهرود به عنوان یکی از خاستگاه های این گونه نادر در جوار قربانگاه حیات وحش ایران یعنی محور تهران-مشهد قرار گرفته است و برگزاری جشنواره هایی از این دست شاید بتواند در هوشیاری مردم نسبت به انقراض یوز آسیایی که امروز جمعیتش حتی سه رقمی نیز، نیست موثر باشد.