توزیع فله‌ای کیسه‌ پلاستیکی در فروشگاه‌های زنجیره ای متوقف می‌شود

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست، جلسه بررسی پیش نویس ضوابط محیط زیستی کاهش و حذف تدریجی مصرف کیسه های پلاستیکی با حضور معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد.

ابتکار در این جلسه ضمن تاکید بر ضرورت برنامه ریزی برای کاهش و حذف تولید کیسه های پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف با پایه هیدروکربوری و جایگزینی آنها با محصولات سازگار با محیط زیست، گفت: از مدت ها قبل در همکاری با سازمان ملی استاندارد، پروژه ای به منظور تعریف شاخص ها و استانداردهای این مواد تحت عنوان بارکد یا لیبل سبز آغاز به کار کرده است.

معاون رئیس جمهور اشاره ای هم به تاثیر مخرب و سوء استفاده از کیسه ها و ظروف پلاستیکی و یکبار مصرف بر سلامت افراد داشت و اظهار کرد: مذاکره با اصناف مختلف همچون صنف نانوایان برای حذف این ماده مخرب بر سلامت مردم باید در دستور کار قرار گیرد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: ضروری است از وزارت صنعت، معدن و تجارت خواسته شود تا گزارشی از میزان تولید و عرضه سالانه کیسه های پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف با پایه هیدروکربوری، در حال حاضر و پس از طی بازه زمانی مشخص شده از اجرای ضوابط مذکور، جهت مقایسه و بررسی میزان موفقیت طرح ارائه دهد.

وی بر لزوم تخصیص مشوق هایی برای حذف تولید این محصولات تاکید کرد و افزود: در صورت عدم جایگزینی تولید، محصولات پلاستیکی تولیدی باید صادر شوند. 

بنابراین گزارش، سعید متصدی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با ارائه گزارشی از اقدامات صورت گرفته در زمینه کاهش مصرف کیسه های پلاستیکی و حذف تدریجی آن ها از چرخه تولید و مصرف، گفت: مهم ترین و بهترین روش جهانی در این زمینه، آموزش و ارائه راهکارهایی برای عدم استقبال متقضیان از این کیسه ها است.

وی با اشاره به همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و تحقیق انجام شده در خصوص مصرف کیسه های پلاستیکی تحت عنوان «اقدام مشارکتی برای کاهش مصرف بی رویه کیسه پلاستیک برای ارتقای سلامت مردم و محیط زیست و نقش فروشگاه های بزرگ در تغییر رفتار مردم» از قرار گرفتن این موضوع در دستور کار سیزدهمین جلسه کارگروه ملی مدیریت پسماندها و ارائه و تصویب نتایج طرح تحقیقاتی مذکور خبر داد.
متصدی افزود: در همین راستا تشکیل جلساتی با نمایندگان اتحادیه فروشگاه های زنجیره ای و سایر فروشگاه های به منظور بررسی راهکارهای موجود در این زمینه در دستور کار قرار گرفت و در نهایت پیش نویس "ضوابط محیط زیستی کاهش و حذف تدریجی مصرف کیسه های پلاستیکی" تهیه و تدوین شد.

مصرف روزانه ۲۱ تن کیسه پلاستیکی در میادین میوه و تره بار شهر تهران

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: طی مطالعه اخیر که با همکاری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شد، مشخص شد میزان مصرف کیسه های پلاستیکی تنها در میادین میوه و تره بار شهر تهران روزانه ۲۱ تن است.

متصدی با بیان اینکه کیسه های پلاستیکی عمدتا فقط برای حمل مواد از مغازه به ماشین و یا منزل استفاده می شوند، اظهار کرد: حدود ۹۶ درصد از تمامی کیسه های پلاستیکی بلافاصله بعد از مصرف دور ریخته می‎شوند و فقط بخش ناچیزی از آن ها مجددا مصرف می شوند. 

وی خاطرنشان کرد: تحقیقات نشان می دهد که طول عمر استفاده از کیسه های پلاستیکی حدود ۱۲ دقیقه است و این در حالی است که تجزیه آن ها چند قرن طول می کشد. ضمن آنکه امکان تجزیه کامل و بازگشت آن ها به طبیعت نیز وجود ندارد.

این مسئول افزود: با در نظر گرفتن جمیع شرایط، مقرر شد برنامه سه ساله کاهش مصرف کیسه های پلاستیک به میزان ۵۰ درصد و پیشنهاد اقدامات لازم برای دسترسی به این هدف تهیه و تدوین شود.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست اهداف برنامه ملی کاهش مصرف کیسه پلاستیک در ایران را طی سال های ۹۸-۹۵ کاهش میزان مصرف و تولید زباله کیسه پلاستیک، همچنین کاهش پراکندگی کیسه پلاستیک در محیط زیست دانست و افزود: برای دستیابی به این اهداف برنامه هایی برای تشویق به اجتناب از مصرف تا حد امکان، به همراه بردن ساک خرید شخصی چند بار مصرف و استفاده مجدد از کیسه های پلاستیکی تهیه و تدوین شده است.

آغاز طرح منع توزیع رایگان کیسه های پلاستیکی در تمامی فروشگاه ها از ابتدای سال ۹۸

متصدی ادامه داد: طی دو دهه اخیر، هر ساله کشورهای بیشتری در همه قاره ها، اعم از کشورهای توسعه یافته و هم در حال توسعه از طریق ترکیب روش های آموزشی، تشویقی و محدودیت های قانونی، تلاش هایی جهت مدیریت مصرف آن انجام داده اند تا جایی که در اکثر کشورهای اروپایی توزیع رایگان کیسه پلاستیک ممنوع است و این در حالی است که تاکنون به دلایل مختلف، اقدام جدی و موثری برای کاهش مصرف بی رویه و نامناسب آن در کشور صورت نگرفته است و این در حالی است که کشورهایی چون بنگلادش پیشتر به این موضوع توجه کرده و ممنوعیت استفاده دارند.

وی افزود: لازم به ذکر است که تجارب کشورهای مختلف از قبیل چین، انگلیس و ایرلند نشان می دهد تنها با غیر رایگان کردن ارائه کیسه پلاستیک در مدت یک سال، کاهش چشمگیر مصرف کیسه های پلاستیکی گزارش شده است.

این مسئول، تخفیف در فاکتور فروش به میزان ۵ درصد به بالا، عدم توزیع کیسه های پلاستیک به صورت فله، تعیین تعداد کیسه پلاستیک قابل تحویل به مشتریان، به ازای خرید مقدار کالای مشخص، اخذ بخشی از قیمت کیسه پلاستیکی تحویلی به مشتری، برداشتن تبلیغات فروشگاه های زنجیره ای از روی کیسه پلاستیک، در راستای حرکت در جهت کاهش و حذف تدریجی مصرف کیسه پلاستیک در فروشگاه های زنجیره ای، استفاده از کانترهایی که توزیع پلاستیک نمی کنند اما در ازای آن ۵ درصد تخفیف می دهند و سرعت حرکت مشتریان برای خروج از کانترها را بالا می برند، جایگذاری ترولی هایی با تقسیم بندی مناسب جهت مشتریانی که خودرو دارند و می توانند اجناس خریداری شده را بدون استفاده از کیسه پلاستیک به خودروی شخصی خود منتقل نمایند، منظور نمودن امتیازاتی بر روی کارت عضویت باشگاه فروشگاه های زنجیره ای، در صورت عدم دریافت کیسه پلاستیک و در نهایت، در نظر گرفتن جوایزی برای آن ها، توزیع جایگزین برای کیسه پلاستیک، از جنس پارچه ای با توجه به صرفه اقتصادی و میزان قیمت تمام شده را از جمله راهکارهای پیشنهادی برای حذف کیسه های پلاستیکی اعلام کرد که در جلسات متعدد مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفته است.

تشکیل کمیته هماهنگی و نظارت بر مصرف کیسه های پلاستیکی در اتحادیه کشوری فروشگاه های زنجیره ای

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به استقبال و همکاری فروشگاه های زنجیره ای و اتحادیه کشوری آن، گفت: تشکیل «کمیته هماهنگی و نظارت بر مصرف کیسه های پلاستیکی» در اتحادیه کشوری فروشگاه های زنجیره ای برای پیگیری این موضوع بیانگر همین همکاری است.

متصدی با بیان اینکه در حال حاضر تهیه و تدوین پیش نویس«ضوابط محیط زیستی کاهش و حذف تدریجی مصرف کیسه های پلاستیکی» در ۱۲ ماده به پایان رسیده است، گفت: ضوابط مذکور مطابق وظایف کارگروه ملی مدیریت پسماندها و به استناد بند ۱ ماده ۴ قانون مدیریت پسماندها موضوع مصوبه بیست اردیبهشت ماه ۱۳۸۳ هیات وزیران و ماده ۳ آیین نامه اجرایی قانون مدیریت پسماندها موضوع مصوبه ۵ مردادماه ۱۳۸۴ هیات وزیران تهیه و تدوین شده است. 

به گفته وی، بر اساس این ضوابط، واحدهای تولید کننده کیسه های پلاستیکی موظف به کاهش سالیانه ۱۰ درصد از تولید محصولات پلاستیکی خود و جایگزینی آن ها با محصولات سازگار با محیط زیست هستند.

این مسئول ادامه داد: در همین راستا، استفاده از هر گونه کیسه پلاستیک و ظروف یکبار مصرف با پایه ترکیبات هیدروکربوری در کلیه دستگاه های موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری (دستگاه های دولتی) ممنوع است و دستگاه های اجرایی موضوع ماده ۵ مکلف هستند خریدهای خود را از واحدهای تولید کننده ای که با تغییر فناوری، موجبات توسعه تولید محصولات سازگار با محیط زیست را فراهم می نمایند، در اولویت قرار دهند.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: همچنین فروشگاه های زنجیره ای موظفند طی دو سال پس از تصویب این ضابطه مصرف کیسه های پلاستیکی خود را به میزان ۵۰ درصد کاهش داده و یا با محصولات سازگار با محیط زیست جایگزین نمایند و در همین راستا توزیع رایگان کیسه های پلاستیکی در فروشگاه های زنجیره ای یکسال پس از اجرای این ضابطه و در فروشگاه های غیر زنجیره ای مشمول بند ۳ ماده ۱ این ضوابط، از سال سوم اجرای این ضابطه ممنوع می شود.

متصدی همچنین از ممنوعیت انجام تبلیغات تجاری از طریق درج و الصاق بر روی کیسه های پلاستیکی خبر داد و افزود: وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز مکلف است نسبت به ارائه گزارش سالیانه میزان کاهش و حذف تدریجی کیسه های پلاستیکی به سازمان اقدام کند.

وی گفت: در همین راستا، وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و سایر رسانه هایی که نقش اطلاع رسانی دارند و همچنین دستگاه های آموزشی و فرهنگی و سازمان های مردم نهاد، نسبت به اطلاع رسانی و آموزش خطرات زیست محیطی و سلامت کیسه های پلاستیکی و تشویق جایگزینی آن با سازگار با محیط زیست اقدام کند.