رقابت ترکیه، هند و چین برای واردات ریل به بازار ایران

همزمان با اعلام راه اندازی واحد ۴۰۰ هزار تنی نورد ریل در ذوب آهن اصفهان، مدیرعامل شرکت کاردمیر ترکیه از ارسال اولین محموله ریل تولیدی این شرکت به ایران خبر داد، مدیر عامل این شرکت اعلام کرد که ۴۰ هزار تن از قرارداد ۱۳۵ هزار تنی این شرکت با ایران تولید شده و مبلغ این قرارداد هم رقمی حدود ۸۰ میلیون یورو است (تقریباً ۶۰۰ یورو بر هر تن) که از طریق مبادله با نفت تسویه خواهد شد.

به گزارش تیتر شهر، از سوی دیگر هند نیز مدعی قرارداد بزرگ صادرات ریل به ایران است، در آوریل۲۰۱۴ مطبوعات هندی از انعقاد یک قرارداد صادراتی ۲۵۰  هزار تنی ریل توسط شرکت دولتی  SAIL هند با ایران خبر دادند؛ البته درهمین شرایط ذوب آهن در حال نصب نورد خریداری شده از شرکت کوتنر آلمان بود. داستان به همین جا ختم نمی شود در آگوست ۲۰۱۶ شرکت فولاد و انرژی جیندال هند هم از آغاز بارگیری ریل به مقصد ایران خبر داد و هم اکنون هم یک پروژه یک صد میلیون دلاری برای بهبود نوردهای ریل و صادرات به بازار های ایران، بنگلادش، ویتنام را دنبال می‌کند.       

 به جز دو کشور هند و ترکیه، چین هم به ایران صادرات ریل دارد، بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی حدود ۴۰ هزار تن ریل طی ۶ ماه اول سال از چین وارد شده است. حال سوال این است که ریل مورد نیاز برای خطوط راه آهن ایران چقدر است که هند، ترکیه و چین برای صادرات ریل به ایران با یکدیگر رقابت می کنند؟  

 در حالی که نیاز کشور به ریل بیش از ۱۰۰ هزار تن درسال نیست طی سال ۹۴ حدود ۶۷ هزار تن ریل و سال ۹۳ هم حدود ۴۴ هزار تن به کشور وارد شد. البته نیاز کشور به توسعه شبکه ریلی و بازسازی خطوط قدیمی را نمی توان نادیده گرفت اما بالا بودن هزینه ها موجب شده که میزان مصرف واقعی ریل و یا تقاضای واقعی در ایران محدود شود.

نگاهی به هزینه های مورد استفاده برای ایجاد هر کیلومتر خط جدید ریلی نشان می‌دهد که هر کیلومتر خط بین ۵ تا ۷ میلیارد تومان هزینه در بردارد و برای یک خط هزار کیلومتری جدید به طور میانگین۶ هزارمیلیارد تومان سرمایه نیاز است بنابراین با در نظر گرفتن قراردادهایی که تاکنون جهت خرید ریل نهایی شده طی چند سال آینده نیز کشور نیازی به خرید ریل بیشتر نخواهد داشت.

البته شرکت راه آهن جمهوری اسلامی معتقد است که نیاز کشور بیش از حجم قراردادهای کنونی است و هنوز هم امکان خرید تولیدات ذوب آهن وجود دارد با این حال آمار واردات صورت گرفته از شرکت‌های ترکی و هندی موجب ایجاد نگرانی در صنعت فولاد شده است.

در شرایط کنونی و با توجه به سرمایه گذاری بالای ذوب آهن در ساخت کارخانه نورد ریل که بخش عمده آن در زمان تحریم و مشکلات انتقال ارز و ارسال قطعات کارخانه از آلمان صورت گرفته، به نظر می رسد که توسعه راه آهن سراسری کشور و همچنین تولید ریل توسط تولید کننده داخلی هم به صرفه تر است و هم پیشرفت صنایع ریلی ایران راه به همراه دارد.