خبرگزاری مهر- گروه استانها: خبر درگذشت مداح نامی و اسطوره بی‌مانند ستایشگری اهل‌بیت صبح امروز دلدادگان اهل بیت و جامعه فرهنگی و دینی کشور را سوگوار کرد.
اسطوره تمام‌نشدنی و بی‌مانندی که سال‌ها در مسیر ترویج فرهنگ ایرانی - اسلامی گام برداشت. اگرچه او چهره‌ای شناخته‌شده در بین آذری زبانان است اما متعلق به همه مردمی است که سال‌ها با نوای دل‌نشینش انس داشته‌اند.سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی مداح برجسته جهان اسلام همواره اخلاص را به‌عنوان بهترین ابزار برای دل‌نشین کردن هنر می‌دانست و بر این موضوع تأکیدداشت و آن را به همه شاگردانش توصیه می‌کرد.استاد سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی معتقد بود آن دسته از نواهای مذهبی که برخاسته از دل هنرمند باشد، بر ریشه هر انسانی اثر می‌گذارد و او را به حرکت وامی‌دارد.
سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی تنها در استان اردبیل و منطقه آذربایجان شهرت نداشت. بیشتر مردم خصوصا اهالی فرهنگ و هنر و خانواده بزرگ مداحان، ستایشگران اهل‌بیت، فعالان هیئت‌ها و مساجد و دوستداران اهل‌بیت عصمت و طهارت و بزرگان موسیقی او را می‌شناختند. تا جاییکه شنیدن نوحه‌هایش در محرم و صفر بسیاری از عاشقان خاندان عصمت و طهارت به اردبیل رهسپار می‌شدند تا با نوحه‌های استاد سلیم شور حسینی را در قلب و روحشان تقویت کنند.صدای خوش در خاندان استاد سلیم از پدر گرفته تا برادرانش ارثیه‌ای عاشورایی بود. نوایی که هدیه‌ای الهی بود تا این لحن نینوایی در راه عاشورا دل‌های مشتاقان کربلا را رهسپار کوی یار کند. سلیم اذان می‌گفت، نوحه می‌خواند و دل هر شنونده‌ای را آسمانی می‌کرد.
سلیم مؤذن‌زاده فرزند اولین اذان‌گویی است که صدایش از رادیو ایران شنیده شد. خاندانی که نسل در نسل اذان و تکبیر گفته‌اند و برای مردم نوحه و مرثیه خوانده‌اند.
پدرش اذان گوی بزرگی بود اما بانگ اذان سلیم هم کم از صوت پدر نداشت. برادرش رحیم، شیخ المؤذنین هم تأثیرگذار ترین اذان را برای جهان اسلام گفت.رحیم مؤذن‌زاده اردبیلی چند سال پیش از جمع ما رفت و امروز برادرش سلیم نیز به او پیوست.
حالا در فقدان او جمله معروف استاد سلیم در گوشمان تکرار می‌شود که «این حنجره وقف اربابمان امام حسین (ع) است.»
زندگی نامه استاد
سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی متولد ۱۳۱۵ شهر اردبیل بود، او دوم آذر ماه ۱۳۹۵ در خانه اش درگذشت.
استاد سلیم مؤذن‌زاده که بیشتر نوحه‌هایی را به زبان ترکی آذربایجانی سروده است، به زبان‌های فارسی و عربی نیز تسلط داشت. پدرش شیخ عبدالکریم مؤذن‌زاده اردبیلی نخستین مؤذن رادیوی ایران بود و برادرش رحیم مؤذن‌زاده اردبیلی نیز از مؤذنان صاحب‌نام جهان اسلام است.
شیخ فرج، پدربزرگ سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی، قدیمی‌ترین مؤذن کشوراست که به گفته سال‌خوردگان، صدای اذان شیخ فرج را ساکنان روستاهای واقع در حاشیه سه فرسنگی شهر اردبیل سحرگاهان از بام مسجد زینال در مرکز شهر می‌شنیده‌اند.
شیخ عبدالکریم، فرزند شیخ فرج هم نخستین مؤذن ایرانی است که نوای اذان دل‌نشین او شهرت جهانی دارد. استاد سلیم، درباره پدرش گفته است: «او در سال ۱۳۲۱ خورشیدی به‌قصد زیارت بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) عازم مشهد مقدس می‌شود و در بین راه شبی را در منزل یکی از دوستان خویش در تهران سپری می‌کند. ازآنجایی‌که شیخ عبدالکریم عشق مؤذنی داشته سحرگاه به پشت‌بام منزل واقع در خیابان عین الدوله رفته و ندای توحیدی اذان را سر می‌دهد.امام جماعت وقت مسجد سلطانی (امام فعلی) صدای اذان او را از دور شنیده و قبل از ظهر سراغ او را از تمام خانه‌های اطراف می‌گیرد.
به او می‌گویند که شیخی از اردبیل آمده و در خانه «مطلب بلوری» مهمان است و با درخواست امام جماعت، ظهر همان روز «شیخ عبدالکریم» در پشت بلندگوی مسجد قرارگرفته و نوای ملکوتی «اشهدان لااله‌الاالله» را به گوش مردم می‌رساند.
او پس از بازگشت از زیارت مشهد در تهران ماندگار شده و مؤذن مسجد سلطانی می‌شود به‌طوری‌که تا سال ۱۳۲۹ خورشیدی که دار فانی را وداع گفت صدای اذان وی روزی سه بار از رادیو واقع در میدان ارک تهران پخش می‌شده است».
استاد سلیم هم چنین درباره صدای خوش در خاندان مؤذن‌زاده گفته : «صدای خوش یک امر موروثی در خانواده ماست. ابوی در عزای حسین (ع) نوحه می‌گفت و نوحه می‌خواند، اما چیزی که او را در درجه‌ای برتر قرار می‌دهد، آشنایی کامل او به موسیقی است، او در ردیف و گوشه‌های موسیقی ید طولایی داشت و ما را نیز آموزش می‌داد. من هر چه در این زمینه یاد گرفته‌ام از ابوی است. ایشان آموزش موسیقی را درنهایت دقت و ملاطفت به ما یاد می‌دادند.»
وی که خود علاوه بر حفظ روش‌های قدیمی، سبک‌های جدیدی با اصالت فرهنگی را در نوحه‌خوانی و مداحی ابداع کرده است، گفته: «صدای من در برابر صدای پدرم مانند قطره‌ای است در مقابل دریا.ما در دوران کودکی در مکتب میرزا عزیز درس می‌خواندیم که مکتبی بود واقع در منطقه یساول. مداحان بسیاری در آنجا مشغول تحصیل بودند: حاج محمد تمدن، حاج رحیم مؤذن و دیگران. درواقع، رفتن به آن مکتب و تحصیل در آن به‌مثابه تحصیل در دانشگاه بود، چراکه میرزا عزیز، هم ادب و ایمان می‌آموختند و هم موسیقی و آواز یاد می‌دادند.هر کس صدای خوبی داشت و به آن مکتب می‌آمد، باید با دستگاه‌های موسیقی هم آشنایی پیدا می‌کرد تا در کارش موفق باشد و نیز مقاتل مستند را مطالعه می‌کرد».
سلیم مؤذن‌زاده درباره خاطرات خود با اساتید موسیقی ایرانی گفته است: «من در محضر استاد جلیل شهناز بوده‌ام و از محضر تاج اصفهانی استفاده کرده‌ام. از مرحوم اقبال آذر هم استفاده‌ها کرده و حظ‌ها برده‌ام. در سفری که به باکو داشتم، با اساتید موسیقی آذربایجان که واقعا استاد صدا و آواز هستند، دیدار داشتم. هابیل علی‌اف و آقاخان عبداله‌اف از صدای من تعریف می‌کردند و من هم همه این‌ها را مدیون توجه حضرت سیدالشهدا هستم.«
استاد سلیم «خداحافظ ای آنام باجی آغلاما یانا یانه...» را دوست داشتنی‌ترین اثری دانسته که برای اباعبدالله الحسین مداحی کرده است.
به‌واسطه شهرت استاد سلیم مؤذن‌زاده او در مراسم ختم حیدر علی‌اف رئیس‌جمهور پیشین جمهوری آذربایجان برای اجرای مرثیه‌سرایی دعوت شد.
هم چنین از استاد بیش از دو هزار عنوان نوار کاست نوحه و مرثیه‌سرایی به زبان‌های ترکی، فارسی و عربی آرشیوشده است.
تجلیل رئیس‌جمهور از استاد مؤذن‌زاده اردبیلی
حسن روحانی رئیس‌جمهوری در تاریخ ۳۰ مردادماه ۱۳۹۳ از استاد سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی تجلیل و از سال‌ها تلاشش در حوزه فرهنگ دینی تقدیر کرد. این تجلیل در دومین روز از هفتمین سفر استانی دکتر روحانی و در جمع ایثارگران و برگزیدگان استان اردبیل صورت گرفت و استاد مؤذن‌زاده اردبیلی در این مراسم به اجرای مداحی و مرثیه‌سرایی در وصف حضرت اباعبدالله الحسین (ع) پرداخت.
رئیس جمهور در مراسم تجلیل از استاد مؤذن‌زاده اردبیلی گفت: «مجلس امروز، عجب مجلسی شد که از ابتدا تا انتهایش نام اباعبدالله الحسین(ع) جاری شد.»
۱۶:۰۸ - ۱۳۹۵/۰۹/۰۲
نظر شما