انتخاب تیلرسون ممکن است باعث بهبود روابط آمریکا با ایران شود

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - فاطمه محمدی پور: هر چه به زمان ورود «دونالد ترامپ» به کاخ سفید نزدیک‌تر می‌شویم، کابینه مدنظر او برای چهار سال‌ آتی ریاست‌جمهوری کامل‌تر می‌شود.

اما آنچه بیش از همه به چشم می‌آید، انتخاب افراد و شخصیت‌ها برای سمت‌های وزارتی است که حضورشان در این پست‌ها به مانند حضور ترامپ در مقام ریاست جمهوری تا حدود زیادی دور از انتظار به نظر می‌آید. با انتخاب «رکس تیلرسون» به سمت وزارت خارجه که تا پیش از این رئیس یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های نفتی در جهان بود، باید کابینه تاکنون شکل گرفته ترامپ را مجموعه‌ای از میلیاردرها، سرمایه‌داران و ژنرال‌هایی دانست که قرار است تا چند ماه دیگر وارد عرصه سیاسی ایالات متحده شوند.

آنچه بیش از همه در میان اسامی مطرح شده از سوی ترامپ برای پست‌های کابینه به چشم می‌خورد، حضور ژنرال‌ها و شخصیت‌های نظامی است. البته تمایل ترامپ به این مساله در دوران مبارزات انتخاباتی نیز بخوبی مشهود بود. وی اواخر ماه سپتامبر در اظهارنظری گفت که به نیروهای نظامی و ژنرال‌ها اعتقاد ویژه‌ای دارد. باید گفت که حضور همین افراد باعث بروز نگرانی‌هایی شده است زیرا اظهارات و نقل قول‌های آنها در گذشته سابقه خوبی از آنها در ذهن آمریکایی‌ها برجای نگذاشته است. به عنوان مثال ژنرال کلی از جمله شخصیت‌هایی بود که طی چند سال گذشته همواره با بسته شدن زندان گوانتانامو مخالف بوده است.

در خصوص این موضوعات خبرنگار مهر گفتگویی با «میخائیل هولینگ ورث» استاد علوم سیاسی دانشگاه آلابامای جنوبی آمریکا انجام داده است که در ادامه می آید.

*به نظر شما ترامپ چه کسی را به عنوان سفیر ایالات متحده درسازمان مل معرفی میکند و چرا؟

به نظر من «دونالد ترامپ»، « نیکی هالی» را به عنوان سفیر ایالات متحده در سازمان ملل که مهمترین پست سیاسی در امور بین الملل بعد از وزیر امور خارجه است معرفی می کند. دلیل انتخاب «نیکی هالی» از سوی ترامپ این است که وی  از اسرائیل حمایت کرده و تاکنون فعالیت های سیاسی موفقیت آمیز داشته است. وی مثل بقیه جمهوریخواهان خیلی محافظه کار نبوده و برای موقعیت های دیگری چون معاونت ریاست جمهوری نیز نامزد شده است.

*این موضوع که چه کسی وزیر امور خارجه آمریکا خواهد بود چه تاثیری بر روابط آمریکا با ایران دارد؟

موضوع انتخاب وزیر امور خارجه در هر کشوری یک موضوع بسیار مهم و دشوار است. در حال حاضر و پس از مشورت بسیار ترامپ «رکس تیلرسون» را به عنوان وزیر امور خارجه معرفی کرده است. اما کارشناسان سیاسی و تحلیل گران در مورد این تصمیم ترامپ کمی نگران هستند زیرا وی رئیس اجرایی شرکت «اکسون موبیل» است و تجربه وی در برخورد با کشورها به محیط کسب و کار وی محدود شده است.

می توان گفت تیلرسون تجربه و آشنایی کافی با آنچه وزیر امور خارجه باید انجام دهد ندارد. در مورد تایید وی نمی توان نظر قطعی داد و ابقای آن به عنوان وزیر امور خارجه به عملکردش بستگی دارد. به نظر من انتخاب او تاثیری منفی بر روابط امریکا با ایران نخواهد داشت. تیلرسون به طور کلی مخالف تحریم ها بوده و آنها را ابزار جغرافیایی بی اثر می داند.

به احتمال زیاد بار دیگر تحریم ها عیله ایران اعمال نخواهد شد زیرا اروپا با ترامپ در این مسیر همراهی نمی کند. ایران سفارش خرید هواپیما از شرکت های بوئینگ و ایرباس را داده  و بار دیگر به اقتصاد بین المللی بازگشته است. باید گفت که تاکنون ایران توافق هسته ای را که با دولت اوباما منعقد ساخته نقض نکرده است. من انتظار ندارم که تیلرسون اقدامی منفی علیه ایران انجام دهد. من فکر می کنم او روابط نزدیک تر اقتصادی با ایران برقرار خواهد کرد. درست است که ترامپ مخالف توافق هسته ای با ایران است اما به نظر من او واقعا اقدامی علیه توافق انجام نخواهد داد.

*بر اساس گزارش ها حضور نظامیان در کابینه ترامپ چشمگیر است، به نظر شما هدف ترامپ از این انتخابها چیست؟

در کابینه ترامپ چندین افسر نظامی معروف حضور دارند. همه این افراد نیاز به تایید مجلس سنا دارند و کنگره برای تایید یکی از آنها جهت احراز منصب وزارت دفاع ممکن است قانون امنیت ملی را نادیده بگیرد. ترامپ جهت انتخاب افراد نظامی برای احراز پست های کلیدی دولت خود چند دلیل دارد. برای نمونه ترامپ «ژنرال رایان زینک» را به علت عقاید وی در مورد اوباما و هیلاری کلینتون و نظرات وی در مورد تغییرات آب و هوایی به عنوان وزیر پیشنهادی کشور معرفی کرده است. رایان به اجماع علمی در  مورد آب و هوا باور ندارد و خدمت نظامی وظیفه ثانویه او است.

باید گفت که سابقه خدمات نظامی دلیلی مهم برای ترامپ جهت انتخاب ژنرال های بازنشسته و تصدی پست های کلیدی کابینه خود است. همه افرادی که برای تصدی پست های کلیدی کابینه انتخاب شده اند، موقعیت های نظامی بسیار مهم داشته و در حیطه کاری خود افرادی موفق و کاردان بوده اند. «ژنرال کلی» به عنوان وزیر پیشنهادی امنیت داخلی، سالها به عنوان فرمانده مرکز فرماندهی جنوب ایالات متحده آمریکا انجام وظیفه نموده و با کشورهای آمریکای مرکزی و جنوبی ارتباط و تعامل داشته است. وی همچنین سربازان ایالات متحده در عراق را نیز فرماندهی کرده است. وی منتقد اوباما بوده و نگرشی جدی در ارتباط با امنیت مرزها دارد. وی فردی لایق بوده و در همه زمینه ها موفق عمل نموده است.

«ژنرال متیس» مانند «کلی» فردی محبوب و نظامی است. وی فرمانده فرماندهی مرکزی ایالات متحده امریکا بوده و  با کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا و آسیای مرکزی در تعامل بوده است. متیس که اکنون به عنوان وزیر دفاع پیشنهاد شده است،  فرمانده نیروهای دریایی آمریکا در طی جنگ عراق نیز بوده است. وی در خاورمیانه و به ویژه در عراق و افغانستان انجام وظیفه نموده و در جامعه نظامی و توسط متخصصان سیاست خارجی به شدت مورد احترام است. وی افسری حاذق و با کفایت با معلومات بسیار است. متیس می خواهد رهیافتی متوازن را در امور دفاعی دنبال نماید.

«ژنرال فلین» بعد از همکاری بلند مدت با ارتش به عنوان رئیس آژانس اطلاعات دفاعی نیز انجام وظیفه کرده است. مانند دیگر ژنرال ها، وظایف وی نیز در درجه اول عملیاتی بوده و در موقعیت های اطلاعاتی بسیاری درگیر شده است. وی نیز فردی کاردان و موفق بوده و اکنون به عنوان مشاور امنیت ملی از سوی ترامپ انتخاب شده است.

به طور کلی مردم آمریکا در طول تاریخ به ارتش و فرماندهان نظامی اعتماد دارند و اعتماد مردم به نظامیان پدیده جدیدی در آمریکا نیست. ایالات متحده همواره بر نظامی گری تاکید دارد و ارتش یکی از مهمترین و محبوب ترین موسساتی است که در این کشور وجود دارد. باید گفت که ترامپ با انتخاب این افراد در واقع به احساسات مردم و کسانی که به وی رأی داده اند توجه کرده است. این افراد از لحاظ حرفه ای کاردان، موفق و با صلاحیت هستند. به نظر من با حضور آنها در کابینه بعید است روابط آمریکا با ایران بهبود یابد. به عنوان مثال فلین نظرات انتقادی خود را به جامعه مسلمانان همواره بیان کرده است.

*حضور ژنرال های بازنشسته در کابینه ترامپ، رئیس جمهوری که فاقد تجربیات سیاسی لازم است، آیا ایالات متحده و جهان را با خطر مواجه نمی سازد؟

باید گفت که انتخاب ژنرال های سابق ارتش جهت خدمت در پست های کلیدی کابینه پدیده جدیدی در امریکا نیست. اشخاصی که ترامپ انتخاب کرده است از لحاظ حرفه ای بسیار کارآزموده و با صلاحیت هستند. با این وجود مشکلاتی جهت تایید  آنها وجود دارد. به عنوان مثال جهت تایید «ژنرال متیس» به عنوان وزیر دفاع، مجلس سنا باید یکی از قانون های امنیت ملی را نادیده بگیرد . تاکنون «جرج مارشال» تنها فردی است که مجلس سنا بدون درنظر گرفتن قانون امنیت ملی وی را به عنوان وزیر دفاع معرفی کرده است و دلیل اقدام سنا این بود که در آن زمان هیچ کس صلاحیت مارشال را نداشت اما امروزه افراد بسیاری هستند که صلاحیت ژنرال متیس را دارند و می توان بدون ضربه زدن به قانون امنیت ملی آنها را تایید کرد.

به طور کلی باید گفت که فقدان تجربه سیاسی مستقیم افراد نظامی که برای پست های سیاسی انتخاب می شوند نباید مسئله ای دشوار و سخت قلمداد شود. گرچه در مورد انتخاب وزیر امور خارجه نگرانی زیادی وجود دارد با این وجود ترامپ شخصی را برای تصدی پست ریاست وزارت امور خارجه انتخاب کرده است که هیچ تجربه دیپلماتیک و سیاسی ندارد.

باید گفت که انتخاب «توماس بوسرت» با تجربه سیاسی زیاد به عنوان مشاور امنیت داخلی می تواند از لحاظ سیاسی به فلین به عنوان مشاور امنیت ملی کمک کند. ترامپ می خواهد وزیر دفاع سیاستی را برای نظامی گری در پیش گیرد و در عین حال از محبوبیت مردمی نیز برخوردار باشد. او باید بتواند تجمع نیروهای نظامی را بعد از چند سال بی توجهی توسط دولت اوباما به خوبی مدیریت کند. بنابراین بهترین گزینه از نظر ترامپ متیس است.

«ژنرال کلی» جهت تصدی پست وزیر امنیت داخلی بسیار لایق و با صلاحیت است زیرا در طی خدمت نظامی خود به عنوان فرمانده فرماندهی جنوب ایالات متحده با موضوعاتی مشابه مواجه شده است. علی رغم این واقعیت که این افراد دارای تجربیات سیاسی کافی نیستند اما افرادی واجد شرایط برای تصدی مناصب مهم کابینه ترامپ هستند. در حالیکه این افراد در جامعه سیاست خارجی و داخلی دارای محبوبیت بوده، به شدت ضد اسلامی بوده و خواهان مبارزه گسترده علیه نیروهای اسلامی هستند. وجود آنها می تواند تاثیر زیادی بر رابطه امریکا با کشورهای مسلمان داشته باشد.