درخواست پژوهش‌های علمی و فناورانه ۱۱۱ درصد رشد یافت

به گزارش خبرگزاری مهر، بنیاد ملی نخبگان اعلام کرد: اولویت سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه نشان دهنده عزم کشورها برای پیشتازی در علم و فناوری نسبت به سایر اهداف ملی است؛ نگاهی به فعالیت کشورهایی همچون امریکا، ژاپن و چین تایید کننده این مطلب است که سرمایه گذاری عظیمی در حوزه علم و فناوری در این کشورها انجام شده است.

در کشور ما نیز میزان بودجه تحقیقات در برنامه سوم ۱.۵ درصد از تولید ناخالص ملی کشور بود که حدود ۰.۷۱ درصد آن محقق شد. می توان گفت سرمایه گذاری در بخش تحقیق و توسعه و گسترش شرکت های دانش بنیان راه حل بسیاری از مشکلات همچون کارآفرینی، اشتغال، ارتقاء سطح زندگی و رشد و پیشرفت جامعه است.

در راستای تحقق این اهداف، صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی اقدامات مختلفی همچون حمایت از انجام پروژه های تحقیقاتی در حوزه های مختلف علمی، اعطای کرسی پژوهشی، اعطای گرنت، ثبت بین المللی اختراعات و حمایت از رخدادهای علمی را در سطح کشور انجام می دهد. این فعالیت ها به گونه ای بوده است که بر اساس گزارش تامسون رویترز، صندوق حمایت از پژوهشگران معاونت علمی، رتبه نخست را در حمایت از پژوهش و تولید علم در کشور کسب کرد.

حمایت از پژوهش، فناوری و نوآوری

حمایت از طرح های پژوهشی پژوهشگران کشور یکی از اقداماتی است که در صندوق انجام می شود در سال ۹۴ تعداد طرح های ارسال شده به صندوق ۱۶۲۷ طرح بود که این میزان در سال ۹۵ رشدی ۱۱۱ درصدی داشت و به ۳۴۳۱ طرح رسید. همچنین تعداد طرح های مصوب توسط صندوق نیز با رشد مواجه شد به گونه ای که از ۷۱۷ طرح در سال ۹۴ به ۱۱۰۲ طرح در سال ۹۵ رسید.

این رشد و ارتقاء در پروژه های خاتمه یافته نیز مشاهده می شود و سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴ با رشدی ۲۳ درصدی مواجه شد که این مسئله خود نشان از عزم صندوق در افزایش سرعت تحقیقات علمی دارد.

البته اجراسازی این طرح ها محدود به یک فعالیت تحقیقاتی نیست و دستاوردهایی همچون چاپ مقاله، ثبت اختراع، ساخت نمونه محصول و تالیف کتاب نیز از تعهدات این طرح های پژوهشی است. چنانچه در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴ ساخت نمونه محصول تعهد شده این طرح ها از ۶۳ به ۷۸ رسید و رشدی ۲۴ درصدی را داشت. از سویی ثبت اختراع تعهد شده این طرح ها در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴ تغییری نداشت و در دانش فنی تولید شده در این طرح ها نیز رشدی ۱۳۳ درصدی را شاهد هستیم.

کرسی‌های پژوهشی در مسیر پیشرفت کشور

همچنین در سال گذشته ۳۶ درخواست دریافت کرسی پژوهشی به صندوق ارسال شد که از این تعداد ۱۲ کرسی برای اجرا مصوب شد همچنین تاکنون صندوق ۵۷ کرسی پژوهشی به محققان برجسته کشور و ۱ کرسی جوانان اعطا کرده است.

صندوق حمایت از پژوهشگران معاونت علمی، راهکاری نیز برای آن دسته از محققان تراز اول کشور که موفق به دریافت کرسی پژوهشی نشدند دارد و آن اعطای گرنت پژوهشی است در زمینه گرنت پژوهشی اعطا شده نیز تا کنون ۹۴ گرنت به محققان اعطا شده که از این تعداد ۲۲ گرنت مربوط به سالی است که گذشت. یکی از اقدامات جدید صندوق در سال ۹۵ انتشار فراخوان گرنت هم افزایی بود که بر اساس آن ۱ گرنت با موضوع شبیه سازی ریاضی، بیومکانیکی و مهندسی سلول های شنوایی گوش داخلی برای اجرا مصوب شد.

حمایت از توسعه سرمایه انسانی با حمایت از طرح های پسادکتری

البته انجام تمام فعالیت های پژوهشی و توسعه علم و فناوری در کشور نیازمند نیروی انسانی است که در این زمینه نیز باز صندوق اقدامی را مد نظر قرار داده است و به منظور توسعه زیرساخت های انسانی پژوهش برنامه ای با عنوان حمایت از دوره های پسا دکتری را تعریف کرده است تا ضمن استفاده از پتانسیل های پژوهشی موجود در دانشگاه ها جهت انجام پژوهش های اولویت دار و تقاضامحور، از طریق این دوره ها به توسعه زیرساخت انسانی پژوهش در کشور کمک کند.

بر این اساس در سالی که گذشت ۲۰۴ طرح پسا دکتری برای حمایت توسط صندوق تصویب و در قالب تفاهم نامه نیز ۲۵۵ طرح پسا دکتری مصوب شد.. همچنین حمایت از رساله های دکتری نیز از اقداماتی است که توسط صندوق برای توانمندسازی دانشجویان دکتری انجام می دهد در این زمینه نیز از ۷۱۱ درخواست ارسال شده به صندوق، ۱۰۲ طرح برای اجرا مصوب شد.

سهم بالاتر پژوهشگران و فناوران غیر تهرانی برای دریافت حمایت ها

از سویی در این حمایت ها صندوق پیوسته تلاش داشته تا حمایتی متوازن از پژوهشگران، فناوران، نوآوران و مخترعان صاحب صلاحیت در نقاط مختلف کشور به عمل آورد. زیرا ایجاد توازن در حمایت ها هم زمینه استفاده بیشتر از همه ظرفیت ها را فراهم می کند و به نوعی عدالت علمی را به دنبال دارد.

اطلاع رسانی به ویژه حضور در مراکز علمی استان ها به تحقق سیاست متوازن حمایتی کمک بزرگی کرده است. در این راستا ۲۶ درصد طرح های مصوب سهم پژوهشگران و فناوران استان تهران و ۷۴درصد سهم پژوهشگران و فناوران دیگر استان ها بوده است. همچنین ۲۴درصد از طرح های پژوهشی مصوب؛ به اساتید با مرتبه علمی استاد، ۲۶درصد به دانشیاران و ۵۰درصد به استادیاران دانشگاه ها و مراکز علمی و تحقیقاتی سراسر کشور اختصاص داشته است.

همچنین پژوهشگران با مرتبه علمی استادی علاوه بر دریافت حمایت در طرح های پژوهشی،  از کرسیها، گرنت ها و هدایت طرح های پسا دکتری نیز بهره مند می شوند.

در زمینه ثبت بین المللی اختراع نیز صندوق موفق عمل کرده و در سال گذشته حمایت از ۴۶ اختراع را برای ثبت بین المللی انجام داد و ۲۸ اختراع نیز در دست بررسی است همچنین با توجه به گسترش فعالیت های کارگروه ثبت اختراع صندوق و افزایش کارگزاری های صندوق در سال ۱۳۹۵، کلیه طرح های ارسالی به USPTO بدون اصلاحات و در مرحله اول پتنت می شوند.

حمایت از رخدادهای علمی نیز از دیگر برنامه های صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران، در راستای حمایت از پژوهش و فناوری است که این نوع از حمایت در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴ با رشدی ۳۱ درصدی همراه بود البته در این بخش حمایت از کارگاه ها نیز وجود دارد و در سالی که گذشت با برگزاری این همایش ها ۱۷۳ کارگاه برگزار شد که ۷۰۵۴ نفر در این کارگاه ها شرکت کردند.

البته در این بین در قالب برگزاری کارگاه آموزشی از ۱۱ محقق ایرانی خارج از کشور حمایت شد. همچنین صندوق علاوه بر حمایت از رخدادهای مهم و هدفمند علمی بر اساس ضرورت و نیازهای خود اقدام به برگزاری همایش ها، کارگاه ها و گرده همایی های علمی می کند که از آن جمله می توان به برگزاری همایش مدیریت استعداد ها در هزاره سوم  و کارگاه آموزشی افزایش ظرفیت و سرعت برای رصد، جذب، انطباق و تجاری سازی فناوری از طریق ساختار Hub & Spoke با همکاری سازمان جهانی مالکیت فکری اشاره کرد.