کتاب «انتخاب جمعی و رفاه اجتماعی» به قلم آمارتیا سن منتشر شد

به گزارش خبرگزاری مهر، چگونگی مساله انتخاب جمعی و رفاه اجتماعی یکی از موضوعاتی است که از ابتدای پیدایش تمدن بشری ذهن بشر را به خود مشغول ساخته است. دستکم از زمان ظهور روشنفکری و در پس آن اومانیسم در غرب، موضوع انتخاب جمعی و چگونگی توزیع مناسب سرمایه و منابع در جامعه همواره از اهمیتی ویژه برخوردار بوده است.

حتی بروز و ظهور بسیاری از مکاتب فلسفی قرن بیستم از جمله مارکسیسم و سوسیالیسم نیز فارغ از نتایج عملی آنها، تلاشی برای پاسخ به نیاز انسان به تقسیم عادلانه منابع به حساب می آیند.

در خصوص انتخاب جمعی و رفاه اجتماعی در جامعه باید پرسید که آیا می توان ارزش های فردی را به گونه ای تنظیم نمود که به ارزش هایی برای کل جامعه بدل شده و یا در حقیقت ارزش های جامعه نیز برابر با همان ارزش های فرد باشند؟ چگونه باید نابرابری در درآمد اقشار مختلف جامعه را مورد سنجش قرار داد؟ چگونه و چه زمان می توانیم توزیع سرانه رفاه در جوامع مختلف را با یکدیگر قیاس کنیم؟

اینها سوالاتی هستند که «آمارتیا سن»، برنده جایزه نوبل در سال ۱۹۹۸، در کتاب خود با نام «انتخاب جمعی و رفاه اجتماعی» به رشته تحریر در آورده و سعی کرده تا پاسخی نسبی به این سوالات بدهد.

در حقیقت این کتاب که نخستین بار در سال ۱۹۷۰ منتشر شد، مطالعه ای در باب پیوند زدن اقتصاد و اخلاق را در پیش روی خود قرار داده و سعی کرده تا از این پیوند در بررسی انتخاب اجتماعی و دارایی جمعی استفاده کند.

نویسنده در اثر خود سعی کرده تا «قضیه امکان ناپذیری» که در حقیقت نظریه بنام و مشهور «کنت ارو» در باب نظریه انتخاب اجتماعی به حساب می آید را به چالش کشیده و معتقد است که این قضیه نمی تواند نافی ریشه های منطقی و دمکراتیک انتخاب اجتماعی باشد.

«سن» مسائلی همچون انتخاب اجتماعی، اقتصاد رفاهی، نابرابری، فقر و حقوق بشر را در نسخه اول کتاب خود مورد بررسی قرار داده است. اما وی در نسخه جدید این اثر با حفظ باورهای اولیه مطرح شده در کتاب، فرضیه های خود را تعمیم به کل داده و سعی کرده تا برای اثبات آنها از ادله و شواهد ریاضی بهره جوید.

لازم به ذکر است «آمارتیا سن» در حال حاضر در کسوت استاد اقتصاد دانشگاه هاروارد مشغول به فعالیت است.

مهمترین سرفصل های این کتاب عبارتند از: اصول اولیه؛ نظریه انتخاب اجتماعی مدرن؛ چالش های اقتصاد رفاهی؛ تلاش برای ترمیم و بحران های پیش رو؛ اقتصاد رفاهی و اطلاعات آراء؛ فقر اطلاعاتی، دلیلی بر مشکلات ناشی از انتخاب اجتماعی؛ ظرفیت ها و کالاهای اولیه؛ رای و تصمیم اکثریت و آزادی و حقوق.