به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی دانشگاه شیراز، موضوع کتاب حاضر، شرح وقایع تاریخی فارس و شیراز در سال ۱۳۲۹ هجری قمری است.
در این سال نظام السلطنه مافی حاکم فارس بود و اقدام متهورانه او در حبس ناگهانی بنی قوام منشأ تمام وقایع مهم دیگر سال قرار گرفت. این اتفاق زمینه های آشوب و بلوا در فارس را - که از چندی پیش با کشمکش های میان صولت الدوله و قوام الملک آغاز شده بود - به اوج رسانید و به قتل نصرالدوله؛ پناهندگی قوام الملک در کنسولگری انگلستان؛ هجوم ایلات عرب و قشقایی به شیراز و در نهایت، عزل صولت الدوله از ایلخانیگری قشقایی و برکناری نظام السلطنه از فرمانفرمایی فارس انجامید.
مشروح این وقایع در کتاب یاد شده از زبان شخصی با عنوان مسافر مجهول بیان شده است؛ مؤلف در سراسر کتاب بارها از این عنوان به جای هویت حقیقی شخص مذکور استفاده کرده و به طور عمد از بیان نام او پرهیز داشته است. با این همه، در ضمن مطالب کتاب نشانه هایی وجود دارد که تا اندازه زیادی هویت مسافر مجهول را آشکار خواهد ساخت؛ مطابق این اطلاعات و با توجه به سایر شواهد موجود، مسافر مجهول نمی تواند کسی غیر از حاج سید محمد شرفه مشهور به سید شرفه، حاجی شرفه و شرفه ی واعظ باشد.
زمینه تألیف کتاب سفرنامه مسافر مجهول به گونه ای است که می توان تصورات اقشار مختلف جامعه سنتی فارس نسبت به جریان مشروطه را به روشنی دریافت و نیات و اقدامات نیروهای محلی درگیر را مورد ارزیابی و بررسی قرار داد.
این کتاب تا پیش از این در میان منابع تاریخ محلی فارس ناشناخته بوده است و از این جهت، منبعی مغتنم و شایان توجه در مطالعات تاریخ مشروطیت به شمار خواهد رفت.
نظر شما