خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ: «دوران هشت سال دفاع مقدس به پایان رسیده اما مفاهیمی چون شجاعت و عدالت و ظلم‌ستیزی، همواره با ارزش‌اند و کمرنگ نمی‌شوند. از این‌رو شهادت‌پروری، آن چیزی است که به زمان و مکان بستگی ندارد و هیچ‌گاه از بین نمی‌رود.» این جمله‌ها، بخشی از گفته‌های غلامحسین سالمی، مدیر نشر ستارگان درخشان است که از سال ۱۳۸۹ تاکنون به فعالیت در زمینه انتشار کتاب‌هایی پرداخته که فرهنگ شهادت‌پروری را تقویت می‌کنند و گسترش می‌دهند.
خبرنگار مهر به گپ و گفت با مدیر انتشارات ستارگان درخشان نشسته و از او درباره فعالیت‌هایش، آثاری که تاکنون منتشر کرده و مشکلات و مسایلی که گریبانگیر ناشران، به‌ویژه ناشران فاع مقدس است پرسیده؛ نتیجه این گفتگو را در ادامه می‌خوانید:
چه شد که فعالیت در زمینه نشر را آغاز کردید؟
سال ۱۳۷۵، کنگره شهدای استان اصفهان برگزار شد و مرا به فعالیت در این زمینه تشویق کرد اما انتشارات ستارگان درخشان، فعالیت مستمر و جدی خود را از سال ۱۳۸۹ شروع کرد.
شما به عنوان ناشر تخصصی دفاع مقدس شناخته شده‌اید. این مساله، مخاطب شما را محدود نمی‌کند؟
دوره جنگ ایران و عراق به پایان رسیده اما مفاهیمی چون شهید و شهادت، شجاعت، عدالت و ظلم ستیزی، میوه درخت تنومندی با عنوان شهادت‌پروری هستند که به یک زمان و مکان خاص تعلق ندارد؛ از سوی دیگر، در کتاب آسمانی ما، قرآن آمده آنان که در راه خدا به شهادت می‌رسند، نمرده‌اند بلکه زنده هستند و نزد پرودگارشان روزی می‌خورند. پس ما به حیات و حضور شهدا باور داریم واین مساله، همان چیزی است که عرفا از آن به «فنای فی الله و بقای بالله» یاد می‌کنند و فانی شده در راه خدا را عین زندگی و بقا می‌دانند.
شما از یک‌سو به عنوان ناشر دفاع مقدس شناخته شده‌اید از سوی دیگر فعالیت خود را به تالیف کتاب‌هایی با مفهوم شهادت پروری و پرداختن به موضاعت کلی چون صداقت، شجاعت و عدالت معطوف می‌کنید. این کلی‌نگری، مانع از فعالیت تخصصی شما نمی‌شود. چراکه با این تعریف همه کتاب‌های خوب که اخلاق و ارزش‌های انسانی را تبیین می‌کنند در شمار آثاری قرار می‌گیرند که به مفهوم شهادت پروری می‌پردازند؟
بله؛ ما خود را به یک موضوع خاص محدود نمی‌کنیم. به هر حال دوران هشت سال دفاع مقدس به پایان رسیده اما روزگار ازخودگذشتگی و دفاع از خاک وطن و ارزش‌های اخلاقی، هرگز به پایان نمی‌رسد و ما باید مخاطب خود را بشناسیم و به او خوراک دهیم.
پس با این تعاریف بخشی از فعالیت شما به انتشار کتاب‌های ترجمه برمی‌گردد؟
بله؛ طبیعتا همین‌طور است. اما همچنان ۸۵ درصد کارهای ما تالیفی است اما کتاب‌های خوبی که به زبان‌های زنده دنیا ترجمه شده و در جذب مخاطب، موفق بوده‌اند را هم به فارسی برگردانده و منتشر کرده‌ایم.
انتشارات «ستارگان درخشان» در شهر اصفهان مستقر است. این مساله سبب شده تا شما تنها به نشر آثار نویسندگان و مترجمان اصفهانی بپردازید؟
الزاما این‌طور نیست. ما از نویسندگان و مترجمان خوبی که در شهرها و استان‌های مختلف فعالیت می‌کنند حمایت می‌کنیم.
برای جذب نویسنده و مترجمی که در شهر دیگری به جز اصفهان زندگی می‌کند چه کرده‌اید؟
ما یک سامانه جامع تعریف کرده‌ایم که به زودی کار خود را آغاز و فعالیت هامان را معرفی می‌کند؛ از سوی دیگر چون فرهنگ غالب ما، همچنان شفاهی است از دوستان خود خواسته‌ایم تا نشر ستارگان درخشان را به ناشران و مترجمان معرفی کنند اما هنوز نظم قابل قبولی در این زمینه وجود ندارد چراکه سیستم نشر و توزیع ما همچنان سنتی است و روزآمد نشده؛ حال آن‌که سه ضلع تولید، توزیع و مصرف، مثلث نشر را معنا می‌دهند؛ به این معنی که تولیدات ما باید براساس نیاز مخاطب و فاخر باشد از سوی دیگر باید توزیع و پخش مناسبی برای آثار منتشر شده وجود داشته باشد.
به شناخت مخاطب به عنوان یکی از سه ضلع مثلث نشر اشاره کردید. این شناخت چگونه به دست می‌آید؟
خود ما به آسیب شناسی کتاب‌ها و پژوهش میدانی پرداخته و آرام و آرام با سلیقه مخاطب و خواست او آشنا شده‌ایم. برای مثال یکی از نیازهای جدی ما توجه به گروه سنی کودک و نوجوان و تولید کتاب‌های جذاب و خواندنی برای آنهاست.
کودک و نوجوان امروز، دوران هشت سال دفع مقدس را درک نکرده و هیچ تجربه‌ای از ان روزها ندارد. چطور می‌توان با بچه‌های امروز از آن روزها گفت؟ یعنی بهتر است به این هشت سال به عنوان یک دوره تاریخی نگاه کنیم یا به حواشی جنگ و مفاهیمی چون شهادت پروری بپردازیم؟
من هر دو را لازم می‌دانم. بچه‌های امروز باید در جریان آن رویداد به عنوان یکی از مهم‌ترین اتفاقات تاریخ معاصر قرار بگیرند از سوی دیگر باید با مفاهیم والای انسانی و تجلی آن در جبهه‌های جنگ آشنا شوند.
و کودکان کدام قالب و گونه ادبی را بیشتر می‌پسندند؟
بزرگ‌ترها قالب خاطره‌نویسی را به گونه‌های دیگر ترجیح می‌دهند اما بچه‌ها طنز و داستان‌های طنزآمیز را دوست دارند و یکی از بهترین نمونه‌ها در این زمینه، مجموعه «رفاقت به سبک تانک» از داوود امیریان است.
یکی از مشکلات عمده ما این است که از شهدا و رزمندگان، شخصیت‌های اسطوره‌ای می‌سازیم که دست یافتنی نیستند و نمی‌توانند الگو باشند
ببینید این موضوع، یکی از آسیب‌های جدی ادبیات دفاع مقدس است در صورتی‌که رزمنده‌ها هم آدم بوده‌اند. اشتباه می‌کرده و ترس و واهمه داشته‌اند اما در مسیر رشد و تعالی قرار گرفته‌اند.
وقتی سخن از هشت سال دفاع مقدس به میان می‌آید یک فضای بسیار روحانی و مقدس و در بسیاری موارد دور از دسترس، در ذهن مخاطب شکل می‌گیرد
یکی از مواردی که فراموش می‌شود شوخی‌ها، طنازی‌ها، لطیفه‌ها و مطایبه‌های رزمندگان با یکدیگر بوده است. باور کنید فضای جبهه، فضای شاد و بانشاطی بوده. ما این فضا را کانالیزه کرده‌ایم.
این روزها یکی از مشکلات ناشران، گرانی کاغذ است. شما چه تدبیری برای این مساله درنظر گرفته‌اید؟
ما از عناوین کتاب‌های منتشر شده خود کم کرده‌ایم. یعنی کتاب‌هایی را منتشر می‌کنیم که از فروش آن مطمئن هستیم و می‌دانیم با استقبال مخاطب روبه‌رو می‌شوند.
شهرداری، نهاد کتابخانه‌های عمومی و دیگر سازمان‌ها و نهادهای مرتبط تا چه اندازه با خرید کتاب از شما حمایت کرده‌اند؟
هیچ. با این‌که همکاران من نهایت تلاش خود را کرده و به همه جا سر زده‌اند اما هیچ کس از انتشارات ستارگان درخشان حمایت نکرده است.
نظر شما