عزاداری سنتی در «ناصرآباد» لواسان/عاشورای پرشور در شمال تهران

خبرگزاری مهر- گروه استان ها، سید علی متین گو: مردم شهرستان شمیرانات، به ویژه بخش لواسانات مانند دیگر نقاط کشور به عشق و علاقه به سیدالشهدا( ع) مشهور هستند، در ماه محرم سنت های فراوانی را برگرفته از ارادت و عشق و محبت به اهل بیت عصمت و طهارت دارند و عزاداری سید و سالار شهیدان در لواسانات، حال و هوای خاصی دارد.

هیات های عزاداری لواسان، نه تنها در ایام محرم و صفر، که در اغلب مناسبت های ملی و دینی فعال هستند، پرچم های عزاداری را از مدت ها قبل از آغاز ماه محرم برافراشته و عزادار امام سوم شیعیان می شوند.

مجالس عزاداری در « گلندوئک» از شب نخست محرم شروع و تا اواخر ماه صفر ادامه می یابد

حرکت هیئت‌های مختلف در لواسان از قدیم الایام وجود داشته است، هیات های گوناگون از دیرباز با حرکت در محله های قدیمی لواسان بر سر و سینه زنان در سوگ عزای امام حسین( ع) می نشینند.

بر این اساس یکی از محله های قدیمی به نام «گلندوئک» که در مرکز لواسان قرار داشته و از دو قسمت « قلعه بالا»  و « قلعه پایین» و در گذشته با محله « نجارکلا» یکی بوده است، دارای هیئات عزاداری سنتی است، که از روز قبل از محرم عزاداری را آغاز می کنند و به پیشواز ماه عزاداری سید و سالار شهیدان می رود.

مجالس عزاداری در « گلندوئک» از شب نخست محرم شروع و تا اواخر ماه صفر ادامه دارد، به گفته حسین فتاحی، حاج علی خان بابایی و علی فتاحی از میان داران قدیمی این هیات که اوج برپایی مجالس آن از شب نخست تا شب شانزدهم، مصادف با شب هفت امام حسین( ع) است، بودند.

مداحی های  نوحه‌سرایان فقید هیات « گلندوئک» ، مرحوم مشهدی علی محمد گل زردی، مرحوم میرزا محمد فتاحی،  مرحوم محمد شکری ، مرحوم حاج محمد علی عسلی و مرحوم حاج محمد شکری و علم‌کشان فقیدش مرحوم  محمد حسین شکری، مرحوم حاج علی شکری و مرحوم حاج اکبر شکری  مرحوم حاج حسین شاه پسند ، مرحوم  حاج سعید گل زردی ، مرحوم حاج جاوید گل زردی بودند.

گروه دیگری از عزاداران لواسانی، « جائیجی ها» نام دارند، که در قالب هیات مسجد النبی( ص) در طول دهه نخست ماه محرم به عزاداری پرداخته و روز ششم محرم پذیرای هیئت‌های « نجارکلا» و « گلندوئک» است و از ویژگی های برجسته عزاداری این هیات سیر کردن تشنگان به نیت لب های تشنه امام حسین( ع) و یاران آن امام است.

سنت های عزاداری در روستاهای « جائیج» ، « نجارکلا» ، « گلندوئک» ، « شورکاب» و « توک مزرعه»

وجود بقعه امامزاده عبدالله( ع) در روستای « جائیج» از مزیت های این روستا است و هیات جائیج روز هفتم محرم به محله « گلندوک» و « نجارکلا» می‌رود.

روز هشتم نیز هیئت « شورکاب» به « جائیج» می‌آید و بعدازظهر تاسوعا این هیئت به « شورکاب» و سپس « توک مزرعه» می‌رود.

صبح عاشورا هیئت‌های « نجارکلا» ، « گلندوئک» ، « شورکاب» ، « توک مزرعه» به « جائیج» و بقعه امامزاده عبدالله( ع) می‌آیند و بعد از ظهر هیئت « جائیج» به « ناران» می‌رود و روز یازدهم نیز پذیرای هیئت « ناران» است.

اما مراسم عزاداری به خصوص در ظهر عاشورا در روستای « ناصرآباد» لواسان حال و هوای خاصی دارد، در این روستا به غیر از چند خانوار همه سادات و از نسل امام سجاد( ع) و امام حسین( ع) هستند، که حجت الاسلام سید سعید لواسانی، امام جمعه لواسان نیز از سادات ناصرآباد است، اجداد بسیاری از ساکنان « توک مزرعه» لواسان و « رودک » ناصرآبادی هستند و هنوز هم قرابت فامیلی بین این روستاها وجود دارد.

عزاداران از بندرعباس، تبریز، اصفهان، شیراز، قم و کرج به ناصرآباد می آیند

در امام زاده لویزان هم بر روی سنگ قبر ها که نگاه کنیم، نام خانوادگی « ناصرآبادی» بسیار به چشم می خورد و بررسی های خبرنگار مهر نشان می دهد، اجداد اصلی بسیاری از ساکنین لویزان « ناصر آبادی» هستند.

به گفته اهالی ناصرآباد و مستندات موجود، در قدیم ۷۰ عالم از نجف اشرف به این روستا می آمدند تا از محضر اساتید و علمایی که از نسل امام سجاد( ع) بودند، علم آموزی کنند و در روز عاشورای هر سال مراسم پر شکوهی در این روستا برگزار می شود و در این روستا حدود ۱۲ هزار پرس غذای نذری پخش می شود، که برای یک روستا آمار بسیار زیادی محسوب می شود، در این روز عزادارانی از بندرعباس، تبریز، اصفهان، شیراز، قم، کرج و بسیاری از شهرهای دیگر کشور به « ناصرآباد» می آیند.

برای رسیدن به « ناصر آباد» باید از لواسان حرکت کرده و پس از عبور از دوراهی « کند» ، « هلارد» و « اوشت» و با نزدیک شدن به محله « بوجان» کم کم به ناصرآباد می رسید.

مردم این روستا با اصرار عزاداران امام حسین( ع) را به خانه های خود دعوت و اطعام می کنند، خورشت فسنجان روستای « ناصرآباد» که از گردوهای مرغوب این روستا تهیه شده است، در شمال تهران معروف است.

یکی از اهالی روستا در این خصوص به خبرنگار مهر گفت:  تمامی خانه ها در این روستا در روز عاشورا غذا می پزند، نیمی از آن را برای اطعام عزاداران حسینی به مسجد روستا و نیم دیگر را برای اطعام عزاداران حسینی در خانه خود نگه می دارند.

تعزیه بی نظیر در « ناصرآباد»

تعزیه این روستا که در مقابل امام زاده روستا و در آرامستان آن برگزار می شود، نیز از شهرت خاصی برخوردار است، هر ساله جمعیت بسیار زیادی برای مشاهده تعزیه خوانی عاشورا در این روستا حاضر می شوند، این تعزیه از قدیم الایام در روز عاشورا برگزار می شود و هیئات و مساجد به این مکان می آیند و بعد از مراسم دو علم را روبروی هم می گیرند و عزاداران از بین این ۲ علم عبور می کنند.

جمعیت بسیار زیادی در مسجد این روستا، که یکی از مساجد بزرگ تهران است، جمع شده بود.

بعد از عزاداری در این مسجد سفره پهن می شود و در این سفره همه نوع غذا موجود است، افرادی که همان اهالی روستا بوده و غذای نذری از خانه برای عزاداران مسجد می آورند، با سینی در مسجد راه رفته و به عنوان مثال فریاد می زنند، « خورشت قیمه» و نفر بعدی صدا می زند « خورشت فسنجان» و به همین ترتیب انواع غذاهای نذری در مسجد وجود دارد.

مردم این روستا، روی دعای سفره بسیار حساس هستند، به طوری که تا دعای سفره تمام نشده کسی از پای سفره بلند نمی شود.

مردم مذهبی شمال تهران، سال ها است، که با عشق اباعبدالله( ع) زیسته و این عشق را نسل به نسل و سینه به سینه به یکدیگر منتقل می کنند و با یاد تمامی شهدای راه حق در سوگ شهادت مظلومانه امام حسین (ع) و یارانش به عزاداری می‌پردازند.