شعیب بهمن کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص لزوم توجه و اهمیت بیشتر به دیپلماسی متوازن در سیاست خارجی کشورمان اظهارداشت: پیش از انقلاب رویکردهای متفاوتی در سیاست خارجی ایران مطرح بوده که برخی از این رویکردها با آنچه که ما امروز شاهد آن هستیم متفاوت است که طبیعی هم هست.
وی گفت: یکی از رویکردهای مهمی که در سیاست خارجی کشورمان مطرح بود، رویکرد غرب گرایانه بود یعنی بر این مسئله تاکید می کرد که ما برای تامین اهداف ملی خود باید به عنوان متحد کشورهای غربی باشیم اما رویکرد دیگری که پس از انقلاب اسلامی بیشتر مورد توجه قرار گرفت، توسعه روابط با کشورهای همسایه و کشورهای جهان اسلام بود که طی سال های گذشته هم می‌توان به وضوح اجرای چنین سیاستی را در سیاست خارجی ایران مشاهده کرد.
بهمن با بیان اینکه رویکرد نگاه به شرق بر مبنای این مسئله که کشورهای غربی عمدتاً نگاه متفاوت و متضادی را نسبت به انقلاب اسلامی ایران دارند، نگاه دیگری است که در سیاست خارجی کشورمان وجود دارد، خاطرنشان کرد: بر مبنای این سیاست، کشورهای غربی نمی توانند به عنوان شرکا و متحدین راهبردی ایران قرار بگیرند و در مقابل کشورهای شرقی به این دلیل که با ماهیت انقلاب اسلامی ما تضاد و تعارضی ندارند، می توانند جایگزین مناسبی برای غربی ها به حساب آیند.
این کارشناس مسائل بین الملل اظهارداشت: به موازات مطرح شدن رویکرد نگاه به شرق، یک جدال تئوریک و آکادمیک میان نخبگان سیاسی و فکری کشور ایجاد شد مبنی بر اینکه برخی نگاه به شرق را در اولویت می دانستند و برخی نگاه به غرب را در تامین منافع کشور مناسب‌تر قلمداد می کردند اما یک سیاست خارجی موفق برای کشوری همچون ایران که کانون توجهات و تحولات بین‌المللی بوده و هست و از ویژگی های قابل توجه ژئوپلتیکی و منابع غنی زیر زمینی برخوردار است، اجرای دیپلماسی متوازن است.
وی گفت: رویکرد نگاه به شرق قطعا می‌تواند رویکرد غرب گرایانه را تعدیل کند، بر این اساس که وقتی کشورهای غربی تصور می کنند که ایران تنها یک گزینه برای ارتباطات خود با جهان دارد، چالش هایی را در مسیر توسعه روابط خود با ایران به وجود می آورند که نمونه بارز این مسئله را در دوران پس از توافق هسته ای شاهد بودیم. دولت ما تمایل داشت پس از برجام با کشورهای غربی روابط خود را گسترش دهد اما عملاً این موضوع دچار اختلال شد و نتوانستیم با غرب هم رابطه گسترده ای داشته باشیم که البته سیاست های اعمال فشار آمریکا هم در این زمینه اثربخش بود.
بهمن در پایان خاطرنشان کرد: اگر ما در دوران پس از برجام به موازات گسترش روابط خود با غربی ها با کشورهای شرقی هم سیاست توسعه روابط را پیش می گرفتیم، شاید امروز شرایط ایجاد شده متعاقب اعمال تحریم ها و حتی خروج آمریکا از برجام به نوعی برای ما آسان‌تر از شرایط فعلی بود، چرا که توسعه ارتباطات با کشورهای شرقی علاوه بر اینکه می تواند فرصت ها و گزینه‌های بیشتری را در حوزه مسائل بین المللی در اختیار ایران قرار دهد، می تواند به عنوان عاملی توازن بخش در سیاست خارجی ایران مطرح و به تحقق اهداف دستگاه دیپلماسی کشور کمک کند.
نظر شما