خبرگزاری مهر، گروه دین و اندیشه_حسنعلی ذکریایی*: کشمیر، منطقه‌ای که دولت مردان دو کشور هند و پاکستان بعد از سال ۱۹۴۷ میلادی و به دنبال پایان یافتن حکمرانی بریتانیا و تقسیم شبه قاره؛ مدعی هستند که اراضی این منطقه کاملا به کشور آنان تعلق دارد. فارغ از ادعای دو کشور همسایه، در دو قطعنامه سازمان ملل مورخ اوت ۱۹۴۸ و ژانویه ۱۹۴۹، به سه نکته تاکید شده است. نخست آنکه، مناطق مسلمان‌نشین کشمیر جزو کشور پاکستان و نواحی هندو نشین جزو کشور هند درآید. دوم آنکه، جهت مشخص شدن میزان تمایل مردم این دو نواحی برای پیوستن به کشور هند یا کشور پاکستان، به آراء عمومی مراجعه گردد. سوم آنکه تا زمانی که این امر صورت نگرفته است، سرزمین کشمیر نه جزو هند و نه پاکستان قرار دارد. اگرچه مفاد این دو قطعنامه هیچ وقت اجرایی نشده است، اما بارها بر سر کنترل آن جنگ صورت گرفته و در حال حاضر نیز، یک خط مرزی «دی فاکتو» موسوم به «خط کنترل» این منطقه را بین هند و پاکستان جدا کرده و هر دو کشور بخشی از این منطقه را در اختیار دارند.
روز سیاه دموکراسی هند
دولت هند، طی حکمی رسمی، خودمختاری جامو و کشمیر را ۱۴ مردادماه سالجاری لغو کرد. به دنبال تصمیم دولت هند برای پایان دادن به خودمختاری این ایالت، «نارندرا مودی» نخست‌وزیر هند این تصمیم را رسما امضا کرد. این تصمیم جنجالی که در راستای شعار تبلیغاتی دولت نارندرا مودی گرفته شد، می تواند منطقه بحران زده کشمیر را با دور جدیدی از تنش‌ها روبرو کند. در میان ناباوری، دولت هند، کل اصل ۳۷۰ قانون اساسی را که «ماده ۳۵ ای» بخشی از آن بود را پس از هفتاد سال، لغو کند. اصل ۳۷۰ به ایالت جامو و کشمیر هند نوعی خودمختاری می داد. به شکلی که این ایالت به جز در مسائل روابط خارجی، دفاعی و ارتباطات و مخابرات که در کنترل دولت مرکزی هند بود، قانون اساسی مستقل و پرچم خودش را داشت و می‌توانست آزادانه قانون وضع کند. اما با لغو این قانون،کشمیر دیگر قانون اساسی جداگانه‌ای ندارد و مثل سایر ایالت‌های هند، باید از قانون اساسی این کشور تبعیت کند و تمام قوانین هند در کشمیر اجرایی خواهد شد. و در پی آن، همه شهروندان هندی از تمام ایالت‌ها این کشور می‌توانند در کشمیر خانه و ملک بخرند. لغو اصل ۳۷۰ قانون اساسی یکی از وعده‌های انتخاباتی «نارندرا مودی»در انتخابات امسال بود. مودی، طی سخنانی آن را اصلاح «یک اشتباه تاریخی» نامید و وعده «بازگشت شکوهمندی گذشته» را به کشمیر داد.
مودی با اشاره به پایان بخشیدن رسمی به بندهای ۳۷۰ و ۳۵ای قانون اساسی هند که وضعیت ایالتی ویژه‌ای را برای کشمیر تعریف می‌کرد، گفته است که «من به این سیستم جدید که همه ما در آن قادر خواهیم بود جامو و کشمیر را از تروریسم و جدایی‌طلبی آزاد کنیم، ایمان دارم.» او همچنین تاکید کرده است که «ملاحظات پیشین [در قانون] به جامو و کشمیر، جز تروریسم، جدایی‌طلبی، سلسله‌گرایی و فساد گسترده، هیچ چیز دیگری تحویل نداد.» مودی در پاسخ به تهدیدات در خصوص لغو خودمختاری کشمیر، آن را «موضوعی کاملا داخلی» عنوان کرده است. اگرچه لغو خودمحتاری ایالت کشمیر، «گامی فاجعه بار» است؛ اما باید به این نکته اشاره داشت که از یکسو، مسئله کشمیر همانند بسیاری از مناطق تنشزای مرزی در منطقه خاورمیانه محصول «خیانت انگلیس»ی هاست و از سویی دیگر، در تحولات صورت گرفته در این منطقه می‌توان رد پای رژیم غاصب صهیونیستی را نیز به خوبی مشاهده کرد. این تصمیم «نارندرا مودی» بیشتر شبیه اقدامات رژیم غاصب صهیونیستی در خاک فلسطین اشغالی است. زیرا اقدامات این رژیم غاصب درباره الحاق اراضی فلسطینی و اقدامات هند در خصوص لغو خودمختاری کشمیر ، هر دو نقض قوانین بین المللی هستند.
رژیم غاصب صهیونیستی، هند را به عنوان «شریک استراتژیک» خود در آسیا می‌داند و از زمانی که مودی قدرت را به دست گرفته، این روابط به صورت بنیادی تغییر یافته است. به طوری که دهلی نو در حال حاضر بزرگترین خریدار تسلیحات رژیم غاصب صهیونیستی است. مودی در تابستان سال ۹۶ به فلسطین اشغالی سفر کرد و اولین نخست وزیر هندی به شمار می‌رود که به این کشور اشغالی سفر کرده و طی سخنانی آن را خانه خود عنوان کرده است. در پاسخ به این سفر تاریخی نخست وزیر هند، «بنیامین نتانیاهو»، به مدت ۶ روز عازم هند شد. این نخستین بار بعد از ۱۵ سال است که یک نخست‌وزیر رژیم غاصب صهیونیستی به هند سفر می‌کند. (آخرین بار آریل شارون در سال ۲۰۰۳ به هند رفت) رژیم غاصب صهیونیستی، هند را به عنوان ابزاری در مقابل کشور پاکستان مـی‌بیند (تنهـا کشـور اسـلامی مجهـز بـه سـلاح هسـته‌ای) که می‌تواند از چـالش دهلی نو بـا مسلمانان هند و پاکستان نهایت بهره‌برداری را کند. بنابراین، می‌توان گفت که هند یکی از بهتـرین پایگاهی اسـت کـه رژیم غاصب صهیونیستی می‌تواند از آنجا عملیاتی بـر ضد مسلمانان را رهبری یا هدایت کند. نتانیاهو طی سخنانی در هند، رژیم غاصب صهیونیست و دهلی نو را دموکراسی‌هایی خواند که باید با «اسلام رادیکال» مقابله کنند. در مقابل نیز، نارندرا مودی سیاست‌های نتانیاهو علیه مسلمانان را که به بهانه «مقابله با تروریسم» انجام می‌گیرد، تشویق کرد. پس، به نظر می‌رسد که هند در حال اجرا کردن نقشه‌های شوم رژیم غاصب صهیونیستی در منطقه کشمیر است.
تصمیم نابخردانه و غیرقانونی دولت هند برای پایان دادن به خودمختاری ایالت جامو و کشمیر، باعث بروز تنش در منطقه شده و این تنش، وضعیت وخیمی را به دنبال خود داشت. این تصمیم، «گامی فاجعه بار» است که می تواند «تمام گزینه‌های ممکن» را روی میز پاکستان قرار دهد و بحران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای متعددی را ایجاد کند به طوری که تبعات منفی آن دامنه خیلی از کشورها را بگیرد. اقدام یک‌جانبه گرایانه دولت هند، از یکسوی، بدون اجماع جهانی و از سوی دیگر، بدون در نظر گرفتن حقوق حقه مسلمانان کشمیر، این نگرانی را ایجاد می‌کند که گروه‌های تکفیری و تروریستی تندرو در این منطقه تقویت شوند و ناامنی نه تنها بخشی از کشور هند را فراگیرد بلکه حتی فراتر از آن نیز گسترش یابد. موضوع مهمی است که به‌هیچ‌عنوان نباید از آن غفلت ورزیم.
با توجه به بحران موجود، بهترین راه پیشنهادی که می‌تواند منطقه را از یک جنگ خانمان نسوز و ویران کننده دور کند، مراجعه به آراء مردم کشمیر و پذیرفتن نتیجه این انتخابات است.
*کارشناس آسیا/سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
نظر شما