فرهنگ فلسطین کمتر از سیاستش برای ما مهم بوده است

به گزارش خبرگزاری مهر، برنامه تلویزیونی شب روایت با موضوع «روایت فلسطین» سه‌شنبه شب ۱۰ دی از آنتن شبکه چهار سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد.

غلامرضا امامی ابتدای این‌برنامه درباره علاقه‌اش به ادبیات فلسطین گفت: من سال‌های نوجوانی‌ام را در اهواز و خرمشهر گذراندم و دوستان عرب‌زبان زیادی داشتم و با زبان عربی خو گرفتم. در یک‌سفر به قاهره در نمایشگاه کتاب، فلسطین را کشف کردم. به گمان من فلسطین تاریخی است از جغرافیا و تجسمی است از آزادی. در همان‌سفر به قصه زیبایی از غسان کنفانی برخوردم به نام «چیزی که از بین نمی‌رود». زمانی‌که به ایران برگشتم، قصه را برای خسرو گلسرخی خواندم و او با شوق و ذوق گفت که این قصه باید ترجمه شود. یعنی اولین مواجهه من با ادبیات فلسطین قصه کنفانی بود که مربوط به ایران است. این قصه چاپ شد و جایزه گرفت.

وی درباره این‌که چرا ایران که همیشه به آرمان فلسطین اهمیت می‌دهد در ترجمه و نشر ادبیات فلسطین کم کاری کرده، گفت: جهان بیش از میهن ما قصه‌های غسان کنفانی را می‌شناسد. کتاب‌های او به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شده است. کنفانی ۳۶ سال بیشتر نداشت که شهید شد. متاسفانه مردم ما به فلسطین همیشه از لحاظ سیاست نگاه کرده‌ و به فرهنگ فلسطین اهمیت نداده‌اند. جهت دیگر اینکه فرهنگ ماندگار است اما سیاست گذراست. محمود درویش شاعر بزرگ فلسطین و غسان کنفانی در کشورهای غربی بیشتر شناخته شده هستند.

این مترجم درباره ویژگی‌های آثار کنفانی گفت: در آثار کنفانی عنصر مهم رو راست بودن با خود است. رمز زندگی و تجربه زندگی است. کنفانی گویی آینه‌دار زندگی مردم خودش است. در آثار کنفانی با همه سختی‌ها و رنج مردم فلسطین، امید موج می‌زند. کنفانی اسلحه به دست نگرفت اما قلمش دفاع از حق و آزادی بود و بعد از او ادبیات فلسطین بسیار رشد کرد. مفهوم بزرگی که در نظر من است این است که فرهنگ را از سیاست جدا کنیم. به دلیل اینکه دنیای ادبیات عرب، دنیای گسترده‌ای است. این دلیل نمی شود که چون با بعضی کشورهای عربی مشکل داریم ادبیات آن کشور را از یاد ببریم.

امامی درباره کتاب «درخت زیتون» نیز گفت: پیش از انقلاب، انتشارات موج را تاسیس کردم و «درخت زیتون» اولین کتابی بود که با ترجمه سیروس طاهباز منتشر شد. کتاب درخت زیتون مجموعه‌ای از شعر پنج شاعر مشهور فلسطین است و زمانی که مجدد برای چاپ رفت، آثاری از شاعران ایران هم مثل محمدعلی سپانلو، قیصر امین پور، میم آزاد و اسماعیل شاهرودی و علاوه بر آن آخرین شعرهای محمود درویش که مجموعه بی‌نظیری است، به آن اضافه شد. یکی از این شعرها، اثر محمود درویش با عنوان «بدرود با ادوارد سعید» است.

وی در پایان درباره آثار ادبیات دفاع مقدس گفت: من همه آثار را نخواندم اما میان آثاری که مطالعه کردم چند نویسنده را خیلی می‌پسندم و به نظرم این ظرفیت را دارند که به زبان‌های دیگر ترجمه شوند. از جمله این نویسندگان محمدرضا بایرامی، قاسمعلی فراست و احمد دهقان است. شخصا این سه نویسنده را می‌پسندم چرا که آثارشان پیام هنری دارد و در آثار آنها نبرد حق و باطل تنها در هشت سال دفاع مقدس خلاصه نمی‌شود.