امام خمینی (ره) برای کرامت انسان ارزش ویژه ای قائل بودند ؛ گزارش مشروح مهر از دومین روز همایش "امام خمینی و قلمرو دین"

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام کروبی با اشاره اینکه برای بسیاری از سیاستمداران و حکمرانان مردم ابزاری برای دستیابی به قدرت و اهداف از پیش تعیین شده هستند، تأکید کرد: از منظر امام خمینی(ره) انسان دارای کرامت و شأن ویژه ای است و احترام به این کرامت در افکار واندیشه های امام متجلی است .

امام خمینی برای کرامت انسان ارزش ویژه ای قائل بود

حجت الاسلام مهدی کروبی در دومین روز از همایش "امام خمینی و قلمرو دین" تصریح کرد: یکی از رایج ترین واژه ها در لسان همه اقشار و گروهها "ناس" است انسان مردم و بشر، چون یک دریای خروشانی هستند، مردم و هر کاری معقول و منطقی به وسیله بندگان صلاح بر روی زمین انجام می شود همه آنهایی که خواسته ای دارند از آنها سخن می گویند علما هنرمندان گروههای سیاسی همه از مردم و انسانها سخن می گویند .

وی افزود: اما سیاستمداران، حکمرانان و آنهایی که در پی حکومت هستند از مردم و کرامت بزرگ انسان دم می زنند دو هدف متفاوت را دنبال می کنند، دنیاپرستان و قدرت طلبان و سیاستمردان جز سلطه و حاکمیت هدفی ندارند، پس از انسانها برای رسیدن به مقاصد خود بهره می برند و از انسانها استفاده ابزاری می کنند لذا وقتی عاجز و نیازمند هستند از انسانها و حقوق آنها سخن می گویند وقتی حکومت نیازی به انسانها ندارد به جان آنها می افند و هستی آنها را می بلعند.

کروبی با اشاره به اینکه با دید الهی و خدایی، اولیای خدا و انسانهای صالح، با عشق و ایمان به مردم نگاه می کنند، گفت: این گروه در پی آن هستند که حقوق، آزادی و کرامت انسانها رعایت شود، به همین دلیل چون شمع می سوزند تا از حقوق آنها پاسداری و حفاظت کنند . شاه در روزهای یایانی عمر خود با دیکتاتوری حقوق ملتها را سالها پایمال کرد اما وقتی زندگی سراسر افتخار امام خمینی را بررسی می کنیم می بینیم چگونه با مردم ارتباط داشت، امام در مقابل مردم تواضع و خشوع داشت، در تحقیقات از زندگی امام روشن می شود که خدا و توکل به او و انبیاء او و همچنین مردم، بندگان خدا و دفاع از حقوق آنها برای امام راحل اهمیت ویژه ای داشته است .

حجت الاسلام کروبی با اشاره به اینکه مهمترین مسئله کرامت انسان، آزادی حکومت بر سرنوشت خوداست، تأکید کرد: این امر در اندیشه ها و افکار امام به خوبی متجلی بود، امام این چنین حقوق مردم را رعایت می کرد و می گفت جان من فدای تک تک ملت ایران باد . زمانی که می خواست رفراندوم کند به تعبیر خود طرفدار جمهوری اسلامی بود می گفت مردم آزاد هستند هر چه می خواهند بنویسند و به صندوق بیندازند و هیچ ابزاری در کار نیست برنامه ریزی هم وجود ندارد از این رو مردم 12 فروردین با 98 درصد آرا به جمهوری اسلامی رأی داند .

وی افزود: امام می گفت زمانی که وارد خانه ای در آن اسلحه بود مواد مخدر بود حق افشا ندارید، حق انعکاس ندارید حق بازداشت ندارید مگر اینکه مرکز توزیع مواد مخدر باشد . این یعنی حریم مردم را نگهداشتن . امام در همه مراحل کرامت انسانها و حقوق انسهانها را حفط می کرد تمام راهها را برای اعمال قدرت و نفوذ بسته بود و صراحتا به وزارتخانه ها می نویسد و در اختیار مردم می گذارد تخلف در حکومت برای هیچکس جایز نمی داند و امکان ندارد .

کرامت جزء لازمه انسان است

دکتر غلامرضا اعوانی رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در دومین روز از همایش "امام خمینی در قلمرو دین" با عنوان کرامت انسان اظهار داشت: کرامت انسان مجعول نیست، معنای ثابتی دارد که صفت خدا بوده و رأس همه کمالات حق است .

وی افزود: کرامت را خداوند به خود نسبت داده است، وجوب و کمالات وجوب حق است انسان با بشر فرق می کند. یکی وجود فیزیکی و جهانی است که در مورد آن بحث می شود و فطرت نخستین گفته می شود و دین با فطرت اول و ثانی در ارتباط است، ایمان با وجود روحانی و معنوی او سروکار دارد اما به فطرت الهی توجه داشتن، فطرت ثانی رحمت رحیمی است .

رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با اشاره به اینکه برخورداری از ایمان با رحمت رحیمی قوس صعودی می یابد، گفت: این مهم است که انسان و بشر با یکدیگر فرق فرق دارند . بشر جنبه های زمینی انسان است، انسان علاوه بر هستی بشری با خدا هم انس دارد، ولایت الهیه دارد و غایت ایمان و تقرب به خداوند است، یعنی رحمت رحیمی است .

دکتر اعوانی افزود: سه رکن دین، ایمان و عمل صالح از فضیلتهای رأس همه ادیان هستند و انسانی که با فضیلت باشد با انسان با رذیلت فرق می کند، شک نیست که کرامت علاوه بر معنای حق حیات و غیره، معانی آزادی هم دارد . خیلی از افراد نظر را دست کم می گیرند و به آن توجه نمی کنند، نظر نباشد عمل هم نمی شود . امام خمینی از جنبه نظری بسیار قوی بود، در اخبارها هم آمده که انسان صورت خداست همه چیز در عالم مظهر اسماء خداست و اسماء نظری نیست، عملی نیست .

وی گفت: به طور فطری در فطرت اول نظر وجود دارد اما در فطرت ثانی اختیار می کند و به تحقق می رسد و خلیفه می شود، از صفات انسان خلافت اوست، اصالتا خلافت برای خداست و نیابتا برای انسان تا دعوی خدایی نکند . تمام صفات آزادی اختیار باید در عبودیت بماند و مظهر تمام اسماء الهی باشد.

امام خمینی برای تحقق اهداف خود از کرامت انسان هزینه نکرد

امام خمینی بر کرامت انسان اعتقادی راسخ داشت و با هر دیدی اعم از فلسفی و عرفانی، امام کرامت انسان را مورد توجه قرار می داد و هرگز برای رسیدن به اهداف مقدس خود از کرامت انسان هزینه نکرد .

آیت الله عباسعلی عمید زنجانی رئیس دانشگاه تهران صبح دیروز در همایش "امام خمینی در قلمرو دین" گفت: آیات خلقت، به وضوح خلقت انسان را از ابتدا تا پایان بیان و شاخصه کرامت انسان را مطرح می کنند .

وی با اشاره به اینکه کرامت مربوط به انسان است، یادآور شد: در آیات آفرینش آدم و حوا شاخصه ملاک انسان دو چیز است عقلانیت انسان و علم انسان. هم عقلانیت و هم علم از روح خدایی ناشی می شوند. اما منشاء اصلی این خصلت انسان و سایر خصوصیات او بی ارتباط با جسم نیست جسمی برای انسان انتخاب شده که با روح بلند و آسمانی او متناسب است، کرامت هم شامل بعد معنوی روحی انسان است و هم بعد جسمی او را شامل می شود .

وی با تأکید بر اینکه مبانی فلسفی کرامت به خوبی واضح و روشن است، گفت: اما کاربرد و زوایای کرامت انسان از سوی امام بیان شده است، امروز مسئله کرامت به صورت شعار در آمده است هیچ تفکری پیدا نمی شود که با این اصل مخالفت کند، مبانی نظری مختلف در این زمینه گفته شده است، کرامت انسان مسئله ای است که دنیا بر آن وفاق دارد و دیدگاههای مختلفی در مورد آن ارائه شده است .

آیت الله عمید زنجانی با تأکید بر اینکه امام خمینی همواره کرامت انسان را مورد توجه داشت، افزود: مدیریت امام قبل از انقلاب و پس از آن تمام تحولات بنیادین در بنیادهای فرهنگی و عرفی جامعه را تحت الشعاع قرار داد و وضعیت کنونی در مقایسه با سال 57 این مسئله را نشان می دهد. در این مسیر امام از دین انسان هزینه نکرد، دین سرمایه ای است که باید از منافع آن استفاده کنیم و مراقب باشیم به عنوان سرمایه ثابت و دست نخورده بماند، کرامت نیز نباید هزینه شود باید از منافع آن استفاده شود .

ارزشمندی کرامت مورد تأیید همگان است

در باب چیستی کرامت همه‌ کسانی که خواسته ‌اند به این موضوع بپردازند بر مسئله ارزشمندی آن تأکید کرده ‌اند.

حجت الاسلام محمد علی ایازی قرآن پژوه و محقق در دومین روز از همایش بین المللی "امام خمینی و قلمرو دین" که با موضوع کرامت انسان برگزار می شود، با اشاره به اینکه یک عده به کرامت، استعدادی نگاه می‌کنند، یادآور شد: این عده اعتقاد دارند که انسان استعداد کرامت را دارد و اگر اعمال صالح انجام دهد به کرامت خواهد رسید که بیشتر اخلاقیون و برخی فیلسوفان این اعتقاد را دارند.

حجت الاسلام ایازی گفت: برخی جریانات کرامت را ذاتی می‌ دانند، یعنی انسان در حالت اولیه کرامت را دارد. این گروه استدلال می کنند درست است وقتی بحث کرامت مطرح می‌شود آن را به عقل متصل می ‌کنیم، اما فقط عقل و علم در اینجا مطرح نیست و بحث اراده نیز مطرح است.

وی با اشاره به اینکه اگر انسان علم را هم نداشته باشد، آثار و پیامدهای وجودی کرامت برایش به وجود می ‌آید، گفت: اگر تنها به مسئله‌ استعداد تکیه کنیم، احکام حقوقی و آیاتی که هندسه‌ فهم ما را از کرامت مشخص کرده است، نادیده گرفته می‌شوند. اگر کرامت را امری ذاتی بدانیم، هیچ ‌گونه تعلق عقیده، اندیشه، جغرافیا و یا نژاد به این معنا تعلق نم ی‌گیرد.

وی با تأکید بر اینکه وقتی برای انسان کرامت قائل شدیم باید برای او حق انتخاب را نیز به رسمیت بشناسیم، افزود: لازمه‌ کرامت این است که بگذاریم بستر انتخاب از روی اراده برای انسان فراهم شود. افراد با اختیار به سمت دین بیایند و پیامدی برای آنها نباشد.

همایش بین المللی امام خمینی و قلمرو دین با عنوان " کرامت انسان" از جمعه 11 خردادماه در سالن همایشهای صدا و سیما برگزار شد و امروز 13 خرداد ماه به پایان می رسد.