پاسخ به ۶ شبهه جنگ تحمیلی در «کلاشینکف‌های آمریکایی»

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی شبکه مستند، مجموعه مستند ۶ قسمتی «کلاشینکف های آمریکایی» که تلاش می‌کند به شبهات مطرح شده درباره جنگ ایران و عراق پاسخ دهد به مناسبت هفته دفاع مقدس از شنبه ۲۹ شهریور ساعت ۲۰ روی آنتن شبکه مستند می‌رود.

داود مرادیان کارگردان این مستند با اشاره به سوژه اصلی این مستند، گفت: «کلاشینکف های آمریکایی» مجموعه‌ مستند ۶ قسمتی است که به بررسی شبهات مطرح‌ شده درباره جنگ ایران و عراق می‌پردازد. برای مثال یکی از شبهاتی که مطرح می‌شود این است که اگر امام خمینی (ره) صدام را تحریک نمی‌کرد، او به ایران حمله نمی‌کرد. در پاسخ به این شبهه، تاریخ حزب بعث و ادعای ارضی حاکمان عراق پیش از صدام را مورد مطالعه قرار دادیم و به بررسی شخصیت صدام پرداختیم. به عبارت دیگر، در سه قسمت، عصر پهلوی را از منظر صدام بررسی کردیم؛ اینکه او قصد حمله به ایران را داشت و حتی می‌خواست با بمب اتم به ایران حمله کند اما دنبال فرصت مناسب بود.

وی اضافه کرد: در قسمت بعدی به ادعای نهضت آزادی می‌پردازیم؛ آقای یزدی و دوستانش که ادعا کرده بودند امام عامل شروع جنگ بود و آنان صدام را مدیریت می‌کردند که به ایران حمله نکند. این موضوع را هم از درون عراق و از زبان بسیاری از وزرا و ژنرال‌های آنان مورد بررسی قرار دادیم. آنان می‌گفتند که قصد صدام برای حمله جدی بود. در قسمت بعدی به نقش سلطنت‌طلب‌ها در شروع جنگ می‌پردازیم. همکاری خاندان سلطنت، ارتشبدها و نخست‌وزیر آن با شخص صدام برای حمله به ایران. در این قسمت از این موضوع ناگفته پرده برمی‌داریم که آنان قصد داشتند خوزستان و جزایر سه‌گانه را بدهند و میلیون‌ها نفر از مردم ایران کشته شوند تا آنان دوباره به حکومت برسند.

کارگردان مستند «رویای آجری» بیان کرد: در قسمت بعدی به چرایی ادامه جنگ البته نه از منظر نظامی‌ها بلکه از دید قطعنامه‌های شورای امنیت می‌پردازیم. در حقیقت به تفاوت‌ قطعنامه‌های صادرشده درباره جنگ عراق علیه ایران با قطعنامه‌های صادر شده درباره جنگ عراق علیه کویت پرداخته خواهد شد. می‌توان گفت که اساسا امکان تمام شدن این جنگ وجود نداشته است چرا که دنیا نمی‌خواست این جنگ متوقف شود و باید ادامه پیدا می‌کرد. قسمت آخر نیز به چرایی جام زهر شدن قطعنامه، عدم ورود دولت موسوی و نقش هاشمی می‌پردازیم.

مرادیان درباره اسنادی که در این مستند به نمایش درآمده است، گفت: بخشی از اسناد به صورت پراکنده است که وقتی آنها را کنار هم می‌چینید مخاطب را به تحلیل می‌رساند. بخشی از این اسناد از آرشیو ملی انگلستان به دست آمده است که به‌تازگی منتشر شده است. بخشی دیگر مصاحبه‌های شبکه الجزیره با فرماندهان و ژنرال‌های صدام است که حرف‌های آنان در کنار ادعاهای بعضی‌ها در داخل کشور یا سلطنت‌طلب‌ها قرار می‌گیرد. وقتی آقای بختیار و اویسی در عراق پایگاه داشتند و جزایر سه‌گانه را بخشیده بودند که عکس آن موجود است، یعنی اتفاقاتی پشت پرده رخ داده است. جالب است بدانید که انگلیسی‌ها هر ۱۰ سال یکبار اسنادشان را منتشر می‌کنند اما اسناد همکاری سلطنت‌طلب‌ها با عراق تا ۶۰ سال دیگر هم محرمانه باقی می‌ماند.

این کارگردان و مستندساز درباره روند تحقیق و پژوهش برای این مجموعه مستند توضیح داد: برای آرشیوی که در این مجموعه استفاده شده است از صداوسیما کمک نگرفتیم بلکه آرشیو از روی اینترنت جمع‌آوری شد و اتفاقا آرشیو دیده نشده‌ای هم است. نزدیک به ۷ ماه تحقیق و پژوهش داشتیم که توسط یک گروه کامل پژوهشی انجام شد. چند نفر جست‌وجوگر فارسی، افرادی جست‌وجوگر انگلیسی و چند نفر دیگر هم جست‌وجوگر عربی بودند. علاوه بر این، با آقایان رفیق‌دوست، هاشمی‌طبا، صباغیان، ۲ تن از امرای ارتش و ... مصاحبه‌هایی داشتیم.  

وی افزود: از آنجا که مستند «رویای آجری» به مردم بستگی داشت، طبیعتاً سر و صدای مردمی‌تری هم داشت اما به نظرم با نمایش این فیلم سر و صدای سلطنت‌طلبان، ملی‌گرایان و ... بیشتر بلند می‌شود.

مرادیان درباره دلیل نامگذاری این مستند بیان کرد: کلاشینکف یک سلاح روسی است و کشورهای عربی دارای ۲ شکل حاکمیتی بودند و هستند؛ یا زیر یوق‌ کشورهایی مثل عربستان و امارات و یا زیر چکمه آزادی‌خواهان چپ‌گرا هستند که عمدتا به شوروی نزدیک بودند. یکی از کسانی که در این زمینه خودش را جا انداخت و با سلاح‌های روسی به ایران حمله کرد، صدام بود اما جالب است بدانید صدام از ۱۵ سالگی عضو کددار سازمان اطلاعات آمریکا بود. بعد از مرگ جمال عبدالناصر، آمریکایی‌ها دنبال این بودند که رهبر انقلابی جهان عرب یکی از آدم‌های خودشان باشد. بنابراین جنگ صدام علیه ایران تبدیل به جنگ قادسیه صدام شد. در اینجا و بنابر اسناد خود آمریکایی‌ها ثابت می‌شود که صدام عامل آمریکاست نه عامل شوروی.

عوامل ساخت این مستند عبارتند از سر تیم پژوهش: سمیه عظیمی ستوده، سرتیم ترجمه: محمدعلی معین، سرتیم پژوهش اسناد: محمد مظفرپور، تدوین: عباس مرادیان، طاهر آجرلو، گرافیک: طاهر آجرلو، تصویربردار مصاحبه‌ها: محمدعلی هاشمیان و مدیر تولید عباس مرادیان و بشیر ادهمی.

این مستند تولید مشترک مرکز فیلم و نمایش بسیج و مرکز مستند سوره است.

این مستند از امشب شنبه، ۲۹ شهریور در جدول پخش شبکه مستند قرار گرفته و هر شب ساعت ۲۰ از این شبکه پخش و روز آینده ساعت ۱۲ تکرار خواهد  داشت.