به گزارش خبرگزاری مهر، در بیست و ششمین شماره از دوفصلنامه «قرآن و علم»، مقالاتی با عناوین «جایگاه روش تفسیر علمی در روایات امام صادق(ع)»، «چیستی روان‌شناسی اجتماعی قرآن‌بنیان»، «چیستی و روش‌شناسی دانش روان‌شناسی در قرآن»، «مؤلفه‌های روان‌شناختی مبلّغ موفق از منظر قرآن و روایات برای ساخت پرسش‌نامه»، «بررسی تطبیقی اصول تربیت انسان در تفاسیر اطیب البیان و فی ظلال القرآن»، «جایگاه علوم طبیعی در فرآیند تفسیر قرآن کریم از منظر علامه طباطبایی»، «کارآمدی بایدهای تغذیه قرآنی در پیشگیری از بیماری‌ها»، «اهتمام راهبردی قرآن و روایات به صنعت دام»، «کاربرد اعجازگونه «سمع و ابصار» در قرآن از منظر فیزیولوژی»، «بررسی تفسیر کوه‌های ابری در آیه ۴۳ سوره نور»، «مفهوم‌سازی افعال آخر آیات بر اساس زبان‌شناسی شناختی» و «مبانی حکومت در قرآن و سنت از دیدگاه امام خمینی (ره) و علامه مودودی» منتشر شده است.
در چکیده مقاله «جایگاه روش تفسیر علمی در روایات امام صادق (ع)» می‌خوانیم: «روش تفسیر علمی»، در کنار سایر روش‌ها همچون «تفسیر قرآن به قرآن»، «تفسیر قرآن به سنّت» و «تفسیر عقلی» از جمله روش‌های تفسیر قرآن است که از جایگاهی ویژه برخوردار است. روش تفسیر علمی، عبارت است از روشی که مفسّر تلاش می‌کند با بهره‌گیری و استخدام علوم اطمینان‌آور تجربی به عنوان منبعی خاص، در کنار سایر منابع به فهم بهتر و بیشتر اشارات عملی آیات قرآن بپردازد؛ به‌گونه‌ای که همه معیارها و شرایط یک تفسیر صحیح رعایت شود و هیچ‌گونه تحمیل یا استخراجی در تفسیر به وجود نیاید. با بررسی روایات تفسیریِ برجای‌مانده از امام صادق پدیدار گشت که آن حضرت، برای «علم» عموماً و یافته‌های قطعیِ «علوم تجربی» ـ خصوصاً جایگاهی ویژه قائل بوده و از روش تفسیر علمی در کنار سایر روش‌های تفسیری، برای فهمِ بهتر و بیشتر اشارات علمی آیات قرآن بهره‌گیری نموده است. یافته‌های پژوهش نشان داد، گونه‌های تفسیر علمی امام صادق، گستره‌ای متنوع دارد که برخی از آن‌ها عبارت است از: حرکت زمین، جاذبه عمومی در هستی، کروی بودن زمین، نقش‌های باد، زوجیت در گیاهان و همه اجزای هستی، سفارش به خوردن خوراکی‌های حلال، فلسفه تحریم برخی از خوراکی‌ها.
در طلیعه نوشتار «بررسی تفسیر کوه‌های ابری در آیه ۴۳ سوره نور» می‌خوانیم: آیه ۴۳ سوره نور از آیات چالشی قرآن کریم است که به یکی از مسائل علوم طبیعی می‌پردازد و مفسران درباره عبارت «وَ ینَزِّلُ مِنَ السَّماءِ مِنْ جِبالٍ فِیها مِنْ بَرَدٍ» در آن، تفاسیر مختلفی ذکر کرده‌اند و برخی نیز به وجه علمی بودن آیه اشاره داشته‌اند. آنچه حائز اهمیت است پاسخ به این پرسش است که آراء مفسران در ذیل آیه چیست و آیا آراء مذکور یا یکدیگر قابل‌جمع است؟ پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و اسناد کتابخانه‌ای، حاکی از آن است که علت این تفاوت دیدگاه‌ها به نوعِ برداشت مفسران از معنای واژه «جبال» برمی‌گردد. همچنین نویسندگان با تحلیل دیگر آیات هم موضوع و معنای لغوی واژه «جبال»، سعی بر آن داشتند که تفسیر آیه تبیین شود. بر اساس یافته‌ها، این تعدد اقوال تفسیری، بدوی است و از جهت سلایق متفاوت در توجه به وجوهات مشترک در کوه و ابر است و می‌توان همه تفاسیر را در یک نظر جمع کرد با این بیان که همگی بر پدید آمدن توده‌های ابر شبیه به کوه مشترک‌اند.
نظر شما