نشر دیجیتال راه حل برون‌رفت از بحران کاغذ در سطح جهان

به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از روابط عمومی انتشارات علمی و فرهنگی به مناسبت روز زن و دهه فجر، تعدادی از مترجمان و مؤلفان علمی و فرهنگی گرد هم آمدند و دربارۀ موضوع «مطالعۀ دیجیتال و کتاب الکترونیک» تبادل نظر کردند. در این دیدار نادره رضایی مدیرعامل انتشارات علمی و فرهنگی، لیلا اردبیلی مدرس دانشگاه و مترجم کتاب قربانی؛ ماهیت و کاربرد آن، معصومه عبدلی مدرس دانشگاه و مؤلف کتاب فلسفۀ تربیتی امام موسی صدر، مریم صباغ‌زاده نویسنده و ناشر، و راحله فاضلی مترجم کتاب زنان پنجشنبه حضور داشتند و هریک به طرح دیدگاه‌های خود دربارۀ مسئلۀ روز مطالعۀ دیجیتال، کتاب الکترونیک و آیندۀ نشر مکتوب پرداختند.

لیلا اردبیلی در این نشست عنوان کرد: با توجه به بحران کاغذ در سطح جهان و مسائل ناشران مطالعۀ دیجیتال می‌تواند راهی برای برون‌رفت از این مشکل باشد؛ البته تجربۀ شخصی من از تدریس و پیشنهاد نسخه الکترونیک کتاب به دانشجویان این بود که ارتباط خوبی با نسخه‌های الکترونیک برقرار نکردند و ترجیح می‌دادند کتاب کاغذی را در دست داشته باشند. این موضوع هم سویه‌های مثبت دارد هم منفی و باید به هر دو سو نظر داشته باشیم.

در ادامه معصومه عبدلی اضافه کرد: گمان می‌کنم در این رابطه باید شکاف نسلی را هم در نظر بگیریم. نسل ما ترجیح می‌داد نسخه‌های کاغذی را در دست بگیرد اما نسل جدید با فضای الکترونیک مانوس‌اند.

نکتۀ دیگری که عبدلی دربارۀ ظرفیت‌های مطالعۀ دیجیتال عنوان کرد این بود که بستر مطالعۀ دیجیتال می‌تواند فرصتی را برای زنان و مادران خانه‌دار فراهم کند و کمبود زمان و فضا برای مطالعه را برای آنها جبران کند.

مریم صباغ‌زاده گفت: جهان امروز ضرورت‌هایی دارد که دنبال کردن آنها امری جدی است و اگر همگام با آن پیش نرویم جبرانش سخت خواهد بود؛ من موافق این بهره‌برداری از جهان دیجیتال هستم. وضعیت کرونا با سرعت بیشتری ظرفیت‌ها و فرصت‌ها و ضرورت‌های این بستر را برای همۀ جهان آشکار کرد.

او اضافه کرد: این بستر و جهان دیجیتال مسائلی هم دارد که مستلزم آموزش و تبیین است. در چنین جهانی ما هیچ گوشۀ تنهایی نداریم و مؤلف صاحب اثر خود نیست و برای گریز از آفات باید آموزش را در نظر داشته باشیم.

همچنین او تاکید کرد که نشر مکتوب اگرچه فرصت‌ها و امکانات نشر الکترونیک را ندارد، حاوی و حامل فرهنگ و سنت است؛ این دو جهان و این دو بستر مانعه‌الجمع نیستند و هیچیک مزاحم دیگری نیست و می‌توانند در کنار هم به راهشان ادامه دهند.

نادره رضایی نیز در این نشست گفت: ما به عنوان نشر باید امکان‌های مختلف را با توجه به تغییرات برای مخاطبان فراهم کنیم. وی با اشاره به سابقۀ انتشارات علمی و فرهنگی گفت ضروری است چنین نشرهایی بسترهای نو را ایجاد و امکان را برای مخاطب فراهم کنند و پلۀ بعدی با مخاطب است که چه نسخه‌ای را ترجیح می‌دهد و یا چه چیزی نیازش را برطرف کند.

رضایی در این نشست خبر داد که علمی و فرهنگی فعالیتش را در حوزۀ کتاب الکترونیک آغاز کرده است و در زمینۀ کتاب کودک و بزرگسال نیز با تکنولوژی AR ورود کرده است.

راحله فاضلی نیز در این نشست عنوان: مطالعۀ دیجیتال تنها منحصر به کتاب نیست؛ تمام رسانه‌های مجازی که مداوم در معرض دید ما هستند در این دسته قرار می‌گیرند. با این اوضاف ما باید دغدغۀ حفظ کتاب کاغذی را نیز دنبال کنیم و بتوانیم از محاسن هر دو شکل بهره ببریم. اگرچه نسل جدید تمایل بیشتری به مطالعۀ الکترونیک دارند من فکر نمی‌کنم زمانی برسد که کتاب کاغذی نباشد.

در ادامۀ این نشست مؤلفان و مترجمان علمی و فرهنگی دربارۀ کتاب صوتی، امکانات بالقوۀ کتب و متون دیجیتال و… نیز گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.

همچنین نادره رضایی در انتهای این نشست خبر داد که انتشارات علمی و فرهنگی پس از بررسی کارنامۀ نشر برای حفظ اسناد و راه‌اندازی موزه به نکته‌ای برخوردیم که باعث شد کاری را آغاز کنیم. ما متوجه شدیم که در این سال‌ها ۴۰۰ زن در امر تألیف و ترجمه و مشاورۀ علمی و… با انتشارات همکاری کرده‌اند که عدد قابل توجهی است. تصمیم گرفتیم بر این اساس پروژۀ تاریخ شفاهی زنان علمی و فرهنگی را کلید بزنیم که اکنون در میانۀ راه آن هستیم و همینجا از شما می‌خواهم در این امر ما را یاری کنید.

گفتنی است که فایل این نشست به صورت ویدئویی در عصر روز میلاد حضرت زهرا (س) و روز مادر در شبکه‌های اجتماعی و صفحه آپارات انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شد.