تنها زن «سیاه» جشنواره آیینی و سنتی هستم/ مصائب مردپوشی

هیلا رضائیان بازیگر و کارگردان تئاتر در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تازه‌ترین فعالیت‌هایش گفت: در این دوره از جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی ۲ نمایش از مرحله اول بالا آمده‌اند که من کارگردانی یکی از آن‌ها را برعهده دارم و در نمایش دیگر به ایفای نقش می‌پردازم. نمایشی که کارگردانی آن را برعهده دارم «کفش شیشه‌ای» نوشته مهدی صفایی نژاد است که اقتباسی از افسانه «سیندرلا» محسوب می‌شود به شکلی که نویسنده یک داستان غربی را ایرانیزه کرده است.

وی ادامه داد: نمایش دیگری که امسال با آن در جشنواره حضور دارم «مجلس سیاه بازی امیر ارسلان نامدار» است که سال ۹۷ آن را در جشنواره تئاتر فجر به صحنه بردم اما امسال کارگردانی آن را برعهده ندارم و تنها در نمایش در نقش «سیاه» بازی می‌کنم. افتخار این را دارم که جزو ۴ بازیگر زن سیاه باز در تئاتر شناخته می‌شوم و شاگردی استاد داوود فتحعلی بیگی و جواد انصافی را کرده‌ام. تا الان در نمایش‌هایی که برای حضور در جشنواره ارائه شده‌اند غیر از من سیاه باز زنی معرفی نشده است و اگر تا شروع جشنواره کارگردان‌ها نظرشان تغییر نکند به نظر می‌رسد من تنها بازیگر زن سیاه جشنواره هستم و بقیه رقیبانم بازیگران مرد هستند. هر ۲ نمایشی که امسال در جشنواره دارم سیاه بازی و تخت حوضی هستند که در دل شادی، امید می‌دهند و در عین حال از اتفاقات تلخ هم صحبت می‌کنند.

رضائیان درباره مشکلاتی که بازی در نقش سیاه برای یک بازیگر زن وجود دارد، عنوان کرد: در بین چهره‌های شناخته شده گلاب آدینه و فقیهه سلطانی را به عنوان بازیگران سیاه باز می‌شناسند اما هنرمندان کمتر شناخته شده‌ای در بین مردم مانند نسیم تاجی داریم که بیشتر بین اهالی تئاتر سرشناس هستند و در نقش سیاه بسیار خوش می‌درخشند. می‌توان گفت مشکلات سیاهِ زن بودن هم رده مشکلاتی است که در تئاتر ایران وجود دارد. در جامعه‌ای که مردها یک سری کارها را راحت‌تر می‌توانند انجام دهند، قطعاً وقتی قرار است من به عنوان یک مردپوش نقش سیاه را بازی کنم، دچار محدودیت‌هایی می‌شوم؛ محدودیت‌هایی که در رفتار و کلام و حرکات روی صحنه برای ما وجود دارد و با این وجود تلاشمان را می‌کنیم که هم سطح بازیگران مرد سیاه باز، نقشمان را ایفا کنیم.

این سیاه باز یادآور شد: به عنوان نمونه اگر امسال من تنها بازیگر زن سیاه باز باشم داورها بازی من را با بقیه بازیگران مرد سیاه می‌سنجند و توقعشان از من مانند آنها است در حالی که در رقص‌های مخصوص شخصیت سیاه مثل رقص کاکایی و یا نوع گفتار تیکه‌هایی که سیاه می‌اندازد، بازیگران مرد دستشان خیلی از من بازتر است. تلاش ما بانوان سیاه باز این است که فراموش کنیم که یک زن هستیم و با تخصص و تکنیک‌هایی که آموختیم نقشمان را ایفا کنیم. من به عنوان یک سیاه باز صدای استادانی مثل سعدی افشار را تقلید نمی‌کنم بلکه این شانس را داشته‌ام که ناخودآگاه صدایم نزدیک به صدای سیاه باشد و حنجره‌ام یادگاری از استاد سعدی افشار به من هدیه داده است بدون اینکه تلاش زیادی برای آن کرده باشم.

وی در پایان صحبت‌هایش اضافه کرد: امیدوارم در این شرایط سختی که با آن روبرو هستیم بتوانیم بجنگیم و کم نیاوریم تا تئاتر را به عنوان یک ضرورت به مخاطبان ارائه و کمی حواسشان را از مشکلات پرت کنیم. البته در صورتی که ویروس جدید دلتا بگذارد و مجبور نشوند جشنواره را به صورت آنلاین برگزار کنند. تئاتر فرزند یتیم این مملکت است و تا زمانی که سینما و تلویزیون است این فرزند کوچک کمتر به چشم می‌آید اما در نهایت امیدوارم با تمهیداتی که اندیشیده می‌شود جشنواره به صورت فیزیکی برگزار شود و گروه‌های نمایشی و همکارانم در جشنواره تا آن زمان واکسینه شده باشند.