عده‌ای برای پیچینگ دنبال پیچ و مهره می‌گردند!/ اهمیت تهیه‌کنندگی

به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری سومین رویداد «رویازی» ظهر امروز دوشنبه ۸ شهریور در حوزه هنری برگزار شد.

در ابتدای این نشست امیررضا مافی دبیر این رویداد گفت: برای ما امیدآفرین است که بتوانیم این رویداد را به بهترین نحو برگزار کنیم. این رویداد به همت آقای کاوه برگزار و یک سال به دلیل کرونا متوقف شد اما وقتی شیوع این بیماری به پایان نرسید به این فکر کردیم که نمی‌شود این رویداد را متوقف کرد اینکه اساساً چه فرآیندی طی شد به این نقطه برسیم محصول مطالعات و سیر آفاقی است که آقای کاوه در جشنواره‌های مختلف دیده بود، او و تیمش این ادبیات را ترجمه کردند و به ایران آوردند. در نهایت هم با مشورت با اندیشمندان این حوزه به این نقطه رسیدند که ما باید این رویداد پیچینگ را در حوزه انیمیشن برگزار کنیم.

وی افزود: این رویداد ۲ دوره برگزار شده اما مهمترین هدف ما توزیع عدالت در سراسر کشور است. اگر تهران در سینمای رئال یا حوزه سریال سازی کانون است در حوزه انیمیشن اتفاقاً این اتفاق در تهران رخ نمی‌دهد. ما به این نتیجه رسیدیم که انیمیشن در سراسر کشور و قطب‌های مختلف ایران امکان پدید آمدن دارد. ما خواستیم رویاها را بارور کنیم و مهمترین هدف ما همان توزیع عدالت و البته شفافیت است.

مافی در ادامه گفت: این جلسه به یاد و نام مرحوم محمد ابوالحسنی یکی از برجسته‌ترین افراد حوزه انیمیشن مزین است. او هم اقتصاد انیمیشن و هم محتوای آن را به خوبی می‌فهمید و می‌دانست چگونه از انیمیشن برای فرهنگ این کشور استفاده کند. او تأثیرات شگرفی بر انیمیشن گذاشت. فقدان او داغ بزرگی است اما همه ما به مشیت حضرت حق باید تن بدهیم و البته برای از دست دادن او افسوس بخوریم.

گرامی‌داشت یاد خالق «دیرین دیرین»

در ادامه حسین شیخ‌الاسلامی نویسنده و پژوهشگر حوزه انیمیشن هم گفت: ما عادت نداشتیم جلسه‌ای با این اهمیت در حوزه انیمیشن برگزار کنیم و مرحوم محمد ابوالحسنی حضور نداشته باشد، هنوز جای او خالی است. خاطرم است که شکل‌گیری رویازی به این نحو بود که آقای کاوه با آقای ابوالحسنی صحبت و مشورت کردند. آقای ابوالحسنی اهل حرف نبود بلکه اهل عمل و مرد کار بود. آقای ابوالحسنی را می‌شود با دو مشخصه تعریف کرد؛ یکی رویایی زیستن که این مشخصه در او وجود داشت و باعث مرزشکنی در انیمیشن شد. به یاد دارم ۲۷ اسفند که در خدمت ایشان بودیم به من اصرار می‌کرد در رویاهای من نمان، رویاهای خودت را خلق کن، او مرزی در اندیشیدن به اهداف جدید نداشت که این موضوع می‌تواند بسیار به کار انیمیشن بیاید.

وی افزود: انیمیشن نیازمند آزادی و اصالت رویاست و امیدوارم شیوه واقع‌گرایی در عین رویایی زیستن را بیاموزیم. او برخورد با مخاطب را هم می‌دانست، برای مردم اثری تولید می‌کرد، دوست داشت کار برای مخاطب جذاب باشد. او سال‌ها به مردم خدمت کرد، راهی برای خنداندن مردم پیدا کرده بود و این خودش ملاک و معیار نهایی او بود. ما باید همین را در انیمیشن یاد بگیریم. همه ما می‌دانیم بازار انیمیشن ایران بازار دفرمه شده‌ای است. این رویداد هم برای بازسازی همین امر برگزار می‌شود. این همان چیزی بود که آقای ابوالحسنی اجرا کرد. او به یاد همه فعالان انیمیشن بود، به شخصه ندیدم کسی از اهالی انیمیشن برای حل مشکلی به او مراجعه کند و او برایش وقت نگذارد.

سپس ضامنی مدیر کل دفتر ارزیابی و پایش حوزه هنری بیان کرد: به همکارانم خسته نباشید می‌گویم که نگذاشتند چراغ رویازی کم‌فروغ شود مراتب ارادت خودم را به خانواده آقای ابوالحسنی هم تقدیم می‌کنم. افتخار بزرگی است که خانواده او فرزندی را تربیت کردند که دوستان زیادی دارد و در حوزه فرهنگ تا این قدر تاثیرگذار است. معتقدم او فوت نکرده، روح او همواره در حال سیر و سلوک و ارتباطمان با او برقرار است.

وی گفت: سه سال پیش این افتخار را داشتیم که با آقای کاوه یک وب سری را طراحی کردیم که آقای ابوالحسنی خیلی به ما کمک کردند. این خبر بعداً رسانه‌ای می‌شود. آخرین پروژه‌ای که آقای ابوالحسنی با حوزه هنری در تولیدش همکاری داشت بعداً رونمایی می‌شود. او واقعاً کارآفرین بود و ارزش خلاقیت را می‌دانست، اهل ریسک بود البته نه ریسک کورکورانه. ریسک را مدیریت و به توسعه گروه‌های مختلف کمک می‌کرد. او هنر پیچینگ را بلد بود. انیمیشن یک هنر فردی نیست از این رو او می‌توانست افرادی را که برای یک پروژه مناسب تشخیص داده می‌شدند کنار هم بیاورد. درواقع تاثیری که او در صنعت انیمیشن داشت، مفصل است.

هادی اسماعیلی رییس بنیاد توزیع معاونت سینمایی حوزه هنری اظهار کرد: من از خانواده انیمیشن هستم پیش از اینکه بر صندلی توزیع سازمان سینمایی بنشینم خودم در فضای انیمیشن بودم و کارم در حوزه کارآفرینی است. ما در اکوسیستم انیمیشن ژنرال کم داریم ابوالحسنی یکی از ژنرال‌های حوزه انیمیشن بود و داشت اکوسیستم را متحول می‌کرد. او ادبیات کارآفرینی را به حوزه انیمیشن الصاق کرده بود. چیزی که از انسان می‌ماند تحولات و تأثیراتش بر دنیا است، ایشان اثرات زیادی روی حوزه انیمیشن گذاشتند، کار کردن با او جزو آرزوهای خیلی‌ها بود.

در ادامه از پرتره محمد ابوالحسنی رونمایی شد.

چرخش چرخ انیمیشن نیازمند اراده‌های آهنین است

احسان کاوه رییس شورای راهبردی این رویداد ضمن گرامیداشت یاد محمد ابوالحسنی گفت: فضای دانشگاهی کشور سال‌هاست که به انیمیشن به عنوان یک محصول خلاقه هنری نگاه می‌کند که بسیار درست و به جا بوده است اما تا وقتی اراده‌های آهنین و انگیزه‌ها نباشد چرخ انیمیشن نمی‌چرخد. به هر حال می‌دانیم فضای بازار و مخاطب انیمیشن مغشوش است. فضای فعلی فضایی است که برخی درآمدزایی و روی پای خود ایستادن را نکوهش می‌کنند اما افرادی مثل آقای ابوالحسنی تاثیرگذاری، کار آفرینی و روی پای خود ایستادن … را مهم می‌دانستند. تهیه‌کنندگی در آثار نمایشی خیلی مهم است که آقای ابوالحسنی هم به آن اهتمام ویژه داشت. امیدواریم دانشگاه‌ها هم بحث تهیه‌کنندگی را به عنوان یک سرفصل باز و از تجربیات آقای ابوالحسنی استفاده کنند.

وی مطرح کرد: مهمترین هدف پیچینگ در حوزه صنایع خلاق ایجاد عدالت در سفارش گیری و توزیع سرمایه است. حوزه خلاقه تفاوتی عمده با دیگر صنایع دارد. محصولاتی از یک نقاشی گرفته تا یک سریال تلویزیونی یک بار تولید می‌شوند و خودشان را بعد از تولید اثبات می‌کنند به همین دلیل سرمایه‌گذار همیشه با این سوال مواجه است که من قرار است روی چه چیزی سرمایه‌گذاری کنم؟ در اینجاست که پیچینگ معنا پیدا می‌کند. در کشور ما چون عمده سرمایه‌ها در خدمت مجموعه‌هایی است که از منابع عمومی استفاده می‌کنند دغدغه بازگشت سرمایه کمرنگ بوده است دوستان من در حوزه هنری، رویداد رویازی را به این امید ایجاد کردند که فرآیند فراخوان دادن، سفارش گرفتن و ایده دادن یک فرایند منطقی در یک چارچوب زمانی خاص و مشخص باشد، ما برای این رویداد دوره‌های آموزشی اختصاص دادیم چون باید فرهنگ این موضوع جا بیفتد. هر دو بال انیمیشن یعنی سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان باید تقویت شود. تلاش ما این است که هر خلاق حوزه انیمیشن در هر کجایی بدون هیچ نگرانی کار خود را انجام دهد. هر نوع نقد و پیشنهادی از سوی متخصصان این حوزه را پذیرا هستیم و تشنه شنیدن نظرات هستیم و می‌خواهیم راهنمایی شویم.

در ادامه مافی درباره ضعف بخش فیلمنامه بیان کرد: این دغدغه اصلی من هم هست و جلسات متعددی درباره همین موضوع داشتیم. یک زمانی به فیلمنامه از جهت فنی نگاه می‌کنیم، یک زمانی هم آن را محصول یک خالق می‌بینیم به نظرم در سال‌های اخیر در مجموعه‌های مختلف به فیلمنامه خیلی توجه شده است ولی خروجی روشنی نمی‌بینم چون از دو موضوع غفلت کرده‌ایم؛ یکی موضوع تهیه‌کنندگی و دیگری مفهوم «خالق» است که در سراسر جهان وجود دارد اما ما آن را به درستی در کشورمان تعریف نکرده‌ایم، رویازی در پی این است که این موارد را تقویت کنیم.

جزو ۱۰ کشوری هستیم که انیمیشن سینمایی مستقل می‌سازیم

کاوه نیز بیان کرد: ما تولیدات بسیار زیادی در حوزه انیمیشن داریم. هرچند فیلم‌های سینمایی انیمیشن کم داریم اما ما جزو ۱۰ کشوری در جهان هستیم که می‌توانیم مستقلاً فیلم سینمایی تولید کنیم. در چنین فضایی بحث‌های زیرساختی در حوزه انیمیشن معنا پیدا می‌کند چون علت فاصله مخاطب با انیمیشن، نبود زیرساخت‌های حقوقی است. مالکیت فکری می‌تواند در انواع مختلف معنا پیدا می‌کند و خودش را نشر بدهد. چرا این موضوع در کشور ما ناقص است؟ چون آشنایی حقوقی با آنچه خلق می‌کنیم، نداریم. بنابراین یکی از اهداف ما آموزش مسایل حقوقی است. فیلمنامه یک متن تخصصی و جزیی از یک کل است. ما چون فیلمنامه را می‌توانیم بخوانیم فکر می‌کنیم یک محصول کامل خلق کرده‌ایم در حالی که چنین نیست باید افرادی در مقام تهیه‌کننده باشند که کاشف استعداد و گردآورنده افراد مستعد باشند. این کار ارگانی و سازمانی نیست، استودیوهای فیلمسازی این کار را در جهان می‌کنند.

مافی بیان کرد: ما برای رویازی همین حالا یک سفارش سیصد دقیقه‌ای انیمیشن از سوی پلتفرم‌ها داریم. باید این موضوع را بپرسیم که چقدر خانواده‌ها را به تماشای انیمیشن‌های ایرانی تربیت کردیم حوزه هنری سال گذشته قراردادی با یکی از پلتفرم‌ها بست ولی استقبال چندانی نشد و مردم ترجیح می‌دادند انیمیشن خارجی ببینند این به معنای کیفیت پایین آثار ما نبود. هنوز فرهنگ تماشای انیمیشن ایرانی وجود ندارد و آن را به عنوان یک محصول فرهنگی نمی‌بینیم، راهبردی هم برای جا دادن انیمیشن در سبد فرهنگی خانواده‌ها نداشتیم نتوانستیم جا بیندازیم که انیمیشن همان کارتون نیست ضمن اینکه انیمیشن‌های قهرمان محور نداریم نشست‌هایی گذاشتیم برای این موضوع که باید انیمیشن‌های قهرمان محور نظیر آنچه در جهان است، نداریم.

کاوه هم عنوان کرد: وقتی تعهدی برای پرداخت توزیع انیمیشن‌های مطرح جهانی در پلتفرم‌ها نداریم مدام با بهانه‌هایی مواجه می‌شویم می‌دانم شکی در این نیست که آثار ما با آثار جهانی فاصله دارد اما در هیچ تولید انیمیشنی جهانی پیام‌هایی نمی‌بینیم که با فرهنگ ما تطابق داشته باشند انیمیشن جزو گران‌قیمت‌ترین آثار فرهنگی جهان محسوب می‌شود اما در کشور ما چنین سرمایه‌گذاری‌ای نمی‌شود. می‌خواهم جامعه انیمیشن این مطالبه به حق را داشته باشند که حقوق آنها رعایت و جلوی ورود بی رویه محصولات انیمیشنی گرفته شود. پلتفرم‌ها باید حقوقی را برای بارگذاری انیمیشن‌ها پرداخت کنند و اگر این امکان وجود ندارد این درآمد به صورت یک صندوق جمع‌آوری شود و در اختیار فعالان این عرصه قرار بگیرد.

کاوه درباره خروجی ۲ دوره قبلی این رویداد اظهار کرد: در خیلی از جاها وقتی درباره پیچینگ حرف می‌زنیم دیگران دنبال پیچ و مهره می‌گردند! چون ادبیاتش جا نیفتاده با این حال انیمیشن سینمایی «مسافری از دایتی ها» حاصل دوره‌های قبلی است که هفتاد درصد کار تولیدش به پایان رسیده است. برخی درباره برنده‌های رویازی می‌پرسند اما رویازی فستیوال نیست که برنده داشته باشد.

وی ادامه داد: آذرماه نود و هشت رویازی برگزار شد و طی آن یک هیات روسی پنج کار ما را انتخاب کردند چون آنها هم پیچینگ داشتند که فیلترهایی دارد، این هیأت گفتند این پنج طرح بدون فیلتر می‌توانند در رویداد مسکو شرکت کنند اما شیوع کرونا آن پیچینگ را متوقف کرد. از صدا و سیما هم خواهش می‌کنم نسبت به پخش سریال‌هایی که در داخل کشور تولید می‌شود، بازنگری و حقوق آن را رعایت کنند البته این به این معنی نیست که این موضوع را رعایت نمی‌کنند اما برای آثار ایرانی هم همان مسیر حقوقی را طی کنند که برای آثار خارجی طی می‌کنند.

مافی در پایان گفت: در حوزه انیمیشن و اقتصادش به شکل گلخانه‌ای رفتار کرده‌ایم یعنی با منابع عمومی و نفتی اداره شده این در حالی است که این موضوع باعث ایجاد رانت می‌شود، این موضوع باعث شده انیمیشن ایران خیلی نحیف باشد. اگر بتوانیم سرمایه‌گذاران بخش‌های مختلف را دعوت و این امکان را برای انیمیشن‌سازان کشور فراهم کنیم که در این عرصه حضور پیدا کنند این اقتصاد گلخانه‌ای از بین می‌رود. باید صندوقی در حوزه تولید و توزیع انیمیشن شکل بگیرد و امیدوارم بخشی از کارکرد این صندوق را در این دوره رویداد ببینیم.