خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و اندیشه: مجموعه «قصه‌های شیرین ایرانی» که توسط انتشارات سوره مهر چاپ می‌شود، بازنویسی آثار کهن ادبیات فارسی را برای نوجوانان منتشر می‌شود. حکایت‌ها و داستان‌های کتاب‌های «قصه‌های شیرین ایرانی» هدفمند انتخاب شده‌اند تا مفاهیمی مثل احترام به پدر و مادر، احترام به خواهر و برادر، خانواده و ... را به‌طور غیرمستقیم به مخاطبان آموزش دهند. یکی از کتاب‌های این‌مجموعه بازنویسی قابوس نامه است که مجید ملامحمدی آن را انجام داده است.
ملامحمدی، قابوس‌نامه را در قالب داستان‌هایی کوتاه و متناسب با فهم و درک نوجوانان که در ورای آن مضامین اجتماعی و اخلاقی نهفته است، بازنویسی کرده و مخاطب کتاب، با کلمات و عبارات جدیدی آشنا می‌شود که در پاورقی توضیح آن نوشته شده است.
با ملامحمدی درباره این کتاب و لزوم بازنویسی متون کهن برای بچه‌ها گفتگو کردیم و پرسیدیم خواندن داستان‌های کهن چه تاثیری بر نسل جدید می‌گذارد. این‌نویسنده معتقد است کتاب‌های اصیل ایرانی پیشینه ایران و شامل مفاهیمی هستند که در گذشته خیلی باارزش بوده‌اند. به همین خاطر سبب انتقال پیام‌های خوب، و آموزش و تربیت بچه‌ها می‌شوند.
مشروح این‌گفتگوی کوتاه در ادامه می‌آید؛
* آقای ملامحمدی، چرا قابوس‌نامه را برای بازنویسی و ارائه به نوجوانها انتخاب کردید؟
مجموعه «قصه های شیرین ایرانی» از طرف آقای فتاحی، در واحد کودک انتشارات سوره مهر پیشنهاد شد و در این‌پروژه هر نویسنده‌ای یک کتاب را انتخاب کرد. من سردبیر ماهنامه پوپک (مختص کودکان)، در شهر قم هستم. به همین‌خاطر گه‌گداری با دوستان و همکاران جمع می‌شدیم و کتب کهن را دوره، و می‌خواندیم. که یک دوره، شروع به مرور قابوس‌نامه کردیم. البته من در دانشگاه هم، با قابوس‌نامه آشنا شده بودم به همین‌خاطر این‌کتاب را برای بازگویی انتخاب کردم. بسیاری از داستان‌ها برای کودکان سنگین بود و بعد به جمع‌آوری حکایت‌هایی پرداختم که با حال‌وهوا و شرایط سنی بچه‌ها مناسب بود.
* نوجوانان امروزی می‌توانند با این‌کتاب ارتباط برقرار کنند؟
در این‌مجموعه به بازآفرینی تاریخی کتب کهن پرداخته شده و هدف، ساده‌کردن، نرم‌کردن اصطلاحات و لغات، و همچنین امروزی کردن کتاب برای کودکان است. بچه‌ها دوست دارند که با مفاخیر خودشان که آثار بزرگی دارند، آشنا شوند. کتاب‌های اصیل ایرانی در زمینه نثر، نظم و شعر، پیشینه کشور ما هستند. ما گنجینه بزرگی از آثار داریم. همچنین ایران در بین کشورهای دنیا، جز کشورهای انگشت‌شماری است که، در پیشینه خود کتاب‌های برجسته، در سده‌های مختلف دارد که باید برای هر سطح، چه بزرگسال و چه کودک معرفی شود. بزرگسالان ممکن است این آثار را یا به صورت مستقیم و یا در شکل دانشگاهی و درسی ببینند اما برای کودک و نوجوان بهتر است به شکل داستانی دربیاید. بیان آثار با دو حالت امکان‌پذیر است، یا به‌صورت بازآفرینی داستان که در قالب حکایتی شیرین و جذاب بازگو می‌شود و یا تبدیل‌شدن به یک دست‌مایه، که در اثری دیگر مانند رمان و به‌شکل امروزی بیان می‌شود. در هر دو صورت بازآفرینی انجام شده و برای بچه‌ها مفید است. اما بیان نوع اول برای کودکان جذابیت بیشتری دارد و سبب آشنایی بیشتر آن‌ها با آن دوره تاریخی می‌شود.
* به‌نظرتان این‌کتاب‌ها می‌تواند بر سبک زندگی نوجوانان امروزی تاثیر بگذارند؟
بله. حتما. در انتخاب داستان‌ها سعی شده از حکایت‌هایی استفاده شود که، هم برای بچه‌ها از لحاظ سبک زندگی مناسب و هم انتقال‌دهنده پیام خوبی باشد. مفاهیمی مثل توحید، قناعت، ساده‌زیستی، احترام به مادر و پدر، احترام به خواهر و برادر، دوستی، محبت، خانواده و ... . موضوعاتی که در گذشته خیلی محکم و باارزش بوده است. اگر این‌ها با قلمی نرم و روان نوشته شود، می‌تواند بر روی سبک زندگی بچه‌ها تاثیر به‌سزایی بگذارد و پیام‌های خوبی را، انتقال دهد. نویسنده هنگام بازآفرینی کتب باید هدفش انتقال پیام‌های خوب، و آموزش و تربیت بچه‌ها با سبک زندگی مناسب و اسلامی همراه باشد.
* خواندن این‌کتاب می‌تواند نوجوانان را ترغیب به خواندن کتاب اصلی قابوس‌نامه کند ؟
بچه‌های امروز، نسبت به گذشته و کودکی‌های زمان ما خیلی تغییر کرده‌اند. در گذشته، کتاب حرف اول را می‌زد و تنها سرگرمی‌ای بود که ما با آن در ارتباط بودیم. فقط کتاب چراغ دانایی بود اما امروز ابزارهای بیشتری مانند اینترنت، فضای مجازی، تلویزیون و ... در اختیار آن‌هاست که هم وقت، و هم توان و حوصله بچه‌ها را می‌گیرد. به هرحال هر وسیله‌ای هم خوبی دارد و هم بدی. بنابراین معرفی کتب کهن و همچنین تشویق به خواندن کتاب اصلی برای نوجوانی که، با این‌سلیقه بزرگ می‌شود، بسیار سخت است. البته هنر نویسنده نیز دخیل است که بتواند زمینه را فراهم کند. در کل ممکن است همه بچه‌ها این‌سبک کار را نپسندند و گرایشی هم برای مطالعه متون کهن پیدا نکنند. قطعا طیفی از نوجوانان هستند که، گرایش و علاقه دارند و حتی در مقاطع بالاتر هم ادامه می‌دهند.
* به‌عنوان سوال آخر که شاید می‌شد آن را در ابتدای صحبت پرسید، به این‌نکته بپردازیم که دغدغه شما از بازنویسی قابوس‌نامه چه بوده است؟
دغدغه نویسنده، چاپ کتاب است. کتاب برای نویسنده، مانند فرزند است و نویسنده دوست دارد که کودکش به ثمر برسد و یا به‌شکل درختی است که، دوست دارد به ثمر و میوه برسد. بهترین شکل ثمردهی برای نویسنده، همان چاپ کتاب است و پس از آن توزیع مناسب. انتشارات سوره مهر، کتاب‌ها را شکیل و با گرافیک خوب چاپ می‌کند اما دغدغه چاپ سریع و به موقع هم، همیشه هست.
نظر شما