دلایل بالا رفتن مهریه‌ها؛ از چشم و هم‌چشمی تا کسری قوانین حمایتی

توران ولی‌مراد، مدیر شبکه ایران - زنان در گفت و گو با خبرنگار مهر در خصوص مشکلات کاهش جمعیت و فرزندآوری گفت: مسئله کاهش فرزندآوری چندین بعد دارد که باید به هریک از آنها به‌صورت جداگانه‌ای پرداخته شود. ابتدا بحث بالا رفتن سن ازدواج و تمایل زوجین به تک فرزندی است، اما مسئله دوم بعد اقتصادی این مهم است که نقش بسیار زیادی در عدم تمایل زوجین به فرزندآوری دارد.

مدیر شبکه ایران - زنان افزود: اما یکی دیگر از مسائلی که تأثیر بسیار زیادی بر عدم تمایل زوجین به فرزندآوری نقش دارد مسئله زنان خانه‌دار است که مربوط به امسال و یا این دوره نیست، چراکه به‌طور کلی زنان خانه‌دار نادیده گرفته شده‌اند.

وی بیان کرد: در طرحی که مجلس آن را با عنوان «طرح جوانی جمعیت» پیگیری کرده است، مسئله فرزندآوری برای زنان شاغل دیده شده است، اما زنان خانه‌دار فراموش شده‌اند.

ولی‌مراد اظهار کرد: بنابراین ما نیاز به قوانینی داریم که به لحاظ فرهنگی و اقتصادی جایگاه زنان خانه‌دار را که در منزل خانه‌داری و تربیت فرزندان را بر عهده دارند حفظ شود و باید از دارایی‌های مشترک بین زن و مرد سهمی برای زنان منظور شود، یعنی ما نیازمند تصویب قانونی هستیم که نه فقط به هنگام طلاق، بلکه به میزان آورده اقتصادی و مشارکت زن در طول زندگی مشترک از دارایی‌های مشترک سهم تعیین شود.

وی اظهار کرد: ما تا امنیت اقتصادی، حقوقی و روانی زنان را در خانه و خانواده تأمین نکنیم با این مشکلات روبه‌رو هستیم مشکل ما امروز خلق نشده است و متأسفانه سیستم از مردم عقب است.

ولی‌مراد با اشاره به اینکه امروزه زنان ما رشد کرده‌اند و زن در انقلاب اسلامی هویتی از خود نشان داده که با قبل فرق داشته است؛ زنان ما امروز تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز هستند و از آنجایی که در رأی‌گیری‌ها هم نقش دارند، حق رأی دارند؛ پس حضور بسیار پررنگی در جامعه دارند و باید در خانواده نیز با همین هویت دیده شوند، اما از آنجایی که این کار به‌درستی انجام نشده است به لحاظ حقوقی و فرهنگی عقب هستیم.

مدیر شبکه ایران - زنان تصریح کرد: بسیاری از معضلات مانند افزایش طلاق ناشی از همین معضل است، چون اگر زن در خانواده با کرامت دیده نشود و حقوق، فرهنگ و سیستم با این تعریف خود را منطبق نکند، زنان برای خودشان راه‌حلی پیدا می‌کنند، کما اینکه مسئله اشتغال بیرون از منزل را در کنار خانه‌داری و تربیت فرزند انجام می‌دهند که فشار مضاعفی به زنان است.

زمانی که فرزندی به دنیا می‌آید مسئولیت و کار بسیار زیادی را نیازمند است؛ اگر چه که مسئولیت اقتصادی بر عهده مردان است، اما تا زمانی که به مردان آموزش درستی داده نشود و نقش پدری به‌درستی ایفا نشود ما با این مشکل روبه‌رو خواهیم بود

وی خاطرنشان کرد: زمانی که فرزندی به دنیا می‌آید مسئولیت و کار بسیار زیادی را نیازمند است؛ اگرچه که مسئولیت اقتصادی برعهده مردان است اما تا زمانی که به مردان آموزش درستی داده نشود و نقش پدری به درستی ایفا نشود ما با این مشکل رو به رو خواهیم بود.

ولی‌مرداد اظهار کرد: در انتخاب و تصمیم‌گیری نقش زنان تعارفی نیست و باید به صورت حقوقی این مسئله دیده شود متأسفانه ما با کسری زیادی در این زمینه مواجهه هستیم یعنی هم به لحاظ حقوقی جایگاه زن تأمین نشده است و هم به لحاظ امنیت اقتصادی و اجتماعی همین کم کاری بوده است که موجب افزایش مهریه‌ها شده است.

مدیر شبکه ایران - زنان با اشاره به اینکه تا این علل برطرف نشود؛ اگر مهریه را هم پایین بیاورید این مشکل حل نخواهد شد، بیان کرد: یکی از دلایل بالا رفتن مهریه‌ها چشم و هم‌چشمی است، اما دلیل بسیار مهم دیگر در این مسئله عدم حمایت قوانین از جایگاه زن است، زمانی که همه حقوق در اختیار مردان است، خانواده‌ها به ناچار مهریه را بالا می‌برند تا تضمینی برای جبران کسری حقوقی و امنیت اقتصادی زنان باشد.

وی عنوان کرد: برای مثال زنی که پنج سکه مهریه می‌کند بعد از ۵۰ سال زندگی مشترک چه سهمی از میزان دارایی‌های زندگی مشترک خواهد داشت؟ به همین شکل هم مهریه بالا غلط است، چراکه در ابتدای زندگی مشترک نباید سرمایه ۵۰ سال آینده را مرد تضمین کند، بنابراین باید قوانینی باشد که سهم مالی زن را در زندگی مشترک از کارهایی که در منزل انجام داده است پرداخت کند.

ولی‌مراد گفت: همان‌طور که گفته شد نقش اصلی فرزندآوری بر عهده زنان است پس باید قانونی داشته باشیم که امنیت اقتصادی زن را تأمین کنیم، یعنی زنان به میزان نقش خود در مسائل اقتصادی باید از دارایی‌های مشترک سهم داشته باشد.

وی تصریح کرد: شکل فعلی پاسخ این مسئله نیست و باید موارد و درصدها مشخص باشد سهم زنان براساس تعداد فرزندان مشخص شود و همین‌طور امنیت حقوقی زنان باید حفظ شود.

ولی‌مراد افزود: در حال حاضر تسهیلات موجود برای فرزندآوری مثل دادن زمین به پدران داده می‌شود؛ متأسفانه تصمیم‌گیران آقایان هستند و نمی‌توانند از زاویه دید زنان نگاه کنند و بنابراین راه‌حل‌هایی که می‌دهند مردانه است و مشکل زنان همچنان باقی مانده و در حال گسترش است و باید گفت زمانی که شما نقش زن را در جایگاه اسلامی درست خود نبینید، با آفت‌های زیادی در این زمینه مواجه خواهید شد.