به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)، دکتر محمدجواد دهقانی در مراسم تقدیر از پژوهشگران دانشگاه سمنان به مناسبت هفته پژوهش و فناوری با اشاره به راهبردها و راهکارهای بینالمللی شدن دانشگاههای کشور گفت: اطلاعات مستخرج از پایگاه استنادی بینالمللی اسکوپوس نشان میدهد که در سال ۲۰۲۱ سهم مشارکت بینالمللی در فعالیتهای پژوهشی در قالب انتشار مقالات و مستندات علمی و به عبارت دیگر دیپلماسی علمی کشور بیش از ۳۴ درصد و بالاترین میزان در طول ۲۰ سال اخیر رسیده است.
وی افزود: هرچند اطلاعات در سال ۲۰۲۱ هنوز تکمیل نشده است، همچنین در مقایسه سال ۲۰۲۰ با سال ۲۰۱۹ مشخص میشود که جمهوری اسلامی ایران با ۱۲.۵ درصد رشد و با اختلاف ۰.۱۴ درصد با هند جایگاه دوم دنیا از لحاظ رشد دیپلماسی علمی دنیا را کسب کرده است. کشور مالزی با رشد ۱۲ درصد در جایگاه سوم و کشورهای تایوان و ترکیه به ترتیب در جایگاه بعدی قرار دارند.
دهقانی ادامه داد: گسترش همکاری و تعامل فعال، سازنده و الهام بخش در حوزه علم و فناوری با سایر کشورها از جمله سیاستهای کلی علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری است.
وی گفت: مشارکت علمی زمینه را برای دیپلماسی علمی باز میکند. یک پژوهش میتواند حاصل فعالیت یک پژوهشگر یا مشارکت علمی چند پژوهشگر از یک کشور یا بیش از یک کشور باشد. در صورتی که دو یا چند پژوهشگر از کشورهای مختلف بر روی یک پروژه تحقیقاتی مشترک فعالیت کنند آنگاه یک تعامل علمی در سطح بینالمللی رخ داده که غالباً با هدف گسترش مرزهای دانش صورت میپذیرد.
رئیس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) افزود: در سال ۲۰۱۱ سهم مقالات با مشارکت بینالملل از کل مقالات کشور حدود ۱۶.۵ درصد بود. این رقم در سال ۲۰۱۶ به ۱۹.۷ درصد و در سالهای بعد به تدریج افزایش یافت به طوری که در سال ۲۰۱۸ به ۲۴ درصد و در سالهای ۲۰۱۹، ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به ترتیب به ۲۷.۲ درصد، ۳۰.۵ درصد و ۳۴.۲ درصد افزایش یافته است.
وی گفت: در دیپلماسی علمی، دو کشور ایران و هند تقریباً رشد نزدیکی را تجربه کردهاند به نحوی که اگر رقم رشد را به بالا گرد کنیم عدد ۱۳ درصد برای هر دو ذکر خواهد شد. به عبارت دیگر، تفاوت ایران و هند از لحاظ رشد دیپلماسی علمی ناچیز است، هر چند این دو کشور از لحاظ تعداد مقالات منتشر شده در یک سطح نیستند.
دهقانی افزود: بعد از ایران و هند کشور مالزی و تایوان هر کدام تقریباً با ۱۲ درصد رشد در دیپلماسی علم در جایگاههای بعدی قرار گرفتهاند. ترکیه نیز در دیپلماسی علمی در زمره کشورهای برتر است. این کشور با ۱۰ درصد رشد در جایگاه پنجم از لحاظ سهم مقالات با مشارکت بینالملل از کل مقالاتش قرار دارد.
وی گفت: بعد از ترکیه، اندونزی، ژاپن، لهستان و کره جنوبی قرار دارند که بین ۵ تا ۷ درصد رشد در مقالات با مشارکت بینالملل خود داشتهاند. در بین کلیه قدرتهای علمی دنیا فقط دو کشور ایتالیا و چین از لحاظ رشد دیپلماسی علم رشد منفی را تجربه کردهاند.
رئیس ISC ادامه داد: با محاسبه رشد سهم مقالات منتشر شده با مشارکت بینالملل در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ مشخص شد که در ایران، حوزه فنی و مهندسی با ۱۸ درصد بیشترین میزان رشد را داشته است. بعد از آن حوزه علوم انسانی قرار دارد که ۱۷ درصد رشد را تجربه کرده است. در جایگاه سوم علوم پزشکی قرار دارد که رشد این حوزه برابر با ۱۳ درصد بوده است. حوزه علوم پایه با ۱۲ درصد و حوزه علوم اجتماعی با ۱۱ درصد و سپس حوزه علوم کشاورزی با ۸ درصد در جایگاههای بعدی قرار گرفتهاند.
دهقانی افزود: در سال ۲۰۲۰ علوم فنی و مهندسی و علوم پایه ۳۴ درصد از مقالاتشان به صورت مشارکت بینالملل منتشر شده است. این دو حوزه موضوعی بالاترین سهم را در بین حوزههای موضوعی به خود اختصاص دادهاند. بعد از این دو حوزه، حوزههای موضوعی علوم اجتماعی و کشاورزی با ۳۱ درصد در جایگاه بعدی قرار دارند. علوم پزشکی با ۲۵ درصد و علوم انسانی با ۱۹ درصد در مکانهای بعدی قرار دارند.
وی گفت: هر چند رشد مشارکت پژوهشگران کشور با سایر کشورها در سالهای اخیر خود به پیشتوانه فعالیتها و برنامه ریزهای مختلف صورت گرفته است، اما استفاده از پتانسیل ایجاد شده به واسطه همکاری پژوهشگران کشور با سایر کشورها مقولهای است که خود نیاز به برنامه جداگانهای دارد.
رئیس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) اظهار داشت: اهمیت این مسئله مبتنی بر سند سیاستهای کلان علم و فناوری که بر گسترش همکاری و تعامل فعال، سازنده و الهام بخش در حوزه علم و فناوری با سایر کشورها و مراکز علمی و فنی معتبر منطقهای و جهانی بویژه جهان اسلام همراه با تحکیم استقلال کشور تاکید دارد قابل تبیین است.
در پایان مراسم نیز گزارش وضعیت این دانشگاه و شاخصهای علمی آن و نیز پژوهشگران ۱ درصد برتر این دانشگاه توسط دکتر دهقانی معرفی شدند. در سال ۱۴۰۰ تعداد ۷ نفر پژوهشگر یک درصد برتر در دانشگاه سمنان شناسایی و معرفی شده بودند.
در این مراسم، دکتر مسعود نصیری زرندی سرپرست دانشگاه سمنان با تبریک هفته پژوهش و فناوری، به اهداف و برنامههای ارتقای جایگاه این دانشگاه در رتبه بندیهای بینالمللی پرداخت و گفت: لزوم برنامهریزی برای کسب رتبهی مطلوب و حضور مستمر در نظامهای رتبه بندی معتبر بینالمللی و ملی شانگ های، سایمگو، لایدن، تایمز، QS و ISC از مهمترین اهداف این دانشگاه است.
وی همچنین به معرفی جایگاه این دانشگاه در رتبه بندیهای مختلف در سالهای پیش پرداخت.
نظر شما